به گزارش فرانیوز، بر اساس گزارش مؤسسه تحقیقات رسانه خاورمیانه (MEMRI) که برای اولین بار ترجمه اسناد اطلاعاتی را در وبسایت خود منتشر کرده است، سازمانهای اطلاعاتی سوئد، هلند و آلمان دادههای حساسی را در ششماهه اول سال ۲۰۲۳ در مورد فعالیتهای غیرقانونی تسلیحات هستهای جمهوری اسلامی فاش کردهاند.
این گزارشها به طور عمده رویکرد غیرقانونی ادعایی ایران در سال ۲۰۲۲ را پوشش میدهد.
تکاندهندهترین افشاگری در این مجموعه از دادههای اطلاعاتی، مربوط به سرویس امنیت عمومی و اطلاعاتی هلند (AVID) بود که نشان داد توسعه سریع و حیرتانگیز غنیسازی اورانیوم در سطح تسلیحاتی در ایران «گزینه اولین آزمایش هستهای احتمالی [ایران] را نزدیکتر میکند.»
در گزارش سرویس اطلاعاتی هلند آمده است: «سال گذشته، ایران به برنامه هستهای خود ادامه داد. این کشور همچنان به افزایش ذخایر اورانیوم غنیشده ۲۰درصد و ۶۰درصد ادامه میدهد و با استفاده از سانتریفیوژها، میتوان از آن برای غنیسازی بیشتر به اورانیوم ۹۰درصدی مورد نیاز برای یک سلاح هستهای استفاده کرد.»
در بخش دیگری از گزارش سرویس اطلاعاتی هلند آمده است که «ایران توافقهایی را که در چارچوب برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) صورت گرفت، نادیده میگیرد و با استقرار سانتریفیوژهای پیشرفتهتر غنیسازی اورانیوم، ظرفیت غنیسازی خود را افزایش میدهد.»
آیلت ساویون، مدیر پروژه رسانهای ایران مؤسسه (MEMRI) نیز عنوان کرد: جمهوری اسلامی زمان به طور گسترده هدف خود را برای دستیابی قانونی به وضعیت آستانه هستهای اعلام کرد و تا امروز به این کار ادامه میدهد.
وی افزود: واقعیت این است که ایران به هیچ وجه از تلاشهای خود برای ساخت سلاح هستهای عقبنشینی نکرده است، از هر فرصتی برای پیشبرد تواناییهای فناوری خود برای این منظور استفاده کرده و سالها جامعه بینالمللی را گمراه کرده و در مورد اهداف خود دروغ گفته است.
سرویسهای اطلاعاتی اروپایی پیش و پس از توافق برجام در سال ۲۰۱۵ به طور مستند گزارش داده بودند که جمهوری اسلامی همچنان به تلاشهای خود برای دستیابی به فناوری برنامههای سلاحهای کشتار جمعی اتمی، بیولوژیکی و شیمیایی ادامه داده است.
سرویس امنیتی و اطلاعاتی سوئد در گزارش سالانه خود در سال ۲۰۲۳ نوشت: «ایران در حال جاسوسی صنعتی است و آن دسته از فناوری پیشرفته و محصولات سوئدی را که قابل استفاده در برنامه سلاحهای هستهای دارد، هدف قرار داده است.»
آدام سامارا، سخنگوی سرویس امنیتی سوئد به فاکس نیوز گفته است: «سرویس امنیتی سوئد میتواند تأیید کند که ایران در حال انجام فعالیتهای تهدیدکننده امنیتی در سوئد و علیه منافع سوئد است.»
به گفته او «نمونههایی از این فعالیتها جاسوسی صنعتی با هدف قرار دادن صنایع پیشرفته سوئد و جمعآوری اطلاعات غیرقانونی با هدف قرار دادن مؤسسات آموزش عالی سوئد است. ایران به دنبال فناوری و دانش سوئدی است که بتواند در برنامه سلاحهای هستهای خود استفاده کند.»
فاکس نیوز مینویسد، هنگامی که از سخنگوی وزارت خارجه آمریکا درباره یافتههای اطلاعاتی اروپا پرسیده شد، او در پاسخ گفت: «ما گزارشها را دیدهایم. ما مدتهاست که نگرانیهای خود را در مورد فعالیتهای هستهای، موشکی و تسلیحات متعارف ایران و تلاشهای تدارکاتی مرتبط با آن اعلام کردهایم. توسعه و گسترش موشکهای بالستیک تهدیدی جدی برای امنیت منطقهای و بینالمللی است.»
سخنگوی وزارت خارجه میافزاید: «ما به همکاری نزدیک با متحدان و شرکای خود ادامه میدهیم تا از همه ابزارهای در اختیارمان برای جلوگیری از این فعالیتها، از جمله از طریق ممنوعیتها، کنترل صادرات و تحریمها استفاده کنیم. همچنین به ابراز نگرانیهای خود، از جمله در سازمان ملل و سایر مجامع عمومی، در مورد ظرفیت موشکی بالستیک ایران و نیاز به اقدام هماهنگ برای مقابله با آن ادامه خواهیم داد».
به گفته یک کارشناس برجسته در زمینه عدم اشاعه، گزارشهای اطلاعاتی اروپا از اهمیت بالایی برخوردار است.
دیوید آلبرایت، فیزیکدان و مؤسس و رئیس مؤسسه علوم و امنیت بینالمللی در واشنگتندیسی افزود: «باید گزارشهای عمومی بیشتری از یافتههای این گزارشهای اطلاعاتی ارائه شود.»
او اضافه کرد: «باید به مردم و مهمتر از آن به صنایع در مورد تهدید ایران و روسیه هشدار داده شود. ایران و روسیه برای برنامههای هستهای، موشکی، تسلیحات متعارف و یا هواپیماهای بدون سرنشین خود به شدت به خرید خارجی اقلام خاص و همچنین فناوری وابسته هستند.»
آلبرایت گفت: «این گزارشهای اطلاعاتی تأیید میکند که حکومت ایران روی دستیابی به دادههای فنی و «تکنولوژی» اروپا برای کمک برنامههای هستهای و موشکی متمرکز است.»
او با اشاره به اینکه به تلاشهای فوری برای جلوگیری از دستیابی ایران به اطلاعات فنی (مانند نقشهها و طرحهای مهندسی) و کمکهای فنی (مانند دستورالعملها و آموزش) نیاز است، افزود: این دانش و اطلاعات خاصی هستند که برای توسعه، تولید یا استفاده در صنایع حساس به این موارد نیاز است و در برخی موارد متوقف کردن دسترسی حکومت ایران به فناوری مهمتر از محدود کردن دسترسی ایران به آیتمها و قطعات خاص و مهم است.
اداره فدرال حفاظت از قانون اساسی آلمان نیز در گزارش اطلاعاتی ژوئن ۲۰۲۳ خود هشدارهایی داشت. در این گزارش آمده است: «مقامات حفاظت از قانون اساسی توانستند در سال ۲۰۲۲ تعداد زیادی نشانه از تلاشهای تدارکاتی مرتبط با اشاعه توسط ایران برای برنامههای هستهای خود پیدا کنند».