کیوسک امروز؛ صعود خط فقر و نزول قدرت خرید مردم/ تشدید رکود بازار خودرو/ آینده نگران‌کننده شرق کشور بدون حقابه هیرمند/ یک میلیون مهاجرت داخلی/ مهر تایید مجلس پای مازوت‌سوزی

به گزارش فرانیوز، نگاهی داریم به عناوین و گزارشات چند روزنامه صبح کشور که در ادامه می خوانید؛

صعود خط فقر و نزول قدرت خرید مردم

اقتصادپویا در گزارشی شکاف میان دستمزدها و رقم خط فقر را بررسی کرده است.

اخیراً مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی رقم ۳۰ میلیون تومان را به عنوان خط فقر در تهران اعلام کرده است و با توجه به شکاف قابل توجه میان دستمزدها و رقم خط فقر باید صراحتا اذعان داشت که خانوارهای ایرانی در شرایط اسفباری به سر می‌برند.

در حال حاضر بسیاری از سرپرستان خانوار چندین شیفت فعالیت می کنند تا بتوانند بخشی از هزینه های مربوط به نیازهای اساسی و ضروری خانوار را تأمین کنند، اما همچنان شاهد هستیم که درآمد افراد فقط کفاف هزینه های نیمی از ماه را می دهد و خانوارها نمی توانند با درآمدی که کسب می کنند، هزینه های یک ماه شان را تأمین کنند؛ چرا که هزینه ها رو به رشد هستند اما درآمدها ثابت باقی می مانند و نهایتا معیشت خانوارها آسیب می بیند و آنها عاجز از فراهم کردن حتی ساده ترین و ضروری ترین نیازهایشان هستند.

در شرایط کنونی بسیاری از خانوارهایی که تا مدت مشابه سال قبل، جزء دهکهای متوسط جامعه بودند اکنون با توجه به گرانیهای فزاینده به طبقه فقرا نزول کردهاند و وضعیت معیشتی بسیار نامناسبی را تجربه می پرواضح است تداوم چنین روندی که کنند.

اقتصاد ایران در حال حاضر نیاز به مدیریت صحیح دارد و از نبود تمهیدات مناسب و سوء مدیریت رنج می برد به ویژه طی سال های اخیر مدیریت ناکارآمد در بخش های مختلف اقتصادی عیان بود و نتیجه اش نیز در سفره های مردم آشکار شد که هر روز در حال آب رفتن و بی رونق شدن است.

این امر غیر قابل انکار است که تبعات تمام سیاستهای اجرا شده توسط مسئولان در معیشت مردم به وضوح قابل مشاهده است و نبود شرایط معیشتی مناسب و کاهش قدرت خرید مردم، نتیجه عملکرد ناصحیح مسئولان در زمینه اقتصادی است.

در شرایط کنونی رقم ۳۰ میلیون تومان که به عنوان خط فقر در پایتخت اعلام شده است هیچ تناسبی با دستمزد خانوارها ندارد و در بروز چنین وضعیت ناگواری مسئولان نقش برجسته ای داشته اند.

تشدید رکود بازار خودرو

روزنامه اقتصاد مردم به نقل از رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو تهران نوشت: رکود بازار تشدید شده است.

رئیس اتحادیه نمایشگاه داران خودرو تهران گفت: نرخ خودرو با عبور قیمت دلار از کانال ۴۷ هزار تومان افزایش و قیمت اعلامی فروشندگان خودرو تغییر پیدا کرد. بنا به مشاهدات ،بازار قیمت محصولات سایپا حدود ۱۵ تا ۱۶ میلیون و ایران خودرو حدود ۲۵ میلیون تومان افزایش نرخ را تجربه کردند.

سعید موتمنی از تشدید رکود در بازار خودرو خبر داد و افزود: تمایل مشتریان برای خرید خودرو کاهش پیدا کرده و در روزهای اخیر چندان نوسانهای قیمتی مشاهده نمیشود و روند کاهشی شدن قیمتها متوقف شده است.

