به گزارش فرانیوز، نگاهی داریم به عناوین و گزارشات چند روزنامه صبح کشور که در ادامه می خوانید؛
روزنامه اعتماد در مطلبی با عنوان توافق رییسی با سیسی برای حل مسائل نوشت: اولین تماس تلفنی روسای جمهور ایران و مصر برقرار شد.» حول و حوش ساعت ۱۶دیروز بود که خبرگزاری‌ها به نقل از محمد جمشیدی، رییس دفتر سیاسی رییس‌جمهوری، خبر از برقراری تماسی میان رییسی و سیسی دادند. براساس اعلام رسانه‌ها، روسای جمهور ایران و مصر دیروز (شنبه) به صورت تلفنی با همدیگر گفت‌وگو کردند. ظاهرا رییسی طی تماسی با سیسی دوره جدید ریاست‌جمهوری او را تبریک گفته و در نهایت هم دو رییس‌جمهور در خصوص گام برداشتن در مسیر حل مسائل فیمابین توافق کردند.
محمد جمشیدی با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «در اولین تماس تلفنی روسای جمهور ایران و مصر، رییسی دوره جدید ریاست‌جمهوری جناب سیسی را تبریک گفت. همچنین، دو طرف درباره آخرین تحولات فلسطین و اهمیت وحدت اسلامی گفت‌وگو کردند. دو رییس‌جمهور توافق کردند که برای حل‌وفصل نهایی مسائل بین دو کشور گام‌های ملموس بردارند.»
مناسبات ارتباطی ایران و مصر تا پیش از انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷ در بالاترین سطح قرار داشت. اما پس از انقلاب روابط دو کشور با مشکلاتی مواجه شد و برای بیش از ۴۰سال دو کشور در وضعیت قطع رابطه قرار داشتند. این روند، البته در زمان ریاست‌جمهوری محمد خاتمی، رییس دولت اصلاحات با تحولاتی همراه شد. خاتمی پس از ۲۰ سال قطع کامل روابط ایران با مصر، در ژنو با حسنی مبارک رییس‌جمهوری وقت مصر دیدار و گفت‌وگو کرد. با ظهور احمدی‌نژاد اما دوره‌ای پرنوسان در مناسبات ارتباطی میان دو کشور آغاز شد. در اردیبهشت ۱۳۸۶ محمود احمدی‌نژاد اعلام کرد: «آماده هستیم تا اگر همین امروز دولت مصر اعلام آمادگی کند سفارت‌مان را در آن دایر کنیم.» اعلام نظری که در داخل با انتقاداتی همراه شد و تحلیلگران آن را برخلاف منافع راهبردی کشور ارزیابی کردند. این روند کج‌دار و مریز تا انقلاب بهار عربی در منطقه ادامه داشت؛ پس از سقوط حسنی مبارک، مصر به ایران اجازه داد تا ناو جنگی خود را از کانال سوئز رد کند. محمد مرسی برای اجلاس غیرمتعهدها به ایران آمد و ایران را کشور دوست و برادر خواند.
مرسی در حاشیه نشست در دیدار با احمدی‌نژاد گفت: احساس دوستی و برادری میان مردم ایران و مصر احساسی متقابل بوده و ما همواره از مواضع و حرکت رو به جلو و سازنده ملت ایران در رشد و توسعه و پیشرفت تجلیل می‌کنیم. وی در پاسخ سخنان احمدی‌نژاد که مصر را شریک راهبردی ایران خوانده بود، گفت: «مصر نیز ایران را شریک راهبردی خود می‌داند.» پس از اینکه سیسی سکان هدایت ساختار سیاسی مصر را به دست گرفت، دوره‌ای از سکون در روابط میان دو کشور ایجاد شد. با این پیشینه می‌توان تماس تلفنی رییسی با مرسی را آغاز دور تازه‌ای از روابط دو کشور تحلیل کرد. باید دید این تماس‌ها ادامه‌دار خواهد بود تا مانند نمونه‌های قبلی پس از فراز وارد دوره‌ای از فرود و رکود می‌شود.
