گروهی از پژوهشگران و اندیشمندان ایرانی در یک پژوهش به تبعات تاخیر حکومت جمهوری اسلامی در واکسیناسیون مردم ایران در دوران همهگیری کووید-۱۹ پرداخته و نوشتند که اگر ایرانیان با نرخ مشابه کشورهای همسایه خود، مانند ترکیه و بحرین، واکسینه شده بودند، شمار قربانیان ویروس کرونا در ایران ۵۰ الی ۷۵ هزار نفر کمتر بود.
به گزارش فرانیوز، نتیجه این پژوهش که دوشنبه، ۱۵ خرداد، در وبسایت «مدآرکایو» (MedRxiv) منتشر شده است، ماهان غفاری، سپنتا حسینپور، محمدسعید رضایی زواره، استفان داسکالو، سمیه رستمیان، کیارش آرامش، کاوه مدنی و شهرام کردستی تهیه و تدوین کردهاند که کارشناسان حوزه بهداشت و سلامت و پزشکی در دانشگاههای مهم و مراکز علمی و تحقیقاتی در کشورهای مختلفاند.
در این تحقیق، ایران با هشت کشور با میزان درآمد مشابه، مقایسه شده است. بر اساس یافتههای این پژوهش، اگر مردم ایران با نرخ مشابه کشورهای همسایه مثل ترکیه و بحرین واکسینه شده بودند، آمار قربانیهای کرونا ۵۰ هزار تا ۷۵ هزار نفر کمتر میشد.
آرژانتین، بحرین، بنگلادش، بولیوی، مونتهنگرو، نپال، سریلانکا و ترکیه کشورهایی هستند که با ایران در این تحقیق، بر اساس تاریخ شروع و سرعت گسترش بیماری کووید-۱۹، مورد بررسی قرار گرفتهاند.
آنان با مقایسه عملکرد ایران با هشت کشور که از نظر درآمد و شیوع نوع ویروس کرونا با ایران و یکدیگر مشابه بودند، نوشتند که تحقیقاتشان نشان داده است که واکسیناسیون سریعتر، با کاهش مرگومیر نسبت مستقیم داشته است.
تحقیق فوق میگوید که اگر درصد افراد کاملا واکسینهشده در ایران مشابه بنگلادش، نپال، سریلانکا و ترکیه بود، نرخ مرگومیر در ایران – اگر از الگوی واکسیناسیون ترکیه پیروی کرده بود- ۵۰ هزار نفر کمتر بود و اگر از الگوی بنگلادش پیروی کرده بود، ۵۲ هزار و ۸۰۰ نفر کمتر میشد. بنابر این تحقیق، حتی اگر ایران مانند آرژانتین واکسن را با سرعت کمتر، ولی زودتر عرضه کرده بود، جان ۱۲ هزار و ۶۰۰ نفر ایرانی میتوانست نجات یابد، و اگر مشابه مونتهنگرو و بولیوی واکسن را سریع عرضه میکرد، سالمندان بیشتری، بهویژه در زمان انتشار سویههای آلفا و دلتا، ممکن بود از خطر مرگ رهایی یابند.
این تحقیق همچنین نتیجه میگیرد که اگر ایران در توزیع واکسن مشابه بحرین عمل میکرد، ممکن بود ۷۵ هزار و ۳۰۰ هزار ایرانی عمدتا بالای ۵۰ ساله که در دوران همهگیری جان باختند، اینک زنده باشند.
علی خامنهای، رهبر ایران، در دیماه ۱۳۹۹، در سخنرانی تلویزیونی گفت: «ورود واکسن آمریکایی و انگلیسی کرونا ممنوع است.»
او گفت: «اگر آمریکا و کارخانه فایزر میتوانند واکسن درست کنند، خودشان مصرف کنند که این همه کشته نداشته باشند».
خامنهای گفت که به آمریکا اطمینان ندارد و ممکن است آنها بخواهند این واکسن را بر روی ملتهای دیگر امتحان کنند.
رهبر جمهوری اسلامی اضافه کرد به فرانسه هم اطمینان ندارد اما«اگر از کشورهای دیگر میتوان واکسن تهیه کرد، اشکالی ندارد.»
به دنبال صحبتهای خامنهای، سخنگوی هلال احمر ایران اعلام کرد واردات ۱۵۰ هزار دوز واکسن فایزر، که چند انجمن خیریه در آن هنگام پیگیر آن بودند، منتفی شده است.
تحریم واکسنهای ساخت بریتانیا و آمریکا بر پایه دستور علی خامنهای علاوه بر تاخیر در روند واکسیناسیون، مخالفتهای گسترده در داخل ایران به همراه داشت.
پژوهشگران میگویند نزدیک به ۲۰ میلیون نفر در یک سال اول استفاده از واکسنهای کووید-۱۹ از مرگ نجات یافتند.