خبرگزاری رویترز به نقل از سه مقام اروپایی گزارش داده است که بریتانیا، آلمان و فرانسه سال گذشته به ایران هشدار دادند که اگر جمهوری اسلامی غنیسازی اورانیوم را در حد ساخت سلاح اتمی انجام دهد، آنها مکانیسم ماشه را فعال کرده و تحریمهای سازمان ملل علیه ایران مجدداً اعمال خواهد شد.
به گزارش فرانیوز، بر اساس سازوکاری که در قطعنامه ۲۲۳۱ سازمان ملل گنجانده شده است، در صورت تخطی جمهوری اسلامی از تعهدات برجامی، هر یک از کشورهای عضو توافق هستهای با ایران میتوانند موضوع را به عنوان تخطی چشمگیر از توافق، به شورای امنیت ارائه کنند و پس از طی یک پروسه کوتاه مدت، تحریمهای پیش از برجام سازمان ملل علیه ایران مجدداً اجرایی میشوند.
به گفته رویترز، وزیران خارجه سه کشور اروپایی این تهدید را سال گذشته در نامهای به ایران مطرح کردهاند و تا کنون جزئیاتی از این نامه منتشر نشده بود.
بر اساس این گزارش نگرانی غرب در ماه فوریه تشدید شد زمانی که بازرسان سازمان ملل از کشف ذرات اورانیومی که ۸۳.۷ درصد غنی شده بود در یک تأسیسات در عمق زمین در ایران خبر دادند. البته معلوم نیست که این غلظت عمداً به دست آمده باشد.
یک مقام ارشد جمهوری اسلامی به رویترز گفت که تهران در مقابل بازگشت تحریمهای سازمان ملل بیکار نخواهد نشست.
او گفت: «اگر سایر طرفها تحت هر بهانهای آن را اجرا کنند، مسئول همه عواقب آن خواهند بود. واکنش ایران میتواند از ترک انپیتی (پیمان منع اشاعه) تا تسریع برنامه اتمی متفاوت باشد.»
فوریه امسال آژانس بینالمللی انرژی اتمی از کشف آثار اورانیوم غنیشده نزدیک به ۸۴ درصدی در تأسیسات غنیسازی فردو خبر داد، میزانی که بسیار نزدیک به سطح مورد نیاز ۹۰ درصدی برای ساخت بمب هستهای است.
از سوی دیگر به تازگی نیز گزارشهایی از اقدامات سه کشور اروپایی در مورد بازگرداندن تحریمهای بینالمللی علیه ایران، منتشر شده بود.
علی واعظ تحلیلگر ارشد «گروه بینالمللی بحران» که پیشتر رابرت مالی رئیس آن بود، هفته گذشته با انتشار توییتی مدعی شد که کشورهای اروپایی مذاکراتی را برای بازگرداندن تحریمها علیه ایران انجام دادهاند.
در این توییت آمده بود «هفته گذشته سه کشور اروپایی با دعوت از ده عضو منتخب شورای امنیت سازمان ملل آنها را در جریان رایزنیها در مورد استفاده از مکانیسم ماشه قطعنامه ۲۲۳۱ برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل در صورت عبور ایران از خطوط قرمز هستهای قرار دادند.»
چند روز بعد از انتشار این توییت و در ۱۱ اردیبهشتماه، ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در واکنش به موضوع فعالشدن مکانیسم ماشه اعلام کرد: «اینکه گفته میشود تحرکاتی را از سوی برخی طرفهای اروپایی شاهد هستیم، لازم میدانم تأکید کنم چنانچه طرف مقابل دچار خطای محاسباتی شود و اقدام یا اقدامات غیرمنطقی درباره برجام و روند مذاکرات انجام دهد آنها در پیامی که قبلاً از سوی طرف ایرانی دریافت کردند به صورت دقیق و واضح میدانند که واکنش ایران چه خواهد بود. این پیام به اندازه کافی برای آنها گویاست.»