به گزارش فرانیوز، نگاهی داریم به عناوین و گزارشات چند روزنامه صبح کشور که در ادامه می خوانید؛
روزنامه اعتماد در مطلبی با عنوان شرط پرهزینه «ریاض» برای «تلآویو» نوشت:
چند هفته بعد از آغاز حمله حماس به اسراییل، عربستان سعودی اعلام کرد که به عادیسازی روابط دیپلماتیک با اسراییل نزدیک شده است. بنابراین بهرغم سه ماه جنگ که منجر به کشته شدن بیش از ۲۳ هزار فلسطینی و غوغا در جهان عرب شد، ریاض نشان داد که عادیسازی روابطش با تلآویو به عنوان یکی از گزینهها روی میز قرار دارد.
قمار «بن سلمان»
موضعگیری ریاض در حالی رسانهای شد که هفته گذشته آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، در سفر دیگری به خاورمیانه و در میانه درگیریها در این خصوص گفت که «مذاکرات عادیسازی ادامه دارد.» بلینکن قبل از سفر به سرزمینهای اشغالی در گفتوگو با خبرنگاران مدعی شد: «ما در هر نقطه از جمله در عربستان سعودی، در رابطه با عادیسازی روابط صحبت کردیم.»
در همین راستا شاهزاده خالد بن بندر، سفیر عربستان سعودی در بریتانیا نیز در مصاحبهای با بیبیسی ادعا کرد: «مطمئنا در عربستان به عادیسازی روابط تمایلهایی وجود دارد.» او همچنین مدعی شد که این علاقه از سال ۱۹۸۲ وجود داشته است، اما کارشناسان معتقدند بهایی که عربستانسعودی در ازای عادیسازی مطالبه میکند، بیش از زمانی است که جنگ در غزه آغاز شد، درباره چراییاش گروهی میگویند، ریاض ممکن است احساس کند که به دلیل خشم افکار عمومی و ماجراجویی پرهزینهاش باید امتیازات بیشتری از ایالاتمتحده و اسراییل بگیرد.
یکی از تحلیلگران سعودی در این رابطه به خبرگزاری سیانان گفت: «دولت عربستان همچنان برای عادیسازی روابط خود با اسراییل مسیر را باز گذاشته است، مشروط بر آنکه تلآویو برای ایجاد پایههای راهحل دو کشوری گامهای مشخصی بردارد. این امر میتواند شامل رفع کامل محاصره غزه، توانمندسازی کامل تشکیلات خودگردان فلسطینی در غزه و (کرانه باختری)، خروج از مناطق کلیدی در (کرانه باختری) و غیره باشد.»
چشمانداز مبهم عادیسازی
نکته جالب توجه این است که شرط عربستان برای اسراییل در شرایطی مطرح شده که هنوز بلینکن خواستار آتشبس در غزه نشده است.به بیانی دیگر، شرط ریاض زمانی اجرایی خواهد شد که جنگ در غزه پایان یافته و آنگاه مسیری عملی برای تشکیل کشور فلسطینی هموار شود. فلسطینیها به دنبال ایجاد یک کشور مستقل در کرانه باختری، بیتالمقدس شرقی و غزه هستند.
بنابراین گروهی از کشورهای عربی از به رسمیت شناختن اسراییل تا زمانی که چنین کشوری تشکیل نشده، خودداری کردهاند. بنیامین نتانیاهو و دیگر مقامات اسراییلی بارها چشمانداز تشکیل کشور فلسطین را زیر پا گذاشتهاند. جو بایدن، رییسجمهور امریکا هم ماه گذشته در این باره گفت: «اسراییل راهحل دو کشوری نمیخواهد.» سال ۲۰۲۰، چهار کشور عربی، امارات متحده عربی، بحرین، مراکش و سودان، اسراییل را بر اساس مجموعهای از معاهدات موسوم به «پیمان ابراهیم» به رسمیت شناختند و از تقاضای دیرینه اعراب برای تشکیل کشور فلسطین چشمپوشی کردند.
از آن زمان، دولت بایدن در تلاش است تا زمینه را برای عادیسازی روابط عربستان و اسراییل هموار کند، بالاخص آنکه یوسف العتیبه، سفیر امارات متحده عربی که از او به عنوان یکی از معماران توافق ابراهیم یاد میشود، بر قابل اجرا بودن راهحل دو دولتی تاکید کرد و نشان داد که این راهحل به خاطر عادیسازی رها نشده است.درحالی که ایجاد یک کشور فلسطینی مواضع رسمی ریاض برای دو دهه بوده است، این درخواست در سالهای اخیر، قبل از حمله ۷ اکتبر اجرایی نشد.
محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی ماه سپتامبر به فاکسنیوز گفت که امیدوار است این توافق به جایی برسد که زندگی فلسطینیها را مرفه کند. اما حمله ۷ اکتبر به اسراییل و جنگ ویرانگر غزه پس از آن، عربستان سعودی را بر آن داشت تا مذاکرات عادیسازی با اسراییل که در جهان عرب مورد تحقیر قرار گرفته و مسوول رنج فلسطینیان است را متوقف کند.
یک نظرسنجی که توسط موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک، از ۱۴ نوامبر تا ۶ دسامبر انجام شد، نشان داد که ۹۶درصد از هزار سعودی معتقدند که کشورهای عربی باید در اعتراض به اقدام نظامی اسراییل در غزه، فورا تمام تماسهای دیپلماتیک، سیاسی، اقتصادی و هر گونه تماس دیگر با تلآویو را قطع کنند.
نقطه عطفی در روابط اعراب و اسراییل
شاهزاده خالد، سفیر عربستان سعودی با توصیف فلسطینیها به عنوان «محور کلیدی رایزنیهایشان» در گفتوگو با بیبیسی مدعی شد: «در حالی که ما همچنان، حتی پس از ۷ اکتبر، به عادیسازی باور داریم، اما اجازه نمیدهیم اجرایی شدنش به بهای حیات مردم فلسطین تمام شود. توافق عادیسازی با اسراییل، صلح عربستان و اسراییل نیست، بلکه طرح صلح فلسطین و اسراییل است.»
سفیر در پاسخ به این سوال که آیا حماس بخشی از کشور فلسطینی آینده خواهد بود یا خیر، پاسخ روشنی نداد و صرفا مدعی شد: «این گزاره نیاز به فکر زیاد، کار زیاد دارد.» عادیسازی عربستان و اسراییل به یکی از اهداف اصلی سیاست امریکا در خاورمیانه تبدیل شده است. بایدن که در طول مبارزات انتخاباتی ریاستجمهوری خود قول داده بود عربستان سعودی را برای قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار سعودی در ترکیه به چالش بکشد، اختلافات خود با ریاض را در دو سال گذشته کنار گذاشته است، زیرا آن گونه که منابع آگاه اما ناشناس مدعیاند، عربستان تمایل خود را برای عادیسازی بارها نشان داده است. برای دولت بایدن، میانجیگری جهت توافق عادیسازی بین اسراییل و عربستان سعودی، یک پیروزی بزرگ در سیاست خارجی پیش از انتخابات ریاستجمهوری قلمداد خواهد شد. این مساله به اندازهای با اهمیت است که واشنگتن و حتی گروهی از بازیگران عرب خاورمیانه تلاش کردند تا مساله فلسطین را به شکلی عریان نادیده انگارند.
با این حال، ریاض از توافق با کابینه فعلی اسراییل (راستگراترین جناح در تاریخ این رژیم) که در جهان عرب مسوول کشتار مردمان غزه است، رویکردی محتاطانه دارد. بر همین اساس شاهزاده خالد نگرش کنونی اسراییل که حول محور مخالفت با تشکیل کشور فلسطین تعریف شده، را رویکردی «افراطی»، «مطلقگرایانه» و «سازشناپذیر» توصیف کرد.در عین حال غیر از عربستان، در حال حاضر تنشهایی نیز بین اسراییل و امارات، طرف اصلی عربی توافق ابراهیم وجود دارد. این کشور که در دو سال گذشته دو بار ریاست دورهای شورای امنیت سازمان ملل را برعهده داشت، پیشنویس قطعنامهای انتقادی علیه اسراییل را ارایه کرد.ابوظبی بر پایان جنگ و بازگشت به راهحل دو دولتی به عنوان راهی برای صلح فشار میآورد. لانا نصیبه، سفیر این کشور در سازمان ملل ماه گذشته به وال استریت ژورنال گفت که «جنگ غزه نقطه عطفی برای امارات متحده عربی است.»
