به گزارش فرانیوز به نقل از ایسنا، در سه ماه نخست سال ۱۴۰۲، حجم مصرف آب شرب و صنعت ۱.۶ میلیارد مترمکعب است و آنطور که مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی اعلام کرده ۴۷۶ شهر در معرض تنش آبی قرار دارند.
طبق این گزارش، میزان بارش‌ها از ابتدای سال آبی تا انتهای خرداد امسال نسبت به دوره مشابه بلند مدت ۱۴ درصد کاهش یافته، این در حالی است که دمای هوا ۰.۷ درجه سلسیوس نسبت به متوسط دوره مشابه بلند مدت افزایش داشته است.
با درنظر گرفتن اینکه میزان بارش‌ها در بازه زمانی یاد شده نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته ۱۱ درصد رشد را نشان می‌دهد، اما در زاگرس شمالی، حاشیه دریای خزر، دامنه‌های جنوبی البرز و شرق کشور با پدیده خشکسالی و به صورت پراکنده در استان‌های چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد و شمال فارس، جنوب اصفهان، غرب کرمان و کردستان با پدیده ترسالی روبرو بوده‌ایم.
تا انتهای خرداد ماه سال‌جاری، ذخایر سدهای کشور ۳۱ میلیارد مترمکعب بوده که ۲۰ درصد نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته افزایش یافته و همچنین ۷۵۲۰ مگاوات ساعت معادل ۸ درصد کل تولید برق کشور، انرژی برقابی تولید شده است.
تخصیص بودجه بخش آب در سال ۱۴۰۲ معادل ۳ درصد از اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای است، بنابراین برای ۳۲۴ طرح مقابله با تنش آبی تامین اعتبار شده، با توجه به شاخص‌های مهم آب و هواشناسی، از ابتدای سال آبی جاری تا اواخر خردادماه سال ۱۴۰۲، به رغم وقوع ترسالی در مناطقی از کشور به ویژه استان‌های واقع در جنوب غرب، پهنه‌های بیشتری از سطح کشور با خشکسالی مواجه شده‌اند. شدت خشکسالی در شرق کشور بیشتر از سایر مناطق بوده و در غرب کشور نیز خشکسالی خفیف رخ داده است.
بر اساس گزارش فصلی مرکز پژوهش‌های مجلس، بررسی شاخص‌های مهم آب و هواشناسی کشور نشان می‌دهد از مجموع ۳۱ استان کشور، ۲۲ استان دچار کاهش بارش شده‌اند. بنابراین کشور با وجود بهبود میانگین نزولات آسمانی، برای سومین سال پیاپی دچار خشکسالی و کم بارشی بوده است.
سدهای واقع در جنوب غرب کشور و حوضه آبریز دریاچه ارومیه ۶۰ درصد و بالاتر پرشدگی داشته‌اند، اما شرق کشور که با بیشترین افت بارش‌ها نیز مواجه است، در استان سیستان و بلوچستان، میزان ذخیره آب چاه‌نیمه‌ها که به طور کامل به منابع آب ورودی رودخانه مرزی و مشترک هیرمند وابسته هستند به کمتر از ۱۰ درصد رسیده و در شرایط بسیار بحرانی قرار گرفته است.
به دلیل افت محسوس حجم ذخایر سدهای واقع در استان‌های خراسان رضوی، خراسان جنوبی و جنوب استان فارس، سهم منابع آب سطحی در تامین مصارف کاهش یافته، همچنین افزایش برداشت از منابع آب زیرزمینی و تنش آب شرب در این مناطق به وقوع پیوسته است. در نوار شمالی کشور نیز به دلیل افت بارش‌ها، افت تولید محصولات کشاورزی و چالش در تامین نیازهای این بخش بسیار محتمل بوده و در استان گلستان هم به سبب حجم اندک ذخایر سدهای استان و عملا خشک شدن آنها، وقوع تنش آب شرب نیز مورد انتظار است.
طبق اعلام وزارت نیرو، در فصل بهار میزان تولید انرژی برقابی کشور کاهشی بوده و از ۸.۷ درصد در فروردین ماه به ۷.۴ درصد در خردادماه رسیده، به عبارت دیگر در فصل بهار نرخ رشد کل تولید برق کشور از نرخ رشد تولید برقابی بیشتر بوده و از این رو سهم برقابی از کل تولید کمتر شده است، همین امر بیانگر رشد قابل توجه نرخ مصرف برق کل کشور است. این وضعیت متاثر از روند افزایشی متوسط دمای کشور طی سه ماهه فصل بهار و رشد تقاضا برای مصرف برق بوده است.
در همین راستا رسانه‌های داخلی طی هفته‌های گذشته اعلام کردند که ذخیره آبی ۵۸ شهر و روستا در استان فارس به پایان رسیده است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان فارس در گفتگو با رسانه‌های داخلی از اتمام ذخیره سد رودبال، یکی از منابع بزرگ تامین آب این استان خبر داد و به این ترتیب ذخیره آبی ۸ شهر و ۵۰ روستا در استان فارس به پایان رسیده است.
علی جان صادق‌پور به خبرگزاری ایلنا گفته است که این ذخیره آبی در حالی به پایان رسید که ذخیره آب این سد در گذشته حدودا ۶۰۰ لیتر بر ثانیه خروجی داشت و نقش مهمی در آبرسانی به شهرستان‌های فسا، حاجی آباد و داراب ایفا می‌کرد.
به گفته او نزدیک به ۳۲۵ هزار نفر به صورت مستقیم از آب سد رودبال استفاده می‌کردند.
این مقام استانی افزود: برای جبران این مشکل نزدیک به ۴۰ حلقه چاه حفر، کف شکنی، تجهیز و مهندسی دوباره شد و همه این چاه‌ها در مدار بهره‌برداری قرار گرفت.
اگر چه به گفته این مقام مسئول این اقدام کارآمد است اما کارشناسان آب معتقدند که اقدامات این‌چنینی منجر منفی شدن میزان تراز آب می‌شود.
بررسی‌های اخیر سازمان زمین‌شناسی و اداره مدیریت منابع آب ایران نشان می‌دهد بخش‌های عظیمی از دشت مرکزی ایران به ویژه در استان‌های اصفهان، فارس و «خراسان‌ها» با تراز منفی گسترده آبهای زیرزمینی مواجه شده‌اند.
به این ترتیب این مناطق در آستانه فروپاشی سرزمینی و کوچ جمعیت قرار دارند.
تیر ماه امسال وب‌سایت «انتخاب» به نقل از گزارش سازمان‌های دولتی اعلام کرده بود که میزان تراز منفی آب اصفهان به ۱۳ میلیارد متر مکعب رسیده که چیزی حدود ۲۰ رودخانه به اندازه زاینده‌رود است.
طبق این گزارش، استان فارس هم با ۱۵ میلیارد مترمکعب تراز منفی آب، سالیانه ۵۴ سانتی‌متر فرونشست می‌کند.
عیسی کلانتری، رئیس پیشین سازمان حفاظت محیط زیست در تازه ترین اظهارات خود گفته بود: ایران ۷ هزار سال سابقه تمدن دارد ولی ما در ۲۵ سال گذشته، آب مملکت را تمام کردیم چون همه اختیارات آب کشور دست یک نفر است.
