وزارت خارجه آمریکا در گزارش سالانه بررسی عملکرد ۱۹۸ کشور در زمینه رعایت حقوق اساسی شهروندان خود در سال میلادی ۲۰۲۲، کارنامه حقوق بشری جمهوری اسلامی را سرشار از نقض آزادیهای اساسی مردم معرفی کرد.
به گزارش فرانیوز، وزارت خارجه آمریکا در گزارش مشروح خود هفت فصل را ذیل حقوق اساسی مردم ایران بررسی کرده که به این شرح است: میزان حفظ کرامت انسانی، حدود رعایت آزادیهای مدنی، آزادی مشارکت مردم در امور سیاسی، وجود فساد و نبود شفافیت در عملکرد حکومت در ارگانهای متعدد، موضع سرسختانه حکومت مقابل درخواست جامعه بینالمللی و نهادهای جهانی برای انجام تحقیقات در باره موارد نقض حقوق بشر، تبعیض و بدرفتاری حکومت با مردم در جامعه و حقوق پایمال شده کارگران ایران.
در گزارش سالانه آمریکا در فصل کرامت انسانی، به موارد متعددی از قتل، اعدام و محرومیت ایرانیان از زندگی، ناپدیدشدنهای قهری حکومتی مانند سرنوشت نیکا شاکرمی، نوجوان معترض، شکنجه و سایر رفتارها و مجازات ظالمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز در قبال بازداشتیها، شرایط ناگوار بازداشتگاهها و زندانها، بازداشتهای بهدور از موازین قانونی و نبود عدالت در روند محاکمه افراد اشاره شده است.
این گزارش تأکید دارد که حکومت ایران اقدامات خود را با نیت ارعاب یا انتقامجویی از ایرانیان ساکن خارج، بهویژه مخالفان سیاسی، فعالان جامعه مدنی، مدافعان حقوق بشر و روزنامهنگاران، در طول سال ۲۰۲۲ گسترش داد.
در این بخش، به تلهگذاری برای فعالان در ترکیه، تلاش برای ربودن مسیح علینژاد، سوقصد یک آمریکایی- لبنانی به جان سلمان رشدی با الهام از فتوای حکومت ایران در «مهدورالدم» دانستن این نویسنده بریتانیایی، روند ناعادلانه محاکمه جمشید شارمهد، فعال سیاسی و مجری رادیویی که بهدست مأموران اطلاعاتی حکومت در دوبی ربوده شد، آزار روزنامهنگارانی که برای بیبیسی فارسی کار میکنند از طریق فشار بر خانواده آنان، برنامهریزی برای قتل مقامات ارشد پیشین آمریکایی مانند جان بولتون و تلهگذاری سایبری برای ربودن دادههای رایانهای فعالان در خارج شرح داده شده است.
وزارت خارجه آمریکا بخشی از گزارش سالانه را نیز به حمایت جمهوری اسلامی ایران از حکومتهایی مانند سوریه و جنگجویان شیعی عراقی، افغانی، پاکستانی اختصاص داد و آن را در راستای سوء استفاده از قدرت در نقاطی که کانون بحران است، نامید.