روزنامه کیهان درباره خرید کالای اساسی با تهاتر نفت و پیمان پولی نوشت:
علیرضا پیمان پاک، قائم‌مقام وزیر جهاد کشاورزی در امور تجارت روز گذشته در صفحه شخصی خود در فضای مجازی نوشت: «پس از ایجاد کانال‌های دریافت ارز در چین توسط عمده بازرگانان، انجام موفق دو مرحله تهاتر نفت با کالاهای اساسی و برقراری کانال پرداختی یوان- روبل، توافق با تأمین‌کنندگان برزیلی برای دریافت یوان، نیاز به درهم برای کالاهای اساسی را کاملاً مرتفع ساخت.»
این پیام کوتاه حامل موضوع مهمی است که می‌تواند تجارت خارجی کشور را متحول کند. همواره یکی از مطالبات اساسی فعالان و کارشناسان اقتصادی که دغدغه اقتصاد کشور را دارند، تطابق نقشه ارزی و تجاری کشور بوده است. به این معنی که محصولات و کالاهای صادراتی کشور از تنوع بالایی برخوردار بوده و به مقاصد متنوعی ارسال می‌شود. از طرفی در شرایط تحریمی نمی‌توان همه درآمدهای ارزی کشور را به ارزهای اصطلاحاً باکیفیت دریافت کرد و گاهی باید در برابر صادرات، کالای دیگری وارد کرد و یا ارز آن کشور را دریافت نمود.
در این وضعیت باید با اشراف سیاست‌گذاران ارزی و تجاری، تعیین شود که از کدام مبدأ می‌توان ارز باکیفیت و از کدام‌یک می‌توان کالای مورد نیاز کشور را در ازای صادرات وارد کرد تا از صرف ذخایر ارزی موجود در موارد غیرضروری اجتناب گردد. این موضوع در اصطلاح به تطبیق نقشه ارزی و تجاری کشور شناخته می‌شود. متأسفانه در سالیان گذشته کمتر به این موضوع راهبردی در شرایط تنگنای ارزی توجه می‌شد و به همین خاطر با توجیه ضرورت واردات کالاهای اساسی، چندان درباره تنوع‌بخشی به مبادی وارداتی این کالاها و یا نوع ارزی که برای آن تخصیص می‌یافت سخت‌گیری نمی‌شد و واردکنندگان نیز با استفاده از این خلأ، ارزهای مورد تقاضای خود را- عمدتاً دلار و درهم- با کمترین دردسر دریافت می‌کردند. اما حالا با دیپلماسی فعال اقتصادی دولت سیزدهم و شناسایی ظرفیت‌های شرکای تجاری کشور، فرصت‌های تهاتر کالا با کالا و انعقاد پیمان‌های پولی برای کاهش نیاز به ارزهای تحریم‌پذیری مانند دلار و درهم فراهم شد است.
سرعت دلارزدایی در جهان گفتنی است، علاقه به کاهش سهم دلار در مبادلات خارجی منحصر به ایران و شرایط تحریمی نیست، چرا که با سوءاستفاده آمریکا از دلار به عنوان یک سلاح علیه کشورهای مخالف خود، بسیاری از کشورهای مهم جهان به استفاده از ارزهای جایگزین، پیمان‌های پولی دو و چندجانبه روی آورده‌اند. در این بین گروه بریکس به شدت به دنبال ایجاد یک ارز جایگزین برای دلار است. ضمن اینکه پیمان‌های پولی دو یا چندجانبه بین اعضا منعقد شده یا در حال انعقاد است. کریستین لاگارد، رئیس‌کل بانک مرکزی اروپا، ۲۷ آبان‌ماه سال جاری در جمع کنگره بانک مرکزی اروپا تصریح کرد: تشدید ریسک‌های ژئوپلیتیک به فرآیند دلارزدایی اقتصاد جهانی دامن زد و پیامد‌های این واقعه می‌تواند تمامی کشورها را متأثر سازد. به اعتقاد لاگارد، اکنون اروپا در یک مقطع بحرانی بوده و با چالش‌های اساسی همچون دلارزدایی، مواجه است. به گزارش گروه اقتصادی واچر گرو، در سال ۲۰۲۳ میلادی شاهد بودیم که بلوک اقتصادی بریکس برای کاهش اتکای بین‌المللی به دلار آمریکا به شدت تلاش کرد.
