/

کیوسک امروز؛ جزییات توافق ایران و آمریکا برای تبادل زندانیان/ سبد معیشت ۲۰ میلیونی و خط فقر ۲۵ میلیون تومانی/ورود اتحادیه اروپا به مناقشه باکو و ایروان/کریدورها و بن‌بست‌ها/کاهش ارزش صادرات ایران و تراز منفی بازرگانی خارجی

روزنامه‌های صبح امروز، دوشنبه بیستم شهریور ماه به مباحثی پیرامون توافق ایران و آمریکا درباره تبادل زندانیان، سبد معیشت و خط فقر، مناقشه باکو و ایروان، کریدورها و بن‌بست‌ها و صادرات و بازرگانی خارجی ایران پرداخته‌اند.

خواندن این مطلب 36 دقیقه طول میکشد.

به گزارش فرانیوز، نگاهی داریم به عناوین و گزارشات چند روزنامه صبح کشور که در ادامه می خوانید؛

روزنامه اعتماد به گزارش خبرگزاری رویترز درباره جزییات توافق ایران و آمریکا برای تبادل زندانیان پرداخته است.

خبرگزاری رویترز جزییات جدیدی پیرامون توافق ایران و آمریکا در ارتباط با تبادل زندانیان میان دو کشور را رسانه‌ای کرد.

خبرگزاری رویترز یکشنبه در گزارشی به افشای جزییات جدیدی از توافق ایران و آمریکا در خصوص تبادل زندانیان میان طرفین پرداخت

خبرگزاری رویترز به نقل از برخی منابع گزارش داد یک منبع آگاه در مورد مذاکرات گفته است که دوحه حداقل ۸ دور از مذاکرات با حضور مذاکره کنندگان ایرانی و آمریکایی در هتلهای جداگانه را میزبانی کرد. منبع آگاه مذکور گفت که جلسات ابتدایی عمدتا بر موضوع هسته ای و نشست های بعد بر آزادی زندانیان متمرکز بود.

گزارش مذکور اضافه میکند: به گفته ۳ منبع دوحه تمهیدات مالی را اجرا خواهد کرد و زندانیان در قطر مبادله خواهند شد.

رویترز روایت جاری خود را به نقل از ۴ مقام ایرانی ۲ منبع امریکایی یک دیپلمات ارشد غربی یک مشاور دولت در یکی از کشورهای حاشیه خلیج فارس و یک فرد آشنا با مذاکرات به دست آورده است.

به گزارش رویترز یکی از سخنگویان وزارت امور خارجه آمریکا گفت که ایالات متحده آماده اعلام زمان دقیق آزادی زندانیان نیست. این وزارتخانه همچنین از بحث در مورد جزییات آنچه که سخنگو «مذاکره» در حال انجام و بسیار حساس» نامید، خودداری کرد.

بر اساس این گزارش یکی از دیپلماتهای ارشد ایرانی هم به رویترز گفت مهدی صفری، معاون اقتصادی وزیر امور خارجه ایران در دو نشست در قطر برای مذاکره درباره انتقال وجوه به هیات ایرانی پیوست محمد الخلیفی، وزیر کشور قطر در وزارت خارجه این کشور میانجی بین دو طرف بود.

براساس این گزارش یکی از دیپلماتهای ارشد ایرانی هم به رویترز گفت مهدی صفری، معاون اقتصادی وزیر امور خارجه ایران در دو نشست در قطر برای مذاکره درباره انتقال وجوه به هیات ایرانی پیوست محمد الخلیفی، وزیر کشور قطر در وزارت خارجه این کشور میانجی بین دو طرف بود.

این گزارش اضافه کرد: منبع آگاه در مورد گفت و گوها گفت که انتظار میرود اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، انتقال دارایی های بلوکه شده (ایران به بانکهای قطر در اوایل هفته آینده به وقت محلی) به پایان برسد. رویترز در ادامه افزود که نتوانسته بانکهای مشمول در این خصوص را شناسایی کند.

این خبرگزاری خاطرنشان کرد: زندانیان آمریکایی از تهران به قطر و زندانیان ایرانی از آمریکا به دوحه خواهند رفت و سپس به ایران منتقل خواهند شد.

