به گزارش فرانیوز، تیم پژوهشی رصد بلوچستان روز ۱۲ آبان در گزارشی به ارائه جزییاتی جدید و تکمیلی درباره کشتهشدگان جمعه خونین زاهدان و خاش در مهر و آبان سال گذشته پرداخت.
این گروه که بر اخبار نقض حقوق بشر در بلوچستان متمرکز است، آمارهای منتشر شده پیشین را در مورد شمار قربانیان این دو کشتار اصلاح کرد و گفت هویت ۷۰ نفر از جانباختگان جمعه خونین زاهدان و هشت نفر از کشتهشدگان خاش روشن شده است.
در این گزارش اسامی و تصاویر ۷۰ نفر از جانباختگان جمعه خونین زاهدان در روز ۸ مهر ۱۴۰۲ و هشت نفر از کشته شدگان رویدادهای جمعه ۱۳ مهر ۱۴۰۲ در شهرستان خاش منتشر شده است.
رصد بلوچستان تاکید کرده شمار جانباختگان سرکوب خونین اعتراضات استان سیستان و بلوچستان بیش از این تعداد است اما بسیاری از خانواده ها در ابتدای کشته شدن فرزندانشان، آنها را در اسرع وقت و حتی بدون صدور گواهی فوت دفن کرده یا در موارد بسیاری اجساد را به روستاها منتقل و مخفیانه دفن کردند و به دلیل فضای امنیتی در آن مدت از انتشار اسامی فرزندانشان پرهیز کردهاند.
از میان کشتهشدههای زاهدان که رصد بلوچستان نام و تصویرشان را منتشر کرده، ۱۴ نفرشان کودک و چهار تن دیگر به نامهای محمود براهویی (لوارزهی)، وحید توحیدنیا (هوت)، موسی دویرا (آنشینی) و متین قنبرزهی (گرگیج) ۱۸ ساله بودهاند.
کودکان کشته شده عبارتند از: «هستی نارویی» هفت ساله، «مصیب شهبخش» ۹ ساله، «دانیال شهبخش» ۱۱ ساله، «جواد پوشه» ۱۲ ساله، «امید سارانی» ۱۳ ساله، «علی براهویی» ۱۴ ساله، «محمدامین براهویی» ۱۴ ساله، «امیرمحمد رخشانی» ۱۵ ساله، «عادل کوچزایی» (بریچی) ۱۵ ساله، «امید نارویی» ۱۶ ساله، «سامر هاشمزهی» ۱۶ ساله، «اسماعیل شهبخش» ۱۷ ساله، «محمداقبال شهنوازی» (نایبزهی) ۱۷ ساله و «محمود شهنوازی» (با نام دیگر امید صفرزهی) ۱۷ ساله.
آنها عمدتا بر اثر اصابت گلوله شلیک شده از ماموران حکومتی به سر، صورت، گردن، قلب و سینه و همچنین خفگی با گاز اشکآور جان خود را از دست دادند.
اغلب این ۷۰ نفر در روز هشتم مهر و برخی دیگر در ششم آبان که از آن با نام «جمعه خونین دوم زاهدان» یاد میشود، کشته شدند.
هشتم مهر ۱۴۰۱ که به جمعه خونین زاهدان مشهور است، تجمعی از سوی نمازگزاران در اعتراض به تجاوز یک فرمانده نیروی انتظامی به یک دختر ۱۵ ساله بلوچ در چابهار شکل گرفت.
در واکنش، ماموران نظامی از جمله با تکتیراندازهای مستقر بر پشتبامها، با گلولههای جنگی تجمعکنندگان و شهروندان دیگر را در مصلای زاهدان هدف قرار دادند.
پیشتر آمار کشتهشدههای این حمله خونین دستکم ۱۰۳ شهروند اعلام شده بود.
بر اساس گزارش سازمانهای حقوق بشری همچنین دهها تن دیگر قطع نخاع، نابینا، مجروح و نقص عضو شدند.
پس از جمعه خونین، مولوی عبدالحمید اسماعیلزهی، امام جمعه اهل سنت زاهدان در خطبههایی انتقادی علی خامنهای را به عنوان «فرمانده کل قوای نظامی کشور» در برابر کشتهشدگان این واقعه مسوول دانست.
در جریان «جمعه خونین زاهدان» در روز ۸ مهر ۱۴۰۱ نیز نزدیک به یکصد تن از مردم و از جمله کودکان به دست نیروهای امنیتی و انتظامی جمهوری اسلامی کشته شدند.
در «جمعه خونین خاش» هم که روز ۱۳ آبانماه سال گذشته رخ داد، نیروهای جمهوری اسلامی با شلیک گلوله جنگی به سوی مردم معترض، نمازگزاران و رهگذران، دستکم ۱۸ نفر از جمله دو کودک را کشتند و دهها نفر را زخمی کردند.