در سردترین روزهای زمستان و در نبود گاز، ده‌ها تن از دانش‌آموزان و آموزگاران یک مدرسه در اردبیل با گاز نشت‌‌کرده از موتورخانه مدرسه مسموم و به بیمارستان‌های این استان منتقل شدند.
شمار کودکان مسموم‌شده در حادثه رخ‌داده در روز دوشنبه ۲۶ دی در مدرسه فرزانگان اردبیل بین ۶۱ تا ۷۰ تن و دلیل آن «نشت گاز مونوکسید کربن از موتورخانه و سرایت آن به کلاس‌ها» اعلام شده است.
درحالی‌که سعید مهری، رئیس مرکز فوریت‌های پزشکی اردبیل، خبر داد که چهار بیمارستان خمینی، سبلان، فاطمی و بوعلی از کودکان بستری مملو شده، وزارت آموزش و پرورش در این باره سکوت کرده است.
محمد اعتماد اعجازی، فرماندار اردبیل، اما تأیید کرد که کودکان این مدرسه با سردرد، ضعف جسمانی، خستگی شدید، حالت تهوع و استفراغ با هفت آمبولانس به بیمارستان انتقال یافتند.
به‌گفته او، برخی دانش‌آموزان نیز پس از آن‌که به خانه رفته و هنوز علائم مسمومیت در آن‌ها بود، توسط خانواده‌ها به بیمارستان انتقال یافتند.
در این زمینه، کانال شورای هماهنگی تشکل‌های فرهنگیان ایران با طرح این پرسش که «به‌راستی در مدارس اردبیل چه می‌گذرد؟» نوشت «وقتی چنین فجایعی در مرکز یک استان رخ می‌دهد، مدارس نقاط دورافتاده چه وضعیتی دارند؟».
این شورا از مسئولان آموزش و پرورش خواست «به جای پیگیری و پرونده‌سازی امنیتی علیه دانش‌آموزان و معلمان منتقد و معترض، به وظیفه اصلی خود که حفاظت و حراست از اماکن و تجهیزات آموزشی کشور است، اهتمام بورزند».
فرماندار اردبیل گفته است که تجهیزات گرمایشی مشابه در مدارس اردبیل از روز سه‌شنبه ۲۷ دی در قالب یک مانور مورد بازدید قرار می‌گیرد «تا نواقص رفع شود».
ارسالی اردبیل: امروز از جلوی این مدرسه رد میشدم ترافیک سنگینی بود و کلی آمبولانس اومده بودن اولش فکر کردم بازم دارن دانش آموز میکشن بعد این خبر و دیدم ۵۴ دانش آموز دچار گاز گرفتگی شدن این در حالیه که هر کلاس ۳۰ دانش آموز داره یعنی دو تا کلاس مسموم شدن#مهسا_امینی #IRGCterrorists pic.twitter.com/J74PSjmT19
— AmoPouya (@Amo_Pouya) January 16, 2023
رویداد اردبیل دست‌کم دومین حادثه از این نوع در هفته‌های گذشته است. در هفته اول آذر ۲۸ دانش‌آموز و ۱۰ تن از کادر مدرسه‌ای در کاشان به‌دلیل مسمومیت ناشی از گاز مونوکسید کربن راهی بیمارستان شدند.
هر سال در فصل سرما گزارش‌های متعددی از گازگرفتگی در مدارس سراسر کشور، به‌ویژه در نقاط سردسیر منتشر می‌شود و ده‌ها مرگ و میر ناشی از استنشاق گاز مونواکسید کربن در خانه‌ها ثبت می‌شود.
امسال که قطعی یا کمبود شدید گاز در کشور شرایط را دست‌کم در ۲۷ استان از ۳۱ استان کشور سخت‌تر کرده است، مسئولان مردم را به استفاده از بخاری‌های نفتی تشویق می‌کنند و نهادهای دولتی در روزهای اخیر ظاهرا برای جبران این مسئله، به توزیع بخاری نفتی در برخی از نقاط کشور اقدام کردند.
بیست سال پیش حادثه آتش‌سوزی در مدرسه دخترانه شین‌آباد در حومه پیرانشهر در بخش کردنشین استان آذربایجان غربی ۲۹ تن از دانش‌آموزان یک مدرسه در یکی از فقیرترین نقاط را سوزاند که به مرگ دو تن از آن‌ها منجر شد.
اما سوختگی شدید اعضای بدن و قطع انگشتان دست شماری از کودکان شین‌آبادی، و سپس تلاش به خودکشی برخی از آن‌ها و کوتاهی‌هایی که در روند درمان آنان صورت گرفت، تا مدت‌ها در رسانه‌ها مطرح بود.
با گذشت دو دهه از فاجعه مدرسه شین‌آباد، بسیاری از مدارس ایران از استانداردهای نوین مدارس جهانی بدور و گاه فاقد امکانات اولیه هستند.
مقامات ایران با ادعای کمبود بودجه خیرین را به ساخت مدرسه تشویق می‌کنند، اما هم مدارس دولتی و هم مدارس ساخته شده خصوصی با ملاک‌های یک مکان آموزشی مدرن در مقایسه با برخی کشورهای منطقه مانند ترکیه و امارات متحده عربی فاصله زیاد دارد.
معلوم نیست در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ که هفته گذشته به مجلس ارائه شد، چه میزان بودجه به ساخت و نوسازی مدارس اختصاص یافته باشد، گزارش رسانه‌های ایران حاکی بود که بودجه نهادهای نظامی و امنیتی و مذهبی و تبلیغی با افزایش چشمگیر روبه‌رو شده است.