به طور خاص، احتمالاً سه رویداد به سرعت گرفتن برنامه‌های دلارزدایی بریکس در سال ۲۰۲۴ میلادی منجر شود؛ عملکرد دلار، طراحی ارز بریکس و افزایش اعضای بلوک به صورت رسمی، اساس «دلارزدایی» را تشکیل می‌دهند. این احتمال وجود دارد که گروه بریکس شاهد پیشرفت دلارزدایی در سال ۲۰۲۴ میلادی باشد که دلیل اصلی آن، عملکرد دلار آمریکا است. مأموریت غرب‌گرایان علیرغم استقبال کشورهای دنیا از دلارزدایی، اما شبکه همکار غرب در داخل یا همان طیف غرب‌گرا که ظاهراً از پیشبرد پروژه دلارزدایی و بی‌اثر شدن تحریم ناراحت هستند، سعی در تخریب و تمسخر این راهبرد اثرگذار و مهم دولت سیزدهم دارند، چرا که می‌ترسند رویکرد تنوع‌بخشی به روابط خارجی موفق از کار درآید و رویکرد یکجانبه غرب‌گرایان در روابط خارجی- که نمود آن فاجعه برجام بود- بیش از گذشته رسوا شود.
رسانه‌های این طیف با چشم بستن بر تجربه دنیا، معتقدند «تهاتر کالا با برخی از کشورها، دیگر دستاورد نیست بلکه عقبگرد نگران‌کننده است» و این نگاه را در نوشته‌ها و سخنان خود بارها تکرار کرده‌اند؛ حتی اگر به قیمت از دست رفتن فرصت‌های بزرگ برای کشور باشد.
روزنامه تجارت درباره سناریوهای احتمالی برای آینده قیمت بنزین نوشت:
به گفته تحلیلگران احتمال واردات سه میلیارددلاری بنزین در سال آینده وجود دارد این در حالی است که به گفته یک نماینده مجلس ممکن است بنزین یا سایر حامل های انرژی به یکباره گران شود.
به گزارش تجارت، احتمال تصمیم‌گیری درخصوص قیمت سوخت در سال آینده و گران شدن بنزین و حاملهای انرژی موضوعی است که دغدغه جامعه است. به گفته یک نماینده مجلس در بودجه‌ی سال آینده مجلس چراغ سبزی برای گران کردن حاملهای انرژی داده است که این هم خطری است که ممکن است دولت به یکباره برود و بنزین یا سایر حاملهای انرژی را گران کند. به صورت کلی این مساله مشخص است و از صحبت‌های رئیس کمیسین تلفیق چنین چیزی بر می‌آید که این‌ها یک جوری یک چراغ سبزی به دولت داده باشند.