به گفته این فعال صنفی؛ نرخ خودرو با عبور نرخ دلار از کانال ۴۷ هزار تومان افزایش و قیمت اعلامی فروشندگان خودرو تغییر پیدا کرد. بنا به مشاهدات ،بازار قیمت محصولات سایپا حدود ۱۵ تا ۱۶ میلیون و ایران خودرو حدود ۲۵ میلیون تومان افزایش نرخ را تجربه کردند.

رئیس اتحادیه نمایشگاه داران خودرو تهران با تاکید بر کاهش واسطه گریها در بازار خودرو افزود: اگر واردات خودرو انجام شود شاهد سیر نزولی قیمت خودرو داخلی خواهیم بود؛ به نظر میرسد بازار خودرو منتظر لغو تحریمها و توافق در برجام است چراکه سرمایه گذاران در این بازار میدانند که اگر این مذاکرات به ثمر بنشیند و طلب دولت وصول شود در این بازار تاثیر میگذارد چراکه بخواهیم یا نخواهیم خودرو یک کالای سرمایه ای شده است.  

موتمنی با بیان اینکه آزاد شدن واردات در ارتقاء کیفیت تولیدات داخلی نیز تاثیر میگذارد، اضافه کرد: خودروسازان دیگر نمی توانند با این کیفیت خودرو در بازار عرضه کنند چراکه خریداران حق انتخاب دارند و مشتریان کالای با کیفیت و با نرخ مناسب را خریداری می کنند. اگر فضای رقابتی ایجاد شود بسیاری از مشکلات فعلی صنعت خودرو حل و فصل میشود و ما منتظر اجرایی شدن طرح واردات خودرو هستیم.

آینده نگران‌کننده شرق کشور در صورت نرسیدن حقابه هیرمند

روزنامه جمهوری اسلامی گزارشی را به نقل از محمد درویش، پژوهشگر و کویرشناس درباره رود هیرمند، سابقه تاریخی آن و حقابه ایران از هیرمند ارائه کرده است.

محمد درویش، پژوهشگر و کویرشناس اطلاعات مهمی درباره رود هیرمند، سابقه تاریخی ،آن حقابه ایران از هیرمند، رفتار دولتهای افغانستان با حقابه ایران و خطرهائی که شرق کشورمان در صورت نرسیدن حقابه هیرمند به ایران با آنها مواجه است ارائه کرده که خواندنی است.

به گفته این محقق حوزه بیابان و شناخت ممولفه های بیابانزائی، سال ۱۳۹۸ در هشداری که مرکز بررسی استراتژیک نهاد ریاست جمهوری داده بود به وزارت نیرو خارجه و همچنین دانشگاه تربیت مدرس گفته بود که افغانها دارند مسیر رودخانه هیرمند را به کمک بند کمال خان تغییر میدهند. یعنی حتی اگر سرریزی هم رودخانه هیرمند داشته باشد از کجکی و کمال خان دیگر به سمت ایران نمی آید و به سمت گودزره میرود.

یعنی این اراده در دولت وقت افغانستان شکل گرفته که اصلا آبی را نگذارند به سمت ایران بیاید. اوج بحران و خطر اینجا بود که رودخانه‌ای به عظمت هیرمند که میلیونها سال در این خط جاری است، تغییر مسیر دادند که از نظر حاکمیتی بر سازمان ملل در ردیف نسل کشی و جنایت جنگی حساب میشود و میتواند نظام زندگی صدها هزار نفر را در پایاب حوزه آبخیز هیرمند تغییر بدهد.

اقای درویش می گوید: ما خیلی تعلل کردیم خیلی بد رفتار کردیم ایران تنها کشوری بود که سیمان لازم برای ساخت بند کمال خان را تهیه کرد در زمانی که کسی این کار را نمی کرد، خود ما به دست خودمان همان شاخه ای را که روی آن نشسته بود بردیم و فاجعه را به مرحله امروز رساندیم. خبر بدتر این است که حال میخواهند ۲۰ سد دیگر و بند دیگر بر روی هیرمند بسازند. خبر بدتر وسعت اراضی کشاورزی را به کمک تکنولوژی که به دست آورده اند و به کمک موتور پمپهایی که از چین وهند گرفته اند یکصد هزار هکتار افزایش داده اند و بخش بزرگی از این اراضی کشاورزی را که افزایش داده‌اند در آن خشخاش می کارند که میانگین مصرف آب آن ۲ برابر مصرف توسط در بخش کشاورزی است یعنی دست کم ۱/۵ میلیارد مترمکعب در طول یک دهه اخیر بارگذاری بیشتری را تعریف کرده اند بر روی رودخانه هیرمند.

آنچه دولت افغانستان در ممانعت از آمدن آب به ایران انجام میدهد یک تهدید جهانی است و زیانش اختصاص به ایران ندارد و و اگر ما بخواهیم با زبان دیپلماسی صحبت بکنیم نباید نشان بدهیم که ما تنها کشور ذی نفعی هستیم که ضرر میکنیم، دنیا از این ماجرا ضرر میکند و اگر این ۲۰ سد به کمک عمدتا کشور ترکیه ساخته میشود در کشور افغانستان و بر رودخانه هیرمند همان بلایی که ترکیه سر عراق و سوریه آورده است در غالب پروژه گاب ســـر ایران خواهد آمد.

یک میلیون مهاجرت داخلی در سال

روزنامه شرق به مبحث مهم مهاجرت داخلی پرداخته است.

اگرچه این روزها کلیدواژه مهاجرت مسئله رفتن از ایران را به ذهنها متبادر میکند؛ اما آمارها نشان میدهد که مسئله مهاجرت های داخلی هم میتواند یکی از چالش های پیش روی ایران باشد به ویژه اینکه برخلاف مهاجرت از ایران که آمار درستی از آن در دسترس نیست در این بخش و بنا بر گفته مرکز پژوهشهای مجلس با عدد شوکه کننده یک میلیون مهاجرت داخلی در سال مواجه هستیم.

مهاجرتهای داخلی به عنوان یکی از تعیین کننده‌های مهم تغییرات جمعیتی در تقسیم بندیهای استانی و شهرستانی شناخته می شود. مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی که به تازگی منتشر کرده آمار و ارقام در خور توجهی از مهاجرتهای داخلی منتشر کرده است.  

در گزارش این مجموعه میخوانیم که در سه دهه اخیر، سالانه به طور متوسط حدود یک میلیون نفر در داخل مرزهای کشور جابه جا شده اند مهاجرت عمدتا از مناطق کمتر توسعه یافته به مناطق توسعه یافته اتفاق افتاده است.

در دهه های گذشته بر نسبت مهاجرتهای شهر به شهر اضافه شده و از نسبت مهاجرتهای روستا به روستا کاسته شده است. مهاجرت روستا به شهر نیز با کاهش مداوم روبه رو بوده است. مهاجرت ها در دامنه سنی ۲۰ تا ۳۴ سالگی اتفاق افتاده و نسبت جنسی مهاجران بیشتر از نسبت مشابه در جمعیت کل بوده است با کاسته شدن از نسبت مهاجرت های درون استانی و در مقابل افزایش مهاجرت بین استانی از نقش فاصله در مهاجرت کاسته شده است. از سویی مهاجرتهای طول عمر نیز در سالهای ۱۳۹۵-۱۳۶۵ افزایش یافته و نسبت این افزایش در جمعیتهای شهری بیشتر از روستایی بوده است.

کامل دلپسند، مدرس دانشگاه و دکتری جامعه‌شناسی در پاسخ به این سؤال که این مهاجرتها چه تأثیری در مبدأ و مقصد میگذارد هم میگوید: نگاهی به تهران و کلان شهرهای ایران به خوبی نشان میدهد که بافت این شهرها در همین دو دهه اخیر چه تغییرات گسترده ای کرده است.

حاشیه نشینی در تهران رشد شدیدی پیدا کرده و از سوی دیگر با مهاجرت گسترده ایرانیها به خارج از کشور بافت اجتماعی این شهرهای بزرگ هم دستخوش تغییرات گسترده ای شده است. در مجموع ما شاهد یک سیکل مهاجرتی هستیم که عده ای از مناطق کمتر توسعه یافته به مرکز مهاجرت میکنند و گروهی هم از مرکز به خارج از کشور می روند و به این ترتیب نگهداشت سرمایه انسانی در مناطق مختلف کشور اتفاق نمی افتد.

دلپسند در بخش پایانی صحبتهایش کاهش نابرابری های منطقه ای اعمال برنامه های مناسب اشتغالزایی در مناطق مهاجر فرست، راهکارهای حمایتی برای تأمین امنیت اقتصادی، اجتماعی و رفاهی افراد آسیب پذیر در مناطق روستایی و شهری را از مهمترین راهکارهای سیاستی پیشنهادی برای حل این مسئله میداند.

مهر تایید مجلس پای مازوت‌سوزی

روزنامه مردم سالاری بحث داغ مازوت‌سوزی و تاثیر آن بر سلامت عمومی را بررسی کرده است.

کمیسیون اصل نود مجلس گزارشی تهیه کرده که نشان میدهد خلاف ادعاهای دولت نه فقط ساخت نیروگاه و تامین برق مورد نیاز کشور از منابع تجدید پذیر صحت ندارد بلکه مازوت که یکی از مهمترین عوامل آلودگی هواست با شدت در حال انجام است و سلامت مردم را بیش از پیش تهدید میکند.

گزارش تازه کمیسیون اصل نود مجلس تاکید کرده است که مجموع هزینه اقتصادی مرگهای ناشی از مواجهه با ذرات معلق در سال ۱۴۰۰ در شهر تهران به طور میانگین برابر با سه میلیارد و چهارصد میلیون دلار است. به طور حتم این هزینه ها در سال ۱۴۰۱ افزایش داشته است با احتساب میانگین تعداد مرگ کل منتسب به مواجهه طولانی مدت با ذرات معلق PM۲.۵ در بزرگسالان بالاتر از ۳۰ سال در شهرهای مورد مطالعه در کشور طی سال ۱۴۰۰ بیش از ۲۰هزار نفر بوده است.

نتایج نشان میدهد در سال ۱۴۰۰ به طور میانگین درصد مرگ منتسب به ذرات معلق در کشور برابر با ۱۲/۵۹ بوده است. بر اساس این گزارش تعداد مرگ و میر در بزرگسالان بالاتر از ۳۰ سال منتسب به آلاینده PM۲.۵ طی سال ۱۴۰۰ در شهر تهران به طور میانگین ۶ هزار و ۳۹۸ نفر است.

در این گزارش جدید که سخنگوی کمیسیون اصل نود آن را در صحن مجلس خواند، تاکید شده که وزارت نیرو در تامین برق مورد نیاز کشور نه فقط از انرژیهای تجدیدپذیر استفاده نکرده که به دلیل شرایط خاص تحریمی کشور مصرف مازوت در حال افزایش است و طبق اعلام مرکز اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست از ۱۶ نیروگاه کشور، ۱۴ نیروگاه مصرف مازوت دارند.

این در حالی است که بر اساس ادعای دولت ساخت نیروگاه در اولین سال فعالیت دولت سیزدهم رکورد زده و در دو سال گذشته به اندازه ۸ سال دولت روحانی نیروگاه ساخته شده است با این همه وقتی سخن از کمبود ۱۲ هزار مگاواتی برق میشود معلوم میشود که این آمارها فقط برای پوشاندن کمبودی است که در زمینه برق وجود دارد و نیروگاه به اندازه کافی ساخته نشده است.

بر همین اساس وزارت نیرو چندی پیش خبر داد که با توجه به این واقعیات است که در گزارش قرائت شده آمده است: با توجه به شرایط خاص تحریمی کشور و لزوم استفاده از مازوت و سوختهای نظیر آن، وزارت نفت به عنوان تولید کننده سوخت کشور میبایست سریعا نسبت به کاهش بار آلودگی گوگردی مازوت مصرفی و بنزین و گازوئیل اقدام نماید. مطابق گزارشهای نظارتی تاکنون اقدام موثر و جدی و منتج به نتیجه ای از سوی این وزارتخانه در این راستا انجام نشده است.