روزنامه شهروند نوشت: روسیه قول داد به تمامیت ارضی ایران احترام بگذارد
وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در واکنش به عملیات موشکی سپاه علیه تروریستها گفت: «ما در دفاع از منافع ملی و مردممان هیچ محدودیتی قائل نیستیم و این کار را با اقتدار انجام میدهیم.» بنابرنظر آشتیانی، به حق حاکمیت و منافع کشورها و حقوق و قوانین کشورها احترام میگذاریم اما نمیپذیریم که در مرزهای ما کسی بخواهد شیطنت کند. از هر ناحیهای جمهوری اسلامی را تهدید کنند، عکسالعمل نشان میدهیم: «ما یک ارتباط راهبردی با روسیه داریم و آنها هم نسبت به این مسئله مصر هستند.» وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ادامه داد: «ما موشکهایی در انواع مختلف زیر برد ۲۰۰۰کیلومتر و با سر جنگی متنوعی داریم که یکی از آنها خیبرشکن است و هر زمان لازم بدانیم از آنها استفاده میکنیم؛ ما یک قدرت موشکی در دنیا هستیم.» بهگفته وزیر دفاع، درخصوص تسلیحات نظامی، وزارت دفاع کارهای بزرگی انجام داده و در دست انجام دارد: «ما بهدنبال این هستیم که در بخشهای مختلف از طریق بومیسازی و ساخت تجهیزات این کارها را دنبال کنیم، درباره بالگرد هم این موضوع را دنبال میکنیم.»
روزنامه جوان نوشت: گندم از پفک ارزانتر شد!
با توجه به تجربه دولت در بحث نرخ خرید تضمینی گندم در سال جاری و افزایش نرخ تورم و هزینه تولید در سال ۱۴۰۲، پیشبینی میشد دستکم افزایش نرخ تورم احتمالی در سال آینده نیز در قیمت گندم لحاظ شود، اما نرخ اعلامی تقریباً معادل یک پفک یا چیپس ساده است. در پی مخالفت سازمان برنامهوبودجه با نرخ ۵/۱۹ هزار تومانی نرخ خرید تضمینی گندم برای سال زراعی آتی، روز گذشته وزیر جهاد کشاورزی نرخ هرکیلو گندم را ۱۷هزارو ۵۰۰ تومان اعلام کرد. با توجه به پایینبودن نرخ، امید میرود گندمکاران همچنان به فروش گندم به دولت رغبت داشته باشند.
خودکفایی در محصول راهبردی گندم بیش از گذشته اهمیت دارد. طبیعی است در چنین شرایطی هر کشوری که امکان کشت گندم را دارد، از تمام ظرفیتهایش بهره گیرد تا بینیاز از واردات بتواند قوت غالب مردم کشورش را تأمین کند. حال در چنین شرایطی برخی تصمیمات خام و غیرمنطقی میتواند به تولید این محصول مهم ضربه بزند و مخاطراتی را بهوجود بیاورد. قطعاً خودکفایی و افزایش فروش گندم به دولت با تعیین نرخ منطقی خرید تضمینی، اعم از هزینههای تولید و نرخ تورم سال آینده امکانپذیر خواهد بود. اما آنچه بعد از چهار ماه تأخیر در اعلام نرخ رخ داده است، موجب ناامیدی قشر زحمتکش گندمکار خواهد شد.
سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ بهلطف بارشهای رحمت الهی، تولید گندم از مرز ۱۰میلیون تن عبور کرد که نشانههای خوبی برای عبور از بحرانهای احتمالی تولید گندم به شمار میرفت، اما دو اتفاق موجب نارضایتی تولیدکنندگان گندم شد. در این سال دولت نرخ خرید تضمینی گندم را در فروردین ماه همزمان با آغاز فصل برداشت گندم اعلام کرد و در شرایطی که انتظار میرفت قیمت ۱۷ تا ۱۸هزار تومانی تعیین شود، قیمت گندم در مقایسه با سال قبل آن افزایش اندکی داشت؛ از ۱۳هزارو ۵۰۰ تومان به ۱۵هزار تومان افزایش یافت که هزارو ۵۰۰ تومان آن به تخصیص سم، کود و بذر حمایتی از سوی دولت تعلق میگرفت. در عمل آنچه اتفاق افتاد، بسیار متفاوت بود.