روزنامه ابرار اقتصادی درباره سبد معیشت ۲۰ میلیونی و خط فقر ۲۵ میلیون تومانی نوشته است:

آیا ترسیم وضعیت کنونی معاش و اقتصاد خانوار، دولتمردان را مجاب می کند که تغییری در نرخ دستمزد اعمال کنند؟

فرامرز توفیقی فعال کارگری با استناد به فرمول های علمی و قابل استناد بر اساس جدول خوراکیهای مورد نیاز خانوار متوسط ۳.۳ نفره گفته است که سبد معیشت حداقلی در کمترین حالت و با در نظر گرفتن حداقلی ترین معیارها به ۱۹ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان رسیده است؛

این نرخ با اعمال یک ضریب به سادگی به دست آمده اما اگر هزینه ی مسکن را به دقت در نظر بگیریم و وزن مسکن را در محاسبه دخیل کنیم سبد معیشت در تهران بیش از ۲۳ میلیون تومان و در کلان شهرهای صنعتی مثل مشهد اصفهان و تبریز، بین ۲۰ تا ۲۲ میلیون تومان است.

حمید حاج اسماعیلی، کارشناس حوزه کار و فعال کارگری با اشاره به این نکته که هیچگاه شاخص دقیقی به منظور تعیین دستمزد بر اساس سبد معیشت یا نیازهای معیشتی خانوار وجود نداشته است، گفت هر چند در تمام این سالها بر تعیین دستمزد طبق ماده ۴۱ که در برگیرنده دو مولفه مهم یعنی تورم و سبد معیشت است، تاکید شده اما شاخص یا مرجع دقیقی که مورد توافق شرکای اجتماعی حاضر در شورای عالی کار باشد تعریف نشده است.

وی ادامه داد: بنابراین در طول این سالها شاهد این امر نبودیم که دستمزد کارگران طبق تورم یا سبد معیشت تعیین شود.

نمونه نزدیک آن افزایش ۲۷ درصدی نرخ دستمزد ۱۴۰۲ بود، در شرایطی که آمارها از تورم حدود ۵۰ درصد خبر میدادند هزینه سبد معیشت هم مورد توافق نیست سال قبل بر سر آن چانه زنی زیادی صورت گرفت اما در نهایت آنچه تعیین شد، مورد توافق کارگران نبود. بنابراین تمام ارقامی که اعلام میشود تقریبی هستند و هنوز اجماع و توافق همه جانبه ای بر سر آنها در شورای عالی کار شکل نگرفته است. به گفته وی، در نتیجه تاکید کارشناسان بر این است که این

مولفه های مهم مبنای اصلی تعیین دستمزد قرار بگیرند. یعنی، رقم و اندازه آنها به طور دقیق و مشخص در نرخ دستمزد دخیل باشند.

اضافه بر اینها، حتما باید حقوق و دستمزد بر اساس خط فقر مشخص شوند تا کی به نرخهای واقعی نزدیک شویم و بتوانیم از این وضعیت بد اقتصادی نجات پیدا کنیم. از آنجایی که مرجع مشخصی برای تعیین هزینه سبد معیشت یا اعلام خط فقر وجود ندارد نمیتوان به نرخهای اعلامی از افراد یا مراکز مختلف اعتماد کرد.

روزنامه تجارت درباره ورود اتحادیه اروپا به مناقشه باکو و ایروان نوشته است:

در شرایطی که در چند روز گذشته احتمال وقوع منازعه میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان اوج گرفته است به نظر میرسد کشورهای غربی در پی مدیریت اوضاع برآمده‌اند. از یک سو آمریکایی ها رزمایش مشترک نظامی با ارتش ارمنستان انجام میدهند و از سوی دیگر اتحادیه اروپا خواهان باز شدن گذرگاه لاچین شده است.

جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا همزمان با بازگشت تنش‌ها بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان در مورد وضعیت پیش روی قره باغ ابراز نگرانی کرد.

بورل در حساب شخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس، از تماس با جیحون بایراموف وزیر خارجه جمهوری آذربایجان خبر داد و نوشت که در این تماس بر نگرانی‌های خود در رابطه با وضعیت انسانی پیش روی ارمنی‌های قره‌باغ تاکید کرده است.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با تاکید بر اینکه گذرگاه لاچین باید باز شود، افزود که سایر جاده ها از جمله «اقدم» می تواند به عنوان بخشی از راه حل باشد اما نمی تواند جایگزین آن شود.

ابراز نگرانی بورل در مورد وضعیت انسانی در منطقه قره باغ در حالی است که تنشهای بین دو کشور از هفته گذشته بالا گرفته است.

نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان روز پنجشنبه جمهوری آذربایجان را به تجمع نیروها و آرایش جنگی در خط تماس قره باغ و مرز دو کشور متهم کرد.

وزارت خارجه ارمنستان تاکید کرد که اطلاعات مربوط به این موضوع از چند منبع تایید شده است و ایروان علاقه ای به تشدید تنش نظامی ندارد و آماده است به تلاشها برای رسیدن به توافق صلح ادامه دهد.

وزارت خارجه جمهوری آذربایجان اما در مقابل با رد اظهارات مقامهای ارمنستان، خواستار پایان دادن ایروان به اقدامات تحریک آمیز سیاسی و نظامی شد.

سرمقاله روزنامه شرق به مبحثی تحت عنوان کریدورها و بن‌بست‌ها اختصاص یافته است.

دو روز پیش مراسم آغاز احداث جدیدترین کریدور راهبردی خاورمیانه از هند تا اروپا برگزار شد که کشورهای حوزه خلیج فارس را به مسیر پیوند دو قاره آسیا و اروپا تبدیل کرد.

جدا از نقش تعیین کننده آمریکا و هند در این توافق بسیار مهم ژئواکونومیک بین قاره ای برای ایرانیان چند ملاحظه مهم و شایان تأمل وجود دارد.

۱. اولین واقعیت بسیار مهم که توضیح دهنده خوبی برای چرایی این تحولات است تغییر آشکار در هویت و کارکرد جهانی خاورمیانه و تبدیل آن از یک منطقه پرآشوب و به شدت نا امن به یک قطب مهم توسعه در آسیا پس از شرق آسیا و شبه قاره هند است.

این رویداد از یک سو بازنمایی مجدد آسیایی شدن اقتصاد جهانی تا سال ۲۰۳۰ و بازگشت نقش مهم اقتصادی و سیاسی به این قاره است و از سوی دیگر بازتاب این واقعیت است که خاورمیانه تنها مرکز اصلی تولید انرژی هیدروکربنی جهان یا یک منطقه آشوب زده و نا امن کننده برای جهان نیست بلکه در دورانی جدید یک منطقه مهم سرمایه پذیر و مشارکت کننده در طرحهای توسعه منطقه ای و جهانی است و این واقعیت به فهم مشترک حاکمان کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس و شریکان اقتصادی و سیاسی آنها تبدیل شده است. همه رفتارهای آشتی جویانه و میانجیگرانه کشورهای عربی در ماه های اخیر را باید در پرتو این فهم و اراده جدید بازخوانی کرد. سخنان سفیر جدید عربستان در تهران که به ایران پیشنهاد همکاری در چارچوب سند چشم انداز ۲۰۳۰ عربستان داد بسیار مهم و درخور تأمل است.

۲. نکته مهم دیگر سبد متنوع و پروپیمان از شریکان راهبردی به جای افتادن در دام انحصار این یا آن قدرت سیاسی و اقتصادی و نقش مؤثر و مشارکت کننده کشورهای جنوبی خلیج فارس در طرح هایی است که بازتابی از ایجاد رقابتی هوشمندانه از شریکان اقتصادی و تجاری در کشورهای منطقه است. در ماه های گذشته بارها تماشاگر نشستهای کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس و ترکیه با آمریکا ،چین ،هند ،ژاپن روسیه و اروپایی ها و توافق برای اجرای طرح های بزرگ مقیاس و بلند مدت سرمایه گذاری مشترک و در نهایت عکس یادگاری با آنها و تأکید بر منافع مشترک شان بوده ایم.

۳. این چندمین کریدور تجاری مهم پیرامون ایران است که ساختار و کارکرد جغرافیای اقتصادی منطقه را متأثر و بلکه دگرگون می کند. البته این نه اولین و نه آخرین از چندین کریدور تجاری در حلقه اول اطراف ماست که در کنار کریدور ریلی اروپا از مسیر ترکیه و عراق به خلیج فارس و کریدورهای شمال – جنوب از بندر گوادر پاکستان در شرق و غربی شرقی تراسیکا در همسایگی شمال ایران از کنار ما عبور میکنند بدون آنکه ایران نقشی و سهمی در آنها داشته باشد. جاماندگی ما در این کریدورها نه تنها در سرمایه گذاری و مشارکت در اجراست، بلکه به نظر میرسد حتی در ایجاد مسیرهای فرعی دسترسی و اتصال محلی به این کریدورها نیز خواهد بود. این جاماندگی هم ریشه در بی توجهی و جاماندگی ذهنی سیستم سیاست گذاری ما از تحولات دنیای جدید دارد هم ناشی از فرسودگی و عقب ماندگی زیر ساختهای حمل و نقل و انرژی و هم نتیجه ناتوانی نظام بوروکراسی و اجرائی بخش عمومی و ضعف تاریخی بخش خصوصی است.