جلال محمودزاده نماینده مهاباد در مجلس شورای اسلامی در واکنش به این مساله که «با توجه به اینکه برخی معتقدند لایحه دوم بودجه که کلیات آن تصویب شد ایرادات به مراتب بدتری نسبت به نسخه اول دارد، اما در مقابل مجلس نظر خود را از مخالفت به موافقت تغییر داد؛ این نگرانی وجود دارد که با توجه به در پیش بودن انتخابات، در جریان بررسی بودجه کم‌دقتی یا سهل‌انگاری صورت گیرد»، گفت: لایحه‌ی بودجه مشکلات بسیاری دارد که پس از رد کلیات آن توسط مجلس، دولت یکی از مسائل آن یعنی بحث حقوق بازنشستگان را اینطور حل کرد که با بالابردن ۱ درصدی مالیات ارزش افزوده نزدیک به ۷۰ هزار میلیارد تومان پول بازنشستگان را از جیب مردم تامین می‌کند؛ بدون اینکه به اثرات تورمی این اقدام توجه کند. وی افزود: این در حالی است که افزایش ۱ درصدی مالیات بر ارزش افزوده زمینه‌ساز یک تورم حدودا ۱۵ درصدی خواهد شد که زندگی تمامی اقشار مردم از جمله خود بازنشستگان را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد.
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس با اشاره به نحوه تنظیم درخصوص خرید گندم، ابراز داشت: نکته دومی که دولت در لایحه‌ی دوم تغییر داد بحث گندم بود، که دولت اعلام کرد فقط خرید گندم نانوایی‌های یارانه بگیر را انجام می‌دهد و بقیه نانوایی‌ها را صمت خرید کند. خب این مشکلاتی را به وجود می‌آورد، اول اینکه گندم مناطق گرمسیر که برداشت‌شان زودتر انجام می‌شود دولت گندم آنها را خریداری می‌کند و برای مناطق سردسیر که برداشت محصولشان دیرتر انجام می‌شود مشکلاتی ایجاد می‌شود. وی ادامه داد: از طرف دیگر، گندم یک کالای استراتژیک و تعزیراتی است که حتی گاهی شاهد آن بودیم که بسیاری از مواقع در مبادی که گندم را برای صنعت می‌برند دستگیر و به تعزیرات تحویل داده شده و این مردم را دچار مشکلات زیادی می‌کند و همچنین این موضوع نیز وجود دارد که برخی از بخش‌های غیر دولتی گندم را از مردم خریداری کرده، اما پول آن را پرداخت نمی‌کنند و تمام موارد گفته شده مشکلات بسیار زیادی را برای مردم و کشاورزان به خصوص در مناطق سردسیر به وجود می‌آورد.
عضو فراکسیون مستقلین مجلس خاطرنشان کرد: بحث دیگری که وجود دارد که نمی‌دانم مجلس توان این را دارد که این مسئله را تغییر بدهد یا نه بحث افزایش مالیات‌هاست که علیرغم تورم ۵۰ درصدی مالیات‌ها هم افزایش ۵۰ درصدی خواهد داشت و این مساله یکی دیگر از مسائلی‌ست که مردم را دچار مشکلات بسیاری می‌کند. وی افزود: اعتبارات و هزینه‌های شرکت‌های دولتی شفاف و زیر رصد مجلس نیست، تمام موارد ذکر شده ایرادات بزرگی است که این لایحه دارد و امیدواریم که مجلس بتواند با دست بردن در جزئیات لایحه مقداری آن را تعدیل کند، زیرا اگر نتواند مشکلاتی ایجاد خواهد شد.
پیش‌بینی واردات ۳ میلیارد دلاری بنزین
این در حالی است که به گفته یک استاد دانشگاه، به دلیل کمبود گاز در خوشبینانه‌ترین حالت تا پایان سال کاملا محتمل است که ۱۰ درصد بنزین را از دست می‌دهیم.هاشم اورعی در گفت‌وگو با ایلنا، درباره افت تولید گاز و در پی آن کاهش تولید میعانات و تاثیر آن بر کاهش تولید بنزین اظهار داشت: این مسائل مستقل هم نیستند و همه زنجیروار به هم متصل هستند، زنجیر آخر کاهش تولید گاز کم شدن تولید بنزین است که خدمات شهری و حمل و نقل آسیب می‌بیند و در نهایت نیز روی جی‌دی‌پی تاثیر منفی دارد به عبارت دیگر انرژی یک ابزار لازم برای توسعه اقتصادی کشور است و واقعیت این است که ما به دلیل اینکه به اندازه کافی سرمایه‌گذاری نکردیم و نتوانستیم به فناوری روز دسترسی داشته باشیم، به چالش امروز برخورده‌ایم.وی افزود: مسئله ما در حوزه انرژی فقط پول نیست، بلکه به دلیل شرایط صحنه بین‌الملل کسی حاضر نیست فناوری روز را در اختیار ما قرار دهد. در نتیجه ما نتوانستیم و نمی‌توانیم تولید را در بخش گاز در حد ثابت نگه داریم؛ یعنی شیب منفی است و در بخش تقاضا در بخش خانگی ۱۰ تا ۱۵ رشد داشتیم بنابراین آنچه مسلم است رشد تقاضا شیب مثبت و رشد تولید شیب منفی داشته است. این بدان معناست که ناترازی داریم و دیر یا زود وارد دوران ناترازی فزاینده در بخش گاز می‌شویم.
روزنامه شرق در مطلبی با عنوان علیه انفعال دیپلماتیک نوشت:
پنج ماه پیش بود کــه وزارت امور خارجه با احضار ســفیر روســیه در تهران، به بیانیه نشســت وزرای خارجه کشورهای عضو شــورای همکاری خلیج فارس و روســیه در نادیده گرفتن تمامیت ارضی ایــران اعتراض کرد، اما این اعتراض کافی نبود و مســکو بار دیگر در همراهی با کشورهای عربی، مالکیت ایران بر جزایر سه گانه را زیر ســؤال برد و در بیانیه ششمین نشست مجمع همکاری عرب و روسیه در مراکش، خواســتار تصمیم گیری درباره این موضوع در دیوان دادگســتری بین المللی شد. تکرار این همراهی نشان می دهد.
ادعــای احترام به تمامیت ارضی ایران شــاید برای روســیه تعریف خاصی پیدا کرده و در کنار کشورهای عربی بر مواضع مداخله جویانه خود اصرار دارد و اعتماد به این جمله «حاکمیت و تمامیت ارضی جمهوری اسالمی ایران همواره مورد احترام روسیه بوده است» که از زبان «سرگئی الوروف» وزیر خارجه روسیه رسانه ای شده، چندان قابل اتکا نباشــد.
تیرماه امســال بود که در نشست مشترک روسیه و کشور های عضو شورای همکاری خلیج فارس، بیانیه ای امضا شد که در آن از تلاش های امارات برای راه حل مسالمت آمیز به منظور حل مسئله جزایر ســه گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی از طریق گفت وگو های دوجانبه یا مجامع بین المللی حمایت شــده بود؛
اما موضوع با واکنش گســترده نخبگان سیاسی و کاربران ایرانی در شبکه های اجتماعی مواجه و در نهایت منجر به احضار سفیر روسیه در ایران به وزارت امور خارجه شــد. گویا واکنش ها و خشــم افکار عمومی به همراهی روسیه با امارات در نادیده گرفتن تمامیت ارضی ایران چندان مؤثر نبــوده و ادامه روند فعلی و یک تذکر تلفنی وزیر
امور خارجه ایران و حتی احضار ســفیر روســیه تغییری در تصمیم روسیه ایجاد نکرد.
این نگرانی از تبعات نقش آفرینی روسیه، صدای اصولگرایان را هم درآورده و برای اولین بار شاهد هستیم از روزنامه کیهان گرفته تا چهره‌های اصولگرا و نمایندگان مجلس اصولگرای یازدهم خواســتار برخــورد دیپلماتیک جدی با روســیه شــده اند.
تاکنون «ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت امور خارجه ایران مطالب مندرج در بخشــی از بیانیه ششمین نشست مجمع همکاری عرب و روسیه درباره جزایر ســه گانه ایرانی را بی اساس خوانده و حسین امیرعبداللهیــان، وزیر امور خارجه جمهوری اســالمی ایران نیز در گفتگوی تلفنی با همتای روس خــود و در واکنش به این بیانیه، جزایر سه گانه ایرانی را جزء الینفک تمامیت ارضی ایران دانسته، اما درنهایت دستگاه دیپلماسی به توضیح «حاکمیت و تمامیت ارضی جمهوری اســلامی ایران همواره مورد احترام روســیه بوده است و
سیاست رسمی مسکو هیچ گاه نباید مورد تردید قرار گیرد. ما در مذاکرات تنظیم بیانیه پایانی نشست مراکش به صراحت، احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی ایــران را مورد توجه قرار دادیم» قناعت کرده است. بدون اینکه تأکید شود تمامیت ارضی ایران شامل جزایر سه گانه هم می شود و روسیه حقی برای نادیده گرفتن این مهم ندارد.
در همین راســتا با توجه به تبعات ادامه حاکم شدن چنین دیدگاهی در فضای بین الملل، در تعطیلی مجلس، بهارستان نشینان در فضای شــبکه‌های اجتماعی مجازی بــه واکنش پرداختنــد و در این بین «محمدباقر قالیباف» رئیس مجلس شورای اسلامی با انتشار مطلبی در صفحه شــخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) نوشــت: «در برنامه هفتم، دولت به توســعه شهرستان بوموسی با محوریت جزایر ســه گانه در زمینه های مختلــف بازرگانی، اقتصاد دریامحور، آموزش عالی، درمانی و… مکلف شــده است. این پاسخ عملی ایران به امارات اســت که با جدیــت دولت در اجرا، همگان بوموسایی متفاوت را به عنوان بخشی از سرزمین مادری مان خواهند دید».
قالیباف در ادامه نوشت: «روابط با روسیه بر اساس منافع ملی ایران و احترام متقابل تنظیم شــده اســت. هرگونه ادعایی که قصد خدشه به تمامیت ارضی ایران را داشته باشد حتما خالف این اصول است و از سوی ایران برخالف این روابط ارزیابی شده و با پاسخ جدی مواجه خواهد شــد».
رئیس مجلس در پایان نوشــت: «روسیه باید مراقب سوءاستفاده غرب از اشتباهاتش باشد». مجتبی ذوالنوری نیز در واکنش به بخشی از بیانیه ششمین نشست مجمع همکاری عرب و روســیه گفت: ایران آمادگی دارد تعدادی معلم تاریخ و جغرافیا برای آموزش روس ها به روســیه اعزام کند که سطح اطلاعات آنها نســبت به تاریخ ایران و منطقه تقویت شده تا برای جلسات بعدی، حکام عرب هر انشــای غلطــی را به خورد آنان ندهنــد.
وی ادامه داد: اگر حکام عرب ســر سوزنی غیرت، شجاعت، شرف و عرق ملی دارند، ســرزمین صددرصد عربی اســالمی غزه و فلسطین را حفظ کنند و قدمــی برای نجات زن و کودک و ناموس شــان از تهاجمات رژیم صهیونیســتی بردارند. نایب رئیس مجلــس تأکید کرد: حکام عرب چشم طمع شــان را از جزایر سه گانه همیشــه ایرانی بردارند چــون خدنگ غیور مردان ایرانی هر چشــم طمعــی را کور خواهد کرد؛ پس خوب اســت از سرنوشــت صدام عبرت بگیرند؛ خودشان هم می دانند که اگر همه حکام مدعی جزایر ســه گانه را وزن کنند با یک لنگه پوتین صدام هم برابری ندارند.
جلیل رحیمی جهان آبادی عضو کمیســیون امنیت ملی و سیاســت خارجی خواستار واکنش جدی دستگاه دیپلماسی شد و نوشت: «از دستگاه دیپلماسی انتظار داریم پاســخ سیاســی و حقوقی الزم در قبال بیانیه روسی – عربی پیرامون جزایر ســه گانه ایرانی را با قدرت و شجاعت اعالم نموده و اقدامات الزم در خنثی ســازی این رفتــار خالف امنیت و منافع ملی را انجام دهند. این اقدامات جز ایجاد کاهش ســطح روابط و تنش در منطقــه حاصلی ندارد».وحید جالل زاده نیز در واکنش به بیانیه نشست مجمع همکاری عرب و روسیه گفت: همه دانشمندان علم جغرافیا متفق القول بر این باورند که طبق اســناد رسمی و قدیمی جزایر ســه گانه و خلیج فارس متعلق به جمهوری اســلامی است هیچ شــک و شــبهه ای از لحاظ علمی وجود ندارد کــه این جزایر متعلق به ایران اســت.
روزنامه هم میهن نوشت: سوءمحاسبه در دریای سرخ خطرناک است
ارتش یمن، درست چند روز بعد از آغاز حملات اسرائیل به غزه، عملیات خود را علیه اسرائیل آغاز کرد. این عملیات نخست با شلیک موشک و پهپادهایی به سمت سرزمین‌های اشغالی آغاز شد و به تدریج به یک عملیات گسترده دریایی علیه کشتی‌های تجاری تبدیل شد که به گفته آنها یا متعلق به تاجران اسرائیلی هستند و یا به سمت اسرائیل حرکت می‌کنند. ارتش یمن تاکنون یک کشتی را توقیف کرده‌است و بارها به کشتی‌های دیگر حملات موشکی انجام داد. در مقابل این حملات، آمریکا و متحدان اروپایی‌اش اعلام کرده‌اند تلاش می‌کنند تا از امنیت دریانوردی در دریای سرخ حفاظت کنند. هفته گذشته لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا از تشکیل یک ائتلاف بین‌المللی با حضور چندین کشور برای اسکورت کشتی‌های عبوری از دریای سرخ خبر داد. محمد شریعتی‌دهاقان، نماینده پیشین ایران در سازمان همکاری اسلامی معتقد است، هرچند به دلایل مختلف هنوز احتمال وقوع یک جنگ تمام‌عیار علیه یمن وجود ندارد، اما احتمال خطا و سوءمحاسبه توسط نیروهای یمنی، ممکن است باعث وقوع اتفاق‌های ناگواری در منطقه شود. در ادامه متن کامل گفت‌وگوی «هم‌میهن» را با محمد شریعتی‌دهاقان، نماینده پیشین ایران در سازمان همکاری اسلامی، مطالعه می‌کنید.
نیروهای یمنی چه اهدافی را از اقدامات‌شان در دریای سرخ دنبال می‌کنند؟ ارتش یمن می‌گوید حملات به کشتی‌هایی را که به مقصد اسرائیل حرکت می‌کنند تا زمان صدور مجوز ورود غذا و دارو به غزه ادامه خواهند داد اما سوال اینجاست که ذهنیت یمنی‌ها چیست و چه منافعی را برای خودشان از این اقدامات دنبال می‌کنند؟
نمی‌توان دقیقاً ذهن گروه‌ها و دولت‌ها را خواند و نیت آنها را تشخیص داد. واقعه و موضوع فلسطین، محاصره، بمباران و کشتار و گرسنگی دادن به مردم غزه بسیار رنج بزرگی است و دل هر انسانی را به لرزه درمی‌آورد. به نظر می‌رسد که نیروهای یمنی که بر بخشی از یمن تسلط دارند، انگیزه قدرتمندی برای حمایت از مردم غزه دارند. این افراد آدم‌های خاصی هستند که می‌توانند تصمیم بگیرند و تصمیم‌های خودشان را عملی کنند. آنها در گذشته هم تصمیم گرفته‌اند که با عربستان وارد درگیری شوند و سالیان سال حتی حاضر شدند گرسنگی بکشند، اما مقاومت خودشان را ثابت کنند. انصارالله الان نوعی شبه‌دولت در یمن محسوب می‌شوند و پایتخت را تحت سلطه خود دارند.
آنچه در واکنش به حمله اسرائیل به غزه توسط نیروهای انصارالله انجام شده‌است، یک اقدام شجاعانه است و به نظر من از جرأت‌شان است. اینکه این کار از نظر محاسبات سیاسی و دیپلماتیک و از لحاظ حقوق بین‌الملل تا چه اندازه صحیح باشد، مسئله دیگری است. در این موقعیت نمی‌توان با قطعیت پیش‌بینی کرد که آیا این اقدامات منفعتی برای یمن در پی داشته‌باشد. باید زمان بگذرد و آثار این اقدام‌ها در وضعیت منطقه و یمن مشخص شود تا بتوان در مورد اقدام انصارالله قضاوت کرد. این گروه اعلام کرده‌است که با تجارت آزاد بین‌المللی و کشتی‌های تجاری عادی کاری ندارد و فقط قصد دارد جلوی حرکت کشتی‌ها را به سمت اسرائیل بگیرد و با کشتی‌هایی که به سمت کشورهای دیگر می‌روند، کاری ندارد. از اقدام‌های هوشمندانه انصارالله این است که شروط خود را به وضوح روشن کرده، اینطور نیست که اعلام کرده‌باشند مطلقاً برای همیشه اجازه نخواهند داد که کشتی‌ها از باب‌المندب به سمت اسرائیل حرکت کنند یا مثلاً قطع این حملات را به نابودی اسرائیل منوط نکرده‌اند، بلکه با هوشمندی گفته‌اند که تا زمانی که غزه در محاصره است و دارو و غذا به دست شهروندان غزه نمی‌رسد، به این اقدام ادامه می‌دهند.
بعید نیست در فرآیند اقدام‌های انصارالله خطاهایی هم اتفاق بیفتد و کشتی‌هایی که متعلق به اسرائیل نیستند و یا به سمت اسرائیل حرکت نمی‌کنند، تصادفاً و اشتباهاً هدف قرار بگیرند. چنین خطاهایی ممکن است باعث بحران بین‌المللی شود. نیروهای یمنی باید دقت کنند که باب‌المندب یک آبراه بین‌المللی است و نمی‌توان آبراه بین‌المللی را کاملاً بر روی تجارت آزاد جهانی بست. من همواره در واکنش به برخی از اظهارنظرهای افراطی که از سوی برخی تندروها در خصوص تنگه هرمز و خلیج‌فارس تهدیدهایی را مطرح می‌کنند، انتقاد کرده‌ام. باب‌المندب هم مانند تنگه هرمز یک آبراه بین‌المللی است و بازیچه دست کشورهای مجاور آن نیست که مسدود شود. نخستین کشوری که از تهدید بستن تنگه هرمز آسیب می‌بیند، ایران است اما برخی از روزنامه‌های تندرو و تعدادی از نهادها این تهدیدها را تکرار می‌کنند.
بزرگ‌ترین آسیب از بستن آبراه بین‌المللی مانند تنگه هرمز به کشورهای دوست و شریک ما مانند چین وارد می‌شود. الان هم حوثی‌ها باید با دقت اقدام‌های‌شان را پیش ببرند، خودشان می‌گویند که نیت‌مان بستن آبراه نیست که اگر چنین باشد کل دنیا آسیب اقتصادی می‌بیند. یکی از کشورهایی که بیشترین آسیب را از بسته شدن باب‌المندب و کاهش ترافیک کشتی‌رانی از این مسیر می‌بیند، مصر است که خودش الان درگیر کمک‌رسانی به مردم غزه است. با اینکه مصر روابط خوبی با حوثی‌ها ندارد و به‌رغم اینکه بیشترین آسیب اقتصادی از اقدام انصارالله به مصر وارد می‌شود، اما حاضر نشد به ائتلاف بین‌المللی که توسط آمریکا تشکیل شده‌است، بپیوندد. امارات و عربستان هم به این ائتلاف نپیوستند…