نخست اینکه مراکز خرید گندم در مناطق مختلف کشور با کف قیمت که ۱۲هزارو ۵۰۰ تومان بود، گندم را از کشاورزان خریداری کردند و به بهانه اینکه هنوز قیمتها ابلاغ نشده، به اصطلاح وعده سرخرمن دادند و پرداخت مابهالتفاوت قیمت گندم را به آینده موکول کردند. اتفاق دوم خلف وعده دولت در پرداخت بموقع مطالبات گندمکاران بود. در شرایط عادی باید گندمکاران تا اواسط تابستان پول گندم سال گذشته را دریافت میکردند و در شهریور با تعیین نرخ خرید تضمین گندم برای سال زراعی آتی، خود را برای آغاز فصل کاشت آماده میکردند، اما از آنجا که شرایط عادی نبود، در مهر ماه سال زراعی جدید بدون اعلام نرخ خرید آغاز و در پایان مهر ماه طلبشان تسویه شد.
گندمکاران که با آغاز سال زراعی در پاییز به شدت با کمبود نقدینگی برای خرید بذر و کود مواجه بودند، رغبتی برای کاشت گندم نداشتند، اما وزارت جهاد کشاورزی با وعده افزایش قیمت خرید تضمینی و مشوقهایی برای گندمکاران، تولیدکنندگان را به کاشت گندم تشویق کرد.
تعیین نرخ ۱۹هزار تومانی
شهریور امسال، رقم پیشنهادی نمایندگان گندمکاران برای سال زراعی آتی کیلویی ۲۳هزار تومان بود، اما شورای قیمتگذاری محصولات کشاورزی، قیمت خرید تضمینی گندم برای سال زراعی آتی را کیلویی ۱۹ هزار تومان معادل نرخ تورم ۳۰درصدی تعیین کرد، هر چند همین نرخ نیز بلافاصله از سوی روابط عمومی وزارت جهاد کشاورزی تکذیب شد.
اوایل هفته جاری بعد از گذشت چهار ماه، بار دیگر نرخ پیشنهادی شورای قیمتگذاری محصولات کشاورزی رسانهای شد.
در این خصوص علیرضا نظری، سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس در گفتگو با فارس از عدمتأیید قیمت تضمینی ۱۹ هزارو ۵۰۰ تومان گندم از سوی رئیس سازمان برنامه و بودجه خبر میدهد و میگوید: رئیس سازمان برنامه و بودجه مهمترین حلقه از اعضای شورای قیمتگذاری است که نرخ تضمینی را باید تأیید کند تا از سوی رئیس این شورا، وزیر جهاد کشاورزی، به ۵/۴ میلیون کشاورز ابلاغ شود. این سازمان تأمینکننده اعتبار خرید تضمینی است.
وی میافزاید: شنیدهها حاکی است داود منظور، رئیس سازمان برنامه و بودجه در جلسات غیررسمی اعلام کرده است قیمت تحویلی گندم وارداتی کیلویی ۱۲هزار تومان در اسکله بنادر خودمان است، اما تکیه بر واردات در محصول اساسی گندم خطاست، اگر شرایط بحرانی و جنگی رخ دهد و صادرات این کشورها متوقف شود، ما با بحران مواجه میشویم، همانطور که در دوران کرونا با نقض قانون تجارت جهانی، عوارض سنگین برای صادرات وضع کردند که حتی قیمت برخی کالاهای اساسی دو برابر شد.
همچنین محمدجواد عسکری، رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس، دو روز قبل نرخ خرید تضمینی سال ۱۴۰۳- ۱۴۰۲ را همان رقم قبلی، یعنی کیلویی ۱۹هزارو۵۰۰ تومان اعلام کرد. وی میگوید: اگر تورم تا اسفندماه تغییر کرد، مازاد بر تورم هم در قیمت اسفندماه لحاظ شود، اما اینکه این موضوع مورد پذیرش سازمان برنامه و بودجه قرار بگیرد یا خیر، هنوز جای سؤال دارد؟! چون بودجه ۱۴۰۳ با کسری ۲۷۱هزارمیلیارد تومانی هدفمندسازی یارانهها مواجه است که رشد مصارف خرید تضمینی گندم و یارانه دارو از عمده دلایل کسری این بخش در بودجه به شمار میآیند.
وی میافزاید: وزیر جهاد کشاورزی در حال رایزنی با رئیسجمهور جهت تأمین منابع لازم برای خرید تضمینی گندم است، زیرا در بودجه۱۴۰۳ باید حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰همت برای خرید تضمینی گندم در نظر بگیرند. هر کیلو گندم ۱۷هزارو ۵۰۰ تومان
در شرایطی که پیشبینی میشد با توجه به تجربه امسال، دولت نرخ تورم سال آینده را در تعیین قیمت خرید تضمینی سال زراعی آتی لحاظ کند، به طور ناباورانه نرخ تعیینشده حتی از نرخ تورم امسال نیز پایینتر است. اگر دولت با نرخ ۱۹هزارو ۵۰۰ تومان موافقت میکرد، این قیمت منطبق با نرخ تورم ۳۰درصدی امسال بود، اما آنچه روز گذشته از سوی وزارت جهاد کشاورزی اعلام شد، بسیار پایینتر بود. به عبارتی هر کیلو گندم با احتساب هزینه بذر، کود، سم و هزینههای جانبی مانند اجاره ماشینآلات و مزد روزانه کارگر برای برداشت محصول، معادل قیمت یک عدد پفک یا چیپس تعیین شده است، البته با این تفاوت که قطعاً قیمت همین چیپس و پفک در سال آینده گران میشود، اما گندمکاران اجازه مطالبه بیشتر یا اصلاح نرخ خرید تضمینی گندم را نخواهند داشت.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی وزارت جهادکشاورزی، محمدعلی نیکبخت، وزیر جهاد کشاورزی در نشست شورای قیمتگذاری و اتخاذ سیاستهای حمایتی محصولات اساسی کشاورزی با تشریح روند قانونی بررسی و تعیین قیمت محصولات راهبردی کشاورزی میگوید: شورای قیمتگذاری با حضور همه اعضا و تبادل نظر در جلسات متعدد کارشناسی، قیمت خرید تضمینی گندم را برای سال زراعی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ تعیین و مصوب کرد.
وی میافزاید: بر اساس خرد جمعی، کار کارشناسی و هماهنگیهای صورتگرفته با دولت، نرخ خرید تضمینی گندم برای سال زراعی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ به مبلغ ۱۷۵هزار ریال تصویب و اعلام میشود. این تصمیمات در حالی است که در روزهای اخیر نرخ کالاهای اساسی از گندم گرفته تا دانههای روغنی در بازارهای جهانی افزایش یافته است، از این رو رسیدن به خودکفایی و افزایش تولید گندم و سایر کالاهای اساسی برای سال آینده باید برای دولتمردان بسیار پراهمیت باشد. قطعاً سال آینده دیگر گندم ۱۲هزار تومانی خارجی در بنادر ایران وجود خارجی نخواهد داشت و با نرخ ارزانی که برای هر کیلوگرم گندم اعلام شده است، گندم داخلی روانه سیلوهای دلالان یا بازارهای خارجی خواهد شد.
روزنامه کیهان نوشت: پاره کردن برجام اشتباه بزرگی بود
آنتونی بلینکن وزیر خارجه دولت جو بایدن میگوید که اقدام دونالد ترامپ رئیسجمهور سابق آمریکا در خارج کردن این کشور از توافق برجام اشتباه بزرگی بود. به گزارش فارس، به گفته وزیر خارجه آمریکا، برجام برنامه هستهای ایران را مهار کرده بود و از زمانی که مقامهای دولت ترامپ «این توافق را کنار گذاشتهاند، (برنامه هستهای ایران) از این مهار رها شده و ما الان در وضعیتی هستیم که نمیخواستیم باشیم».
روزنامه هممیهن درباره نتایج حملات ایران به اقلیم کردستان عراق نوشت:
آنتونی فاف، پژوهشگر مسائل عراق در اندیشکده شورای آتلانتیک: تشدید تنش و حمله ایران به اقلیم کردستان عراق، چالشی جدی و احتمالاً یک فرصت برای ایالات متحده ایجاد میکند تا نفوذ منطقهای ایران را تضعیف و روابطش را با عراق تقویت کند. هرچند تاسیسات آمریکایی هدف حمله احتمالی نیستند، این حملات نگرانی عمومی نسبت به تنشی میان ایران و آمریکا که این دو را به یک جنگ فراگیرتر منطقهای بکشد، تشدید میکند. این نگرانیها میتواند باعث شود که تلاشها برای خروج کامل آمریکا از عراق تشدید شود؛ تلاشهایی که بعد از حمله ایالات متحده آمریکا که باعث کشته شدن مشتاق الجواری، رهبر حرکت النجبای عراق شدهبود، قوت بیشتری گرفت. این نگرانیها همچنین میتواند از جنبههای دیگر هم عینیت پیدا کند و باعث کاهش تعامل نظامی عراق و آمریکا شود. بهتازگی فرمانده ستاد مشترک ارتش عراق در مراسم سالمرگ قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس، روی پرچم آمریکا قدم گذاشت.
هرچند میتوان برخی از این اعتراضها را نمایش سیاسی تحلیل کرد، اