کیوسک امروز؛ راه حل گشودن کلاف تعطیلی مدارس و آلودگی هوا/ چطور ممکن است در برآورد خطر زلزله تهران اشتباه کنیم؟/ صدور کیفرخواست برای ۴۰ نفر در پرونده آتش‌سوزی زندان اوین/ جریمه ۲۶ هزار میلیارد تومانی بانک‌های متخلف در حوزه وام مسکن/ کاهش قدرت اقتصادی ایران به دلیل تحریم‌ها

روزنامه‌های صبح امروز، چهارشنبه بیست‌وچهارم آبان ماه به مباحثی پیرامون کلاف تعطیلی مدارس و آلودگی هوا، برآورد خطر زلزله تهران، پرونده آتش‌سوزی زندان اوین، بانک‌های متخلف در حوزه وام مسکن و افول قدرت اقتصادی ایران پرداخته‌اند.

خواندن این مطلب 40 دقیقه طول میکشد.

به گزارش فرانیوز، نگاهی داریم به عناوین و گزارشات چند روزنامه صبح کشور که در ادامه می خوانید؛

روزنامه جوان در گزارشی با عنوان راه حل گشودن کلاف تعطیلی مدارس و آلودگی هوا نوشت:

چندی پیش وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد که امسال هیچ مدرسه ای را به خاطر آلودگی هوا تعطیل نخواهد ،کرد اما هنوز یک هفته از این اعلام نگذشته که به دلیل تشدید آلودگیهای هوا مدارس در استانهای مختلف تعطیل یا مجازی شد این تنش برای امسال هم نیست و میتوان گفت به یکی از مسائل ثابت در ۱۰ سال گذشته تبدیل شده که هر ساله در آبان ماه آغاز میشود و تا پایان اسفند در جریان است اما گره اصلی کجاست و راه حل آن چیست؟

اصلی ترین چالشی که تعطیلی مدارس در هنگام آلودگی هوا ایجاد می کند توقف فرآیند آموزش و اتلاف ساعات آموزشی است. برای مثال در مقطع ابتدایی که مطابق سند برنامه درسی ملی باید در طول سال تحصیلی ۹۲۵ ساعت آموزش محقق شود، در حال حاضر به استناد نتایج آخرین آزمون بین المللی تیمز (۲۰۱۹) تنها ۶۲۷ ساعت آموزش محقق میشود که از این منظر ایران از بین ۵۸ کشور شرکت کننده در این آزمون رتبه ۵۸ را دارد.

گزارش پژوهشگاه آموزش و پرورش نشان میدهد که ساعت محقق شده از این میزان نیز کمتر بوده و تنها ۵۷۶ ساعت به معنای اتلاف حدود ۴۰ درصد از زمان آموزش است.

تعطیلات پیش بینی نشده در طول سال تحصیلی همچون تعطیلات ناشی از تغییرات آب و هوایی اعم از آلودگی و برودت هوا در کنار برخی از مناسبات بومی و منطقه ای از جمله جشنها یا مناسبات بومی یا فصول کشاورزی همچون موعد کاشت یا برداشت محصول و همچنین برخی از تعطیلات رایج غیررسمی (همچون هفته پایانی سال از دلایل اصلی این اتلاف است. در این شرایط منطق حکم میکند که ساعات تعطیلی به نحوی جبران شود اما چرا آموزش و پرورش قادر به جبران ساعات از دست رفته نیست؟

ریشه این ناتوانی را باید در قوانین آموزشی جست وجو کرد مطابق قانون بازگشایی مدارس در اول مهرماه هر سال» مصوبه سال ۱۳۷۶ زمان بازگشایی مدارس در سراسر کشور همه ساله اول مهر ماه بوده و تا پایان اردیبهشت ماه ادامه می یابد. امتحانات پایان سال بعد از مهلت مقرر و در خرداد ماه انجام خواهد شد. در واقع این قانون ابتدا و انتهای سال تحصیلی را مشخص و این امکان را سلب کرده است تا تعطیلات پیش بینی نشده را بتوان به نوعی جبران .کرد به عبارت دیگر آموزش و پرورش تنها میتواند از اول مهرماه تا ۳۱ اردیبهشت ماه کلاسها را دایر کند و اگر یک روز در این بازه تعطیل شد، عملاً امکان قانونی برای جبران آن در شهریورماه یا خردادماه وجود نخواهد داشت این صلبیت در آغاز و پایان سال تحصیلی در حالی است که کشور ایران از نظر پهنای جغرافیایی که بر سردی و گرمی هوا ساعات طلوع و غروب خورشید تأثیرگذار است تفاوتهای چشم گیری دارد.

بنابراین راه گشودن کلاف تعطیلی مدارس و آلودگی هوا را باید در اصلاح قانون مذکور جست وجو .کرد منطقی آن است که تعیین تقویم آموزشی مدارس و شروع و پایان سال تحصیلی از صلبیت فعلی خارج شود و در اختیار شوراهای آموزش وپرورش در استانها شهرستانها و مناطق کشور قرار گیرد تا آنها بر اساس شرایط آب و هوایی گرمی و سردی هوا و سایر متغیرهای بومی تقویم آموزشی منطقه خود را تصویب نمایند. شورای عالی آموزش و پرورش نیز میتواند چارچوب و مؤلفه های کلی ساعات آموزشی و همچنین بازههای امتحانات هماهنگ کشوری از جمله کنکور و امتحانات نهایی متوسطه (دوم را از پیش تعیین کند تا شوراهای آموزش و پرورش آن را در برنامه ریزیهای خود لحاظ کنند.

در صورت در پیش گرفتن این راه حل دیگر نیاز نیست هر ساله شاهد کشمکش میان وزیر آموزش و پرورش وزارت بهداشت و سازمان مدیریت بحران باشیم و در دو راهی سلامت دانش آموزان و کیفیت آموزش تصمیم گیری ،کنیم بلکه میشود به شکلی رسمی بازههای اوج گیری آلودگی هوا یا هر تعطیلی احتمالی دیگری را که سابقه تکرار سالانه دارد پیش بینی و اعلام تعطیلی رسمی کرد و از سوی دیگر در شهریورماه یا خردادماه همان سال تحصیلی جبران ساعات از دست رفته را تدبیر .کرد امید است با توجه مسئولان اجرایی و قانونگذاران این راهکار جایگزین دعواهای رسانه ای بین دستگاهی شود و دانش آموزان و خانواده ها نیز از بلاتکلیفی و نگرانی هر ساله رهایی یابند.

روزنامه اعتماد به مطلبی با عنوان چطور ممکن است در برآورد خطر زلزله تهران اشتباه کنیم؟، پرداخته است.

اولین نسل از نقشه‌های پهنه بندی خطر لرزه ای در ایران و ترکیه بر اساس رویکردهای قطعی برای محاسبه حداکثر شدت تهیه شد.

نقشه پهنه بندی خطر لرزه ای ایران برای «زمین لرزه طراحی » (۴۷۵) سال دوره بازگشت) در سال ۱۹۹۹ به عنوان ضمیمه آیین نامه لرزه نگاری ایران برای ساختمانها (استاندارد شماره ۲۸۰۰ منتشر شد معادلات کاهندگی بیشینه جنبش و طیفی برای تهیه نقشه های پهنه بندی طیفی استفاده میشود. ترکیه از دهه ۱۹۴۰ یک آیین نامه زلزله رسمی دارد که مطابق با پیشرفتهای جدید در مهندسی زلزله و همچنین نیازهای جامعه در حال تغییر به طور مرتب به روز میشود. آیین نامه ۲۰۱۸، ویرایش ۲۰۰۷ را با محتوای گسترده تر بهبود بخشیده است.

پیشرفتهای اصلی در تعریف ساختگاه و در طراحی لرزه ای ساختمانهای بلند است. رویداد با بزرگای در ۷.۸ در ۶ فوریه ۲۰۲۳ شدیدترین زمین لرزه ترکیه از سال ۱۹۳۹بود، زمانی که زمین لرزه ۷.۸ ،ارزنجان شمال شرقی ترکیه را با گسلی به طول ۳۶۰ کیلومتر با ۷ متر جابه جایی افقی گسیخت. برآوردها حاکی از آن است که بیش از ۶۰ هزار نفر جان خود را از دست داده اند.

دو زمین لرزه اخیر در منطقه گسل آناتولی شرقی و حرکت امتداد لغز چپگرد حرکت رخ دادهاند این پهنه در زلزله های تاریخی ۱۵۱۳و سپس سه زمین لرزه تاریخی در سده نوزدهم گسیخته شده بود، ولی این اولین بار بود که سناریوی بدترین حالت و گسیختگی یکجای بیش از ۲۰۰ کیلومتر طول پهنه گسله رخ داد زمین لرزه ای سدهای قبلی در همین پهنه در قطعه های کوچکتر گسله و با بزرگای حداکثر ۷ رخ داده بود چالش تهیه کننده نقشه پهنه بندی خطر برای چنین منطقه ای این است که چگونه احتمال گسیختگی یکجای کل پهنه گسله با طول بیش از ۲۰۰ کیلومتر در نظر بگیرد. مانند آن است که در پهنه بندی خطر زلزله برای پهنه تهران در نظر بگیریم که هر سه قطعه گسله مشا از جنوب فیروزکوه در شرق استان تهران تا آبیک در استان قزوین به طول ۲۰۰ کیلومتر در یک اتفاق گسیخته شود در نقشه های تهیه شده احتمالا چه چیزی اشتباه شده است؟

وقوع زلزله معمولاً پیچیده تر از مدلهایی است که نقشه های خطر بر اساس آنها ساخته شده اند، و اینکه تاریخچه لرزه خیزی موجود تقریباً همیشه بسیار کوتاه است که نمیتوان الگوی مکانی و زمانی وقوع زلزله های بزرگ را به طور قابل اطمینانی تعیین کرد در نتیجه جنبه های کلیدی نقشه های خطر با درک محدود ما از فرآیندهای زلزله تهیه می شوند.

دو تغییر پیشنهاد میشود اول کیفیت دادههای ورودی اصلاح شود و مدلهای واقع بینانه با در نظر گرفتن سناریوهای بدترین حالت ممکن برای پهنه بندی به کار روند و از سوی دیگر عدم قطعیتها در ارایه مقادیر خطر به وضوح به کاربران بالقوه اطلاع داده شود. تشخیص عدم قطعیتها به کاربران این امکان را میدهد تصمیم بگیرند که چقدر اعتبار در نقشهها قرار دهند و آنها را واقع بینانه در تدوین سیاستهای کاهش ریسک به کار برند. تهیه نقشه خطر زلزله یک کار بلندپروازانه است. با توجه به پیچیدگیهای فرآیند زلزله و دانش محدود ما از آن، انتخابهای ذهنی زیادی برای تهیه نقشه مورد نیاز است. در نتیجه، نقشه ها به شدت به پیش فرضهای سازندگانشان در مورد نحوه کار زمین بستگی دارد زمانی که این پیش فرضها درست باشد، یک نقشه خوب عمل می.کند وقتی ثابت شود که آنها نادرست یا ناکافی هستند نقشه ضعیف عمل می.کند اخیرا در تهران مطرح شد که در داخل محدوده شهر تهران انتظار زمین لرزه ای با بزرگای ۷ بسیار بعید است. دلیل این اظهار نظر چه بود؟ استفاده از کاتالوگ زلزله مربوط به حدود ۳۰ ساله اخیر اگر تمام کاتالوگ زلزله های محدوده تهران به همراه زلزله تاریخی آن لحاظ میشد و این نکته در نظر گرفته میشد که هر سال جنوب البرز حدود ۱ سانتیمتر در سال بالا میرود هرگز چنین بی احتیاطی در رد احتمال زلزله با بزرگای ۷ یا بیشتر در محدوده شهری تهران رخ نمیداد. آیا همه این ۱ سانتی متر بالا آمدن برای یک گسل است یا اینکه باید این میزان جابه جایی میان چند گسل سرشکن شود مثلا ۴ میلیمتر به گسل مشا ۶ ۳ میلیمتر به گسل شمال تهران و بقیه به سایر گسلها مربوط باشد. ولی بحث کلی این است که جنوب البرز حدود سالی ۱ سانتیمتر نسبت به دشت جنوبی تهران (دشت (ساوه) به بالا میرود.

همین جزییات است که به منشأ خطا در نقشه های پهنه بندی خطر تبدیل میشود یک سناریو هم وجود دارد که چند راندگی پیشانی گسل شمال تهران یعنی گسل نیاوران و گسل طرشت (یا) پردیسان در حال جابه جایی هستند. زمین لرزه های قهرمان مرش ،۲۰۲۳ از گله سرپل ذهاب ۲۰۱۷، نشان میدهند که پهنه بندی خطر محدودیتهای زیادی دارد و راه طولانی برای تدقیق این نقشه ها در پیش است. داده های بیشتر از سوابق زمین لرزه های دیرینه، ژئودزی به مدل سازی گسلش و در نظر گرفتن عدم قطعیت کمک خواهد کرد.

روزنامه کیهان درباره صدور کیفرخواست برای ۴۰ نفر در پرونده آتش‌سوزی زندان اوین نوشت:

دادستان عمومی و انقلاب تهران از صدور قرار جلب به دادرسی و کیفرخواست برای ۴۰ نفر در پرونده آتش‌سوزی زندان اوین خبر داد.

به گزارش مرکز رسانه قوه قضائیه علی صالحی اظهار داشت در پرونده آتش سوزی زندان اوین در مهر سال گذشته کیفرخواست برای ۴۰ نفر صادر شده است.

شامگاه شنبه ۲۳ مهر ۱۴۰۱ دود غلیظی همچون ابر سیاه بر زندان اوین سایه افکند و شعله‌های آتش نقشه زندانیانی که قصد فرار داشتند را ناکام گذاشت که تعدادی از آنان در آتش این آشوب جان خود را از دست دادند.

در این حادثه آتش سوزی هشت نفر فوت شدند که براساس اعلام قوه قضائیه همه افراد فوت‌شده از زندانیان بند جرایم مربوط به سرقت بودند.

همچنین شش نفر از مجروحان این حادثه در بیمارستان و تحت درمان و رسیدگیهای پزشکی بهبود یافتند و بیش از ۷۰ زندانی که در معرض خطر آسیب دیدگی جدی بودند، نجات پیدا کردند.

روزنامه شهروند درباره جریمه ۲۶ هزار میلیارد تومانی بانک‌های متخلف در حوزه وام مسکن نوشت:

وزیر اقتصاد از جریمه ۲۶ هزار میلیارد تومانی بانکهای متخلف در حوزه اعطای تسهیلات مسکن موضوع قانون جهش تولید مسکن خبر داد.

«سیداحسان «خاندوزی یادآور شد «براساس قانون جهش تولید مسکن بانکها و موسسات اعتباری غیربانکی مکلفند دست کم ۲۰ درصد از تسهیلات پرداختی نظام بانکی در هر سال را با نرخ سود مصوب شورای پول و اعتبار به بخش مسکن اختصاص دهند.»

او افزود: سازمان امور مالیاتی کشور موظف است در صورت عدم رعایت این ماده ،قانونی در قالب بودجه سنواتی مالیاتی برابر ۲۰ درصد تعهد انجام نشده را از بانکها و موسسات اعتباری، مستنکف اخذ و به خزانه داری کل کشور واریز کند و براساس این قانون این مبلغ به حساب صندوق ملی مسکن واریز میشود.»

خاندوزی با اشاره به دستور رئیس جمهوری درباره جلسه هفته گذشته شورای عالی مسکن به وزارت اقتصاد درباره ارائه گزارش در این زمینه گفت بر اساس گزارش تهیه شده از عملکرد ۲۵ بانک تا ۱۵ آبان امسال برمبنای رأی تجدیدنظر دادرسی انجام شده ۲۶ هزار و ۲۶۳ میلیارد تومان جریمه برای بانکهای متخلف نهایی شده است.»

او افزود: «مبلغ مطالبه شده از بانک های متخلف در پرداخت تسهیلات مسکن برمبنای قانون جهش تولید مسکن ۶۱هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان بوده که در مرحله بدوی ۵۹ هزار و ۱۵۲ میلیارد تومان برای آنها رأی صادر شده است و با نهایی شدن برخی دیگر از این آرا جریمه ۲۶ هزار میلیارد تومانی گفته شده بیشتر خواهد شد.»

روزنامه جمهوری اسلامی در گزارشی با عنوان کاهش قدرت اقتصادی ایران به دلیل تحریم‌ها نوشت:

یک استاد اقتصاد دانشگاه خوارزمی :گفت موضوع غم انگیر و دردناک این است که در سال ۲۰۱۰ اقتصاد ایران با اقتصاد کشورهای عربستان و ترکیه تقریبا برابر بود، اما در این ۱۰ سال اخیر به واسطه تحریمها و مشکلات اقتصادی در ایران اقتصاد ترکیه بیش از دو برابر و اقتصاد عربستان بیش از ۳۵ درصد از اقتصاد ایران پیش رفتند ترکیه در حال حاضر رتبه یازدهم را در دنیا دارد و عربستان در رتبه هفدهم دنیا قرار دارد.

وحید شقاقی شهری درباره رتبه واقعی اقتصاد ایران در جهان و دلیل اعلام اعداد مختلف از قرار گرفتن ایران در رتبه ۱۹ تا ۴۱ اقتصادی دنیا از سوی مسئولان و برخی از کارشناسان گفت وقتی میخواهیم کشورها را براساس اندازه اقتصاد بسنجیم مهمترین شاخصی که نشان دهنده اندازه و قدرت اقتصادی کشورها ،باشد تولید ناخالص داخلی برحسب قدرت برابری خرید و قیمت ثابت است.

وی ادامه داد باید توجه داشت برای تولید ناخالص داخلی شاخصهای مختلفی داریم که یکی از آنها تولید ناخالص داخلی به قیمت جاری ،است متغیر دیگر تولید ناخالص داخلی به قیمت ثابت و متغیر دیگری تولید ناخالص داخلی به قدرت برابری خرید است. همانطور که گفته شد مهمترین شاخص برای ارزیابی اندازه و قدرت اقتصادی کشورها محسوب میشود تولید ناخالص داخلی (به قدرت برابری خرید و به قیمت ثابت است.

این کارشناس اقتصادی تأکید کرد: اشتباهی که اقتصاددان ها و برخی از مسئولان انجام میدهند این است که از این شاخصها نابجا استفاده میکنند و به همین دلیل تفسیر و اعلام اعداد آنها در رتبه اقتصادی یا اعلام اعداد در سایر تحلیلها متفاوت از هم است.

وی درباره جایگاه کشورها در رتبه بندی بزرگی اقتصاد گفت در حال حاضر تولید ناخالص داخلی به قدرت برابری خرید و به قیمت ثابت با در نظر گرفتن سال پایه ۲۰۱۷ برای جهان ۱۳۹ تریلیون دلار بوده، یعنی تولید ناخالص داخلی جهان در سال ۲۰۲۲ این عدد است.

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه چین اولین اقتصاد دنیا است ادامه داد: در حال حاضر تولید ناخالص داخلی چین به قدرت برابری خرید و به قیمت ثابت با پایه سال ۲۰۱۷، ۲۶ تریلیون دلار است و بعد از چین، کشور آمریکا با عدد ۲۲ تریلیون دلار در رتبه دوم قرار دارد هند هم با ۱۰ تریلیون دلار در جایگاه رتبه سوم دنیا قرار گرفته و چهارمین اقتصاد دنیا ژاپن با ۵ تریلیون دلار است و بعد از آن کشورهای آلمان، روسیه، اندونزی، برزیل، بریتانیا و فرانسه قرار دارند.

شقاقی شهری با تأکید بر اینکه ایران در حال حاضر رتبه بیستم اقتصاد دنیا را دارد گفت عدد تولید ناخالص داخلی به قدرت برابری خرید و به قیمت ثابت سال ۲۰۱۷ برای ایران ۱۳۵۵ میلیارد دلار بوده و این عدد نشان دهنده قدرت اقتصادی ایران در مقایسه با سایر کشورهاست و از این لحاظ از کشورهای عربستان و ترکیه در منطقه عقب ماندیم و در این شاخص قدرت اقتصادی عربستان و ترکیه از ایران با فاصله جلوتر هستند به طوریکه قدرت اقتصادی ترکیه بیش از ۲ برابر ایران است.

وی افزود: تولید ناخالص داخلی به قدرت برابری خرید و به قیمت ثابت در ترکیه ۲۸۰۰ میلیارد دلار است یعنی بیش از دو برابر قدرت اقتصادی ایران همچنین تولید ناخالص داخلی به قدرت برابری خرید و به قیمت (ثابت عربستان ۱۸۲۱ میلیارد دلار است که قدرت اقتصادی عربستان هم ۳۵ درصد از اقتصاد ایران بزرگتر است.

وی با اشاره به تنزل رتبه ایران از سال ۲۰۱۰ (۱۳۸۹) تا به امروز :گفت: موضوع دردناک و قابل تامل دیگر این است که در سال ۲۰۱۰ ایران از لحاظ بزرگی اقتصاد در رتبه هفدهم دنیا قرار داشت اما امروز با ریزش سه پله در رتبه بیستم قرار داریم.

آخرین‌ها از کیوسک امروز