کیوسک امروز؛ ناترازی ۲۵۰ میلیون متر مکعبی گاز زمستانی/ موج سوم غارت ارزی/ بانک‌های تورم‌زا/ مبادله بزرگ با پرواز قطر/ رقابت آتشین کریدورها

به گزارش فرانیوز، نگاهی داریم به عناوین و گزارشات چند روزنامه صبح کشور که در ادامه می خوانید؛

روزنامه ابرار اقتصادی، ناترازی ۲۵۰ میلیون متر مکعبی گاز زمستانی را مورد بررسی قرار داده است.

مدیر عامل شرکت نفت و گاز پارس با اشاره به اینکه ظرفیت تولید گاز ایران از بزرگترین میدان مشترک گازی جهان در زمستان به بالای ۷۳۰ میلیون متر مکعب در روز میرسد، گفت: در مجموع با بهره برداری از چند حلقه چاه فاز ۱۱ تعدادی از چاه های سکوی ۱۳۸ و خط لوله جدید فاز ۱۶ افزایش روزانه ۳۰ میلیون متر مکعبی تولید گاز در زمستان از پارس جنوبی برنامه ریزی شده است.

به گزارش وزارت نفت اگرچه بیش از ۲۳ سال از آغاز توسعه این میدان مشترک میگذرد همچنان طرح های مختلفی با هدف نگهداشت و افزایش تولید از پارس جنوبی در خلیج فارس در جریان است.

افزون بر آن با توجه به برداشت گاز از سوی ایران و قطر در سال های گذشته، به تدریج فشار گاز در مخزن پارس جنوبی در حال کاهش است و برای آنکه همچنان بتوان بیشترین تولید را با هدف تأمین انرژی مورد نیاز کشور انجام داد باید طرح های فشار افزایی اجرا شود.

این در شرایطی است که به گفته جواد اوجی، وزیر نفت ایران در زمستان با ناترازی بیش از ۲۵۰ میلیون متر مکعبی گاز روبه روست و حفظ ظرفیت تولید کنونی اهمیت بسزایی دارد.

با این حال برای جبران این ناترازی افزون بر اجرای پروژه های بهینه سازی مصرف انرژی در همه بخشها با هدف کاهش شدت مصرف، افزایش تولید گاز نیز باید در دستور کار باشد.

روزنامه اعتماد نیز به مطلبی تحت عنوان موج سوم غارت ارزی پرداخته است.

سعید لیلاز، اقتصاددان در گفتگو با «اعتماد» عملکرد دولت را روی ترازوی نقد می‌گذارد.

در شرایطی که دولت سیزدهم همواره تصویر مناسبی از عملکرد خود در حوزه‌های مختلف سیاسی اقتصادی، اجتماعی و….. ارایه میدهد و منتقدان را با چوب عناد و دشمنی می تاراند اما بررسی اعداد و ارقام برآمده از نهادهای آماری همین دولت نشان میدهد مشکلات ریشه داری در بطن تصمیم سازیهای مدیریتی وجود دارد که عدم توجه به آنها کشور را با بحران های جدی مواجه میسازد.

سعید لیلاز به عنوان یکی از اقتصاددانانی که همواره میان منافع ملی و عملکرد دولتها تمایز قائل است معتقد است حاکمیت یکدست نه تنها نتوانسته بر مشکلات ریشه دار کشور در حوزه‌هایی چون فساد ناترازی ،بانکها معضل بهره وری و….. فائق آید بلکه در برخی موارد بر پیچیدگی مشکلات هم افزوده است.

لیلاز با تکیه بر آمارهای بانک مرکزی با ۵ خطر مهم فساد برآمده از افزایش معوقات ارزی و عدم وصول آنها مشکل واردات بنزین بی انضباطی های مالی افزایش بدهی دولت به بانک مرکزی و ناترازی بانکها افزایش واردات کالا و خدمات به حدود ۹۳ میلیارد دلار و… را مهم ترین چالش های کشور عنوان کرد که در ادامه کشور را با ابرچالشهای مستمر مواجه میکند.

لیلاز با اشاره به اینکه همه امید ما از یکدست شدن قدرت در ایران این بود که دولت بتواند وارد پروسه اصلاح در بانکهایی شود که متعلق به حکومت هستند اما دولتی نیستند می گوید این آمارها نشان میدهند دولت رییسی کوچک ترین توفیقی در حل مساله ناترازی بانکها و فساد آنها نداشته است.

روزنامه اقتصاد ملی نیز به مبحث بانک‌های تورم‌زا پرداخته است.

بانک مرکزی در حالی ناترازی بانکها را از عوامل اصلی تورم میداند که به نظر میرسد تکالیف دولت نقشی اساسی در این ناترازی ایفا میکند. دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه رازی این موضوع را بررسی می کند.

شبکه بانکی ایران همواره تحت فشارهای گوناگونی از سوی دولت و بانک مرکزی قرار داشته و از این ناحیه آسیبهای فراوانی دیده است.

با این وجود این موضوع در ماههای اخیر تشدید شده؛ طوری که بانک مرکزی از یک سو ناترازی بانک ها را یکی از عوامل اصلی تورم معرفی کرده و برخورد با آنها را در دستور کار خود قرار داده و از سوی دیگر دولت سیزدهم تکالیف بانکها که یکی از عوامل ناترازی آنها محسوب میشود را به اوج خود رسانده است.

سهراب دل انگیزان، کارشناس اقتصادی و دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه رازی، با بررسی عوامل ناتر ازی بانک ها نقش دولت در این موضوع و آثار آن را بررسی می‌کند.

این کارشناس اقتصادی درباره نحوه تاثیرگذاری دولت بر ناترازی بانکها گفت: دولت میگوید که از شبکه بانکی وام گرفته و کسری بودجه خود را تامین کرده است. اما سوال این است که بخش بانکی از کجا پول آورده که اوراق خزانه دولتی را خریداری کرده است؟ مشخص است که بانکها این منابع را از بانک مرکزی برداشت کرده اند. در واقع بخشی از ناترازی بانک ها ناشی از خرید این اوراق توسط آنهاست.

وی ادامه داد دولت همچنین میگوید که اموال خود را برای مولد سازی به بخش خصوصی فروخته است. اما در واقع بخش خصوصی این پول را نداشته و آن را از نظام بانکی قرض گرفته است. نظام بانکی نیز با اضافه برداشت از بانک مرکزی آن را تامین کرده است.

این کارشناس اقتصادی در بخش پایانی گفتگو توضیح داد: وقتی دولت و بانک مرکزی ناترازی ایجاد کنند، دیگر نمی توانند آن را کنترل کنند؛ برای مثال اگر بانکها مجبور باشند که بدهی های دولت را با استفاده از اوراق اخزا خریداری کنند و از آنجا که بانک مرکزی این اوراق را ضمانت می کند ناچار است که آنها را از بانکها خریداری کند.

دل انگیزان در پایان خاطرنشان کرد: در واقع بانکها بدهی دولت به خودشان را به بانک مرکزی میفروشند و این یعنی دقیقا خود دولت عامل این ناترازی است. این موضوع میتواند اختلالات جدی در نظام پولی ایجاد کند که همین حالا نیز کرده است.

روزنامه مردم‌سالاری نیز به گزارشی با عنوان مبادله بزرگ با پرواز قطر پرداخت.

پیش از ظهر دیروز «ناصر» کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در نشست خبری هفتگی با خبرنگاران اعلام کرد که انجام روند مبادله تا شامگاه دوشنبه انجام خواهد شد.

بنا به گفته این دیپلمات ارشد ایرانی پنج ایرانی زندانی در آمریکا آزاد میشوند و پنج زندانی آمریکایی در ایران نیز در اختیار این کشور قرار میگیرند.

بر همین اساس ۲ نفر از شهروندان ایرانی آزاد شده در آمریکا به کشور باز می گردند یک نفر دیگر نیز با توجه به حضور خانواده اش به کشور دیگری سفر میکند و ۲ نفر دیگر نیز با توجه با سابقه حضور و زندگیشان در همان آمریکا باقی می مانند.

حوالی ظهر دیروز خبرگزاری رویترز از انتقال ۶ میلیارد دلار از اموال بلوکه شده ایران به بانکهای دوحه خبر داد. در این گزارش همچنین آمده است که یک هواپیمای قطری در ایران امروز پنج جاسوس آمریکایی آزاد شده به همراه ۲ نفر از اعضای خانواده آنها را به دوحه انتقال میدهد.

«محمد رضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران نیز با تائید خبر واریز شدن منابع مالی آزاد شده ایران از کره جنوبی در ۲ بانک قطری عنوان کرد: روز گذشته از مقامات قطری نامه رسمی دریافت کردیم که حساب ۶ بانک ایران فعال شده و معادل پنج میلیارد و ۵۷۳ میلیون و ۴۹۲ هزار یورو به حساب بانکهای ایران و ۲ بانک قطری واریز شده است.

ماجد الانصاری، سخنگوی وزارت خارجه قطر در گفتگو با شبکه الجزیره اعلام کرد که مذاکرات برای رسیدن به توافق تبادل زندانیان میان تهران و واشنگتن بیش از ۲ سال طول کشید قبل از حصول توافق مسئولان قطری سفرهای فشرده ای به تهران و واشنگتن داشتند این توافق تضمین های متعددی به ویژه در زمینه مالی را شامل می شود.

الانصاری تاکید کرد: به محض آزادی زندانیان بخش مالی توافق اجرایی خواهد شد و ما در دوحه آماده اتمام روند تبادل زندانیان میان تهران و واشنگتن هستیم. گفته شده بود که پس از موافقت واشنگتن با شروط جمهوری اسلامی ایران پس از احراز انتقال منابع مالی ایران به قطر توسط بانک مرکزی ایران فرآیند تبادل زندانیان آغاز می شود و محل تبادل هم دوحه پایتخت قطر خواهد بود. به همین منظور و طبق توافقات صورت گرفته ۶ حساب بانکی برای ۶ بانک ایرانی که دسترسی به سوئیفت داشتند افتتاح شده و واریز در این حسابها انجام خواهد شد. پس از واریز منابع مالی ایران به این حسابها در ۲ بانک قطری بانک مرکزی قطر به تهران اعلام میکند که این منابع قابل استفاده است پس از پاسخ کتبی، اقدامات دیگر توافق انجام خواهد شد.

حدود ساعت ۱۵ دیروز خبرگزاری رویترز اعلام کرد که زندانیان آمریکایی همراه سفیر قطر به هواپیمای قطری منتقل شدند تا خاک ایران را ترک کنند آنها ساعت ۱۶,۲۰ به دوحه رسیدند.

طبق برنامه این افراد مدت کوتاهی در دوحه توقف داشته و سپس راهی واشنگتن شدند انتخاب دوحه به عنوان محل تبادل زندانیان – با تأکید بر نقش مهم قطر در تسهیل توافق – یک رخداد جدید در تاریخ مبادلات ایران و آمریکا به شمار میرود.

ساعت ۱۶ «نورنیوز» خبر داد ۲ نفر از پنج زندانی آزاد شده ایرانی به نامهای «مهرداد معین انصاری» و «رضا سرهنگ پور» بر اساس برنامه از پیش تعیین شده وارد دوحه پایتخت قطر شدند. همزمان ۳ زندانی ایرانی دیگر نیز که ساکن آمریکا بودند، آزاد شدند.

شبکه الجزیره از واشنگتن گزارش داد که بسیاری از جمهوری خواهان آمریکایی معتقدند که توافق اخیر تهران و واشنگتن بهترین معامله برای ایالات متحده نیست و آنها احساس میکنند که ایالات متحده ممکن است زیاده روی کرده باشد. منتقدان غربی این توافق در واقع بر این باورند که معامله میان ایران و آمریکا میتواند موجب تشویق بیشتر برای بازداشت آمریکایی ها شود.»

خبرنگار الجزیره افزود: آنها می گویند که این امر میتواند نیروهای آمریکایی را در خاورمیانه و سراسر جهان در معرض خطر قرار دهد و حتی اقتصاد ایران را تقویت کند.

سرمقاله روزنامه هم‌میهن به مطلبی تحت عنوان رقابت آتشین کریدورها اختصاص یافته است.

کریدور هند خاورمیانه اروپا» که در اجلاس سپتامبر ۲۰۲۳ گروه ۲۰ و با حمایت آمریکا رونمایی شد به عنوان یک رقیب جدی برای مگاپروژه راه ابریشم جدید چین مطرح است.

این کریدور که یک مسیر کشتیرانی و ریلی است از بهارات – هند آغاز و با عبور از امارات عربستان، اردن و اسرائیل به اروپا میرسد.

رسانه‌های اروپایی و آمریکایی این کریدور را حاصل مذاکرات پشت پرده آمریکا از ژانویه گذشته با هند، عربستان، امارات و اسرائیل میدانند.

براساس تحلیل‌ها این طرح قرار است وزنه و موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک هند را در مقابل چین سنگینتر کند و طرح یک کمربند یک راه چین را به حاشیه براند.

البته این تنها هدف نیست؛ گفته میشود براساس این طرح قرار است نقش کانونی به عربستان در خاورمیانه داده شود و از طرفی اسرائیل جایگاه ویژه ای در روابط‌ اقتصادی منطقه پیدا کند.

نکته اصلی آن است که این تنها کریدوری نیست که این روزها خبرساز شده؛ کریدور عرب مد میدل کریدور و راهبرد کلان موسوم به «مشارکت در توسعه زیرساختها و سرمایه گذاری در پهنه جهانی» با بودجه ۶۰۰پمیلیارد دلاری کشورهای عضو گروه هفت از جمله کریدورهای جنجالی
هستند که این روزها نام آنها بر زبانها آمده است.

در گذشته این منابع انرژی بودند که پشتوانه قابل اتکایی برای کشورهای قدرتمند محسوب میشدند و حالا این تصاحب بازارهاست که با نقش کلیدی کریدورها» جای خود را باز کرده و جنگ سرد نوینی را به راه انداخته است؛ رقابتی آتشین با طعم روزهای انتظار آلود جنگ سرد.