۴. علاوه بر کریدورهای تجارت ،کالایی کریدورهای خدمات حمل و نقل هوایی کریدورها و هابهای خدمات مالی مراکز ترکیبی تولید دانش و قطبهای عظیم گردشگری در منطقه در حال شکل گیری است. در سالهای نزدیک اتحادیه اقتصادی خلیج فارس به مثابه یک قدرت بزرگ اقتصادی مهم جهانی سر بر خواهد آورد کشورهای مستقر در دو سوی این کریدور در دو سال گذشته بیش از هزار میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب کرده اند. عربستان به تنهایی در حال اجرای دو پروژه از ۱۰ ابرپروژه سرمایه گذاری خدماتی و تولیدی جهان با بیش از ۶۰۰ میلیارد دلار است. چهار کشور ترکیه عربستان امارات و قطر تا پایان سال جاری با خرید نزدیک به دو هزار فروند هواپیمای مدرن مسافری و برخورداری از بزرگترین فرودگاههای جهان به عرضه کنندگان اصلی خدمات حمل و نقل و گردشگری جهان تبدیل میشوند.

۵. این تحولات مهم تاریخی برای همه کشورهای منطقه سرنوشت ساز است و چگونگی مواجهه و به زبان رساتر سهم و مشارکت آنها در این تحولات در پرکردن شکاف تاریخی توسعه یا تداوم آن و حاشیه ای شدن تعیین کننده است. این بزنگاه تاریخی نه تنها برای ایران سرنوشت ساز است بلکه سرنوشت کشورهایی همچون افغانستان ،پاکستان، مصر، یمن، سوریه و لبنان را نیز تعیین خواهد کرد.

این ادعا ریشه در این واقعیت مهم نظریه‌های مدرن توسعه منطقه ای و بازخوانی تجارب موفق توسعه در سطح جهانی دارد که «رقابت همکارانه برای جذب سرریزهای منطقه ای یک عامل تعیین کننده در توسعه یافتن یک منطقه یا بازماندن از توسعه است. ظرفیت های جذب و انباشت سرریزهای مالی و انسانی بسیار مهم تر از سطح برخورداری یا محرومیت از این منابع اصلی توسعه است».

روزنامه کار و کارگر به کاهش ارزش صادرات ایران و تراز منفی پنج میلیاردی بازرگانی خارجی پرداخته است.

بر اساس گزارش منتشر شده از سوی اتاق تهران در پنج ماهه امسال ۱۹.۳ میلیارد دلار کالا از کشور صادر شده و چین عراق و امارات سه مقصد اول کالاهای ایرانی بوده‌اند.

بر اساس آمار منتشر شده از سوی معاونت بررسیهای اقتصادی اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی تهران در پنج ماهه امسال ۵۵.۹ میلیون تن کالا به ارزش ۱۹.۳ میلیارد دلار (بدون در نظر گرفتن نفت خام از کشور صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل به لحاظ وزنی و ارزشی به ترتیب ۲۶۶ درصد افزایش و ۸۵ درصد کاهش داشته است.

در این مدت ۱۴.۴ میلیون تن به ارزش ۲۴.۲ میلیارد دلار کالا به کشور وارد شده که به لحاظ وزنی و ارزشی ۲.۲ و ۷.۵ درصد نسبت به پنج ماهه سال قبل افزایش یافته است.

این ارقام نشان میدهد در پنج ماهه امسال متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی از کشور حدود ۳۴۵.۳ دلار بوده است. این در حالی است که ارزش هر تن کالای وارداتی به کشور به طور متوسط ۱۶۸۰.۶، یعنی حدود ۴۸ برابر ارزش هر تن کالای صادراتی بوده است.

بر اساس این آمار مهمترین مقاصد صادراتی کالاهای ایرانی در پنج ماهه امسال چین با خرید ۵.۶ میلیارد دلار عراق با ۳.۵ امارات با ۲.۳ ترکیه با ۲.۲ میلیارد دلار و هند با خرید ۸۰۰ میلیون دلار کالا از کشور بوده است.

عمده واردات کشور نیز از امارات چین، ترکیه، آلمان و هند بوده که واردات از این کشورها به ترتیب معادل ۷.۲ میلیارد دلار ۷.۱ میلیارد دلار ۲.۵ میلیارد دلار ۹۰۰ و ۸۰۰ میلیون دلار بوده است.

بر این اساس در مرداد ماه نسبت به تیر امسال، حجم و ارزش صادرات به ترتیب ۱.۱ و ۲۳ درصد و حجم و ارزش واردات ۲۰.۸ و ۱۵.۸ درصد کاهش داشته است.

در مرداد ماه امسال، کل تجارت کشور معادل ۱۲.۷ میلیون تن به ارزش ۸.۱ میلیارد دلار بوده است. از این میزان حجم صادرات بدون نفت خام ۱۰.۱ میلیون تن به ارزش ۳.۴ میلیارد دلار و حجم واردات ۲.۶ میلیون تن به ارزش ۴.۶ میلیارد دلار بوده است.