یک شبکه خبری کانادایی در گزارشی به نظر مجید توکلی فعال سیاسی درباره نحوه فعالیت گروه های اپوزیسیون خارج از کشور برای تغییر رژیم پرداخته و به نقل از او آورده است: هر نیروی اپوزیسیون جدی که بخواهد تغییرات سیاسی ایجاد کند باید با ارائه جزئیات درباره برنامه‌های خود برای ایران آینده به مردم ایران پاسخگو باشد. او می گوید:”صرفا نمی توان گفت که چون وضعیت بدتر از وضع موجود نخواهد بود پس هر اتفاقی می تواند رخ دهد”.
به گزارش فرانیوز، شبکه خبری سی بی سی کانادا در گزارشی آورده است: به ندرت شنیده می شود که صدای مخالفی از داخل ایران شنیده شود به ویژه اکنون در بحبوحه سرکوب معترضان ضد رژیم. با این وجود در ماه آوریل در کمال تعجب بسیاری از ناظران “محید توکلی” از فعالان سیاسی در داخل ایران در جلسه پرسش و پاسخی در فضای مجازی شرکت کرد.
مجید توکلی که برای نخستین بار به دلیل سخنرانی اش در دانشگاه پلی تکنیک تهران به شهرت رسید و نام اش با اعتراضات دانشجویی سال ۲۰۰۹ میلادی در ذهن ایرانیان حک شد استدلال کرد که تغییر سیاسی در ایران به دلیل فقدان طرحی دقیق و شفاف از سوی اپوزیسیون رخ نداده است.
توکلی گفت:”هیچ کس هیچ نوع بینش یا مفهومی ندارد. اگر بخواهم خیلی واضح صحبت کنم: بدون ایجاد تصویر، آینده نامشخص است”.
او همچنین با زیر سوال بردن اعتراضات خیابانی گفت که تجمع بدون هدف مشخص نمی تواند باعث تغییر رژیم شود. او گفت:” به خیابان آمدن یعنی چه؟ شکستن چند پنجره و در؟ ساختمانی را تسخیر کردن؟ تهران را تسخیر کردن؟ آیا همه باید به سمت تهران حرکت کنند؟ یا چند شهر را بگیرند؟ ما هرگز در این مورد صحبت نکرده ایم”.
توکلی ۳۷ ساله که از سال ۲۰۰۶ میلادی چندین بار بازداشت شده پیش تر در حساب کاربری خود در توئیتر گفته بود که مجموعا هفت سال زندان را به دلیل نوشته هایش و فعالیت هایی که داشته سپری کرده است. او اخیرا در بحبوحه اعتراضات به کشته شدن مهسا امنیتی بازداشت شد و اوایل سال جاری با قرار وثیقه از زندان آزاد شده بود. توکلی و تحلیلگرانی دیگر معتقدند که اگرچه ایرانیان خواهان تغییر رژیم هستند اما این کار بدون برنامه ای متمرکز و شفاف توسط نیروهای اپوزیسیون خارج از ایران امکان پذیر نخواهد بود. تحلیلگران می گویند این تا حدی به دلیل توانایی رژیم برای وفادار نگهداشتن نیروهای نظامی در سمت خود بوده است که از دید آنان عاملی حیاتی برای نتیجه هر نوع اعتراضی می باشد.
توکلی می گوید:” برنامه شما برای ارتش چیست؟ آیا تضمینی دارید که نظامیان در پادگان خود بمانند؟ آنان پاسخی برای این موضوع ندارند. چه کسی قرار است به این موضوع فکر کند؟ چه کسی در این مورد طرحی دارد”؟
توکلی تاکید می کند که هر نیروی اپوزیسیون جدی که بخواهد تغییرات سیاسی ایجاد کند باید با ارائه جزئیات درباره برنامه‌های خود برای ایران آینده به مردم ایران پاسخگو باشد. او می گوید:”صرفا نمی توان گفت که چون وضعیت بدتر از وضع موجود نخواهد بود پس هر اتفاقی می تواند رخ دهد”.
با این وجود، در طول حیات جمهوری اسلامی نه ارتش و نه نیروهای سپاه هیچ گامی در جهت جانبداری از مردم و مخالفت شان با حکومت برنداشته اند. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی همانند سال های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۹ میلادی سرکوب های خونینی را علیه مردم ایران در جریان اعتراضات اخیر انجام داد که در جریان آن صدها نفر کشته و ده ها هزار نفر بازداشت شدند. سپاه به وظیفه اش که حفاظت از رژیم اسلامی است عمل می کند.
در ادامه این گزارش آمده است: “آصف بیات” پژوهشگر و استاد جامعه شناسی و مطالعات خاورمیانه که در ایالات متحده در فضای آکادمیک تدریس می کند با نظر توکلی موافق است و می گوید عناصر کلیدی یک انقلاب در ایران محقق نشده اند. او به سی بی سی نیوز می گوید:”این جنبش به یک کارزار جمعی مستمر نیاز دارد که بتواند بر حکومت فشار وارد نماید تا بخش هایی از هیئت حاکمه از جمله نیروهای سرکوبگر آن از رژیم جدا شود و یا با معترضان همدردی کنند. چنین جنبشی به نوعی سازماندهی، نوعی رهبری، آینده نگری و بالاتر از همه به اعتماد مردم نیاز دارد. بدون رویگردانی نیروهایی از ارتش و سپاه تغییر در ایران بعید به نظر می رسد”.
“نجات بهرامی” روزنامه نگار و زندانی سیاسی سابق که پیش از این به عنوان معاون وزیر در وزارت آموزش و پرورش خدمت می کرد می گوید که بارها از مقام های عالی رتبه رژیم شنیده که می گویند امیدی به اصلاحات از درون رژیم ندارند.
“بهرامی” می افزاید:”آنان به من پیام می دهند که اگر آلترناتیو قابل اعتمادی در خارج از کشور وجود داشته باشد مایل هستند به آن نیرو برای فروپاشی جمهوری اسلامی و نجات ایران کمک کنند. همانند بسیاری از شهروندان عادی در ایران بسیاری از آنان تحت فشار شدید اقتصادی قرار داشته و زندگی بسیار دشواری دارند و مدت هاست که از ایدئولوژی جمهوری اسلامی فاصله گرفته اند”.
با این وجود، بهرامی معتقد است که آنان نیاز به کسب اطمینان خاطر در مورد امنیت آینده ایران دارند. او می گوید رژیم جمهوری اسلامی طی سالیان متمادی در دل بسیاری از ایرانیان این تردید را ایجاد کرده که تغییرات سیاسی رادیکال باعث هرج و مرج، عدم اطمینان در مورد آینده و جنگ داخلی می شود.
“عباس میلانی” مدیر مطالعات ایران در دانشگاه استنفورد می گوید:”این یک تاکتیک رایج از سوی رژیم بوده است. یکی از مهم ترین بخش های کتاب بازی هر رژیم استبدادی از حکومت چین تا جمهوری اسلامی این است که اطمینان حاصل شود که یک آلترناتیو مناسب ظاهر نمی شود. استدلال آنان همواره این است یا ما و یا هرج و مرج و هیچ گزینه دیگری وجود ندارد”.
میلانی می گوید رژیم هایی مانند جمهوری اسلامی زمانی که در قدرت هستند شکست ناپذیر به نظر می‌رسند اما می توانند به سرعت سقوط کنند. او می افزاید:”این گونه است که اقتدارگرایی ابتدا به تدریج و سپس ناگهانی سقوط می کند. فرایند فروپاشی این رژیم مدت هاست که آغاز شده اما نمی توان درباره زمان قطعی آن نظری داد”.
“آصف بیات” در مورد امکان همکاری احزاب و چهره های مختلف اپوزیسیون با یکدیگر می گوید:”به نظر من می توان بر سر اصول اولیه حداقلی توافق نمود و به عنوان مبنای یک جبهه متحد کار کرد البته با اذعان به اختلافات سایر مذاکرات صادقانه و صبورانه به قصد همکاری است”.
“علی فتح الله نژاد” مدیر مرکز خاورمیانه و نظم جهانی مستقر در برلین می گوید برای پیشرفت روند انقلابی باید یک دیدگاه آلترناتیو سیاسی قابل قبول وجود داشته باشند که در وهله نخست توسط نیروهای اپوزیسیون در داخل ایران تهیه شده باشد. یک دیدگاه سیاسی معتبر نه تنها در مسائل سیاسی بلکه مسائل اقتصادی و درباره چگونگی سازماندهی نظام سیاسی آینده را نیز در بر می گیرد.
“هدیه کیمیایی” روزنامه نگاری که بیش از یک سال پیش مجبور به ترک ایران شد می گوید صحبت های اخیر توکلی در فضای مجازی قرار بود زنگ بیداری ای برای فعالان اپوزیسیون خارج از کشور در مورد واقعیت های جنبش اعتراضی در ایران باشد. او می گوید:” این همانند یک پرتو نور بود که جو توئیتر و رسانه های اجتماعی را تحت الشعاع قرار داد”.
با این وجود، کارشناسان می گویند که ایران بین لحظه انقلابی خود و یک انقلاب کامل گرفتار شده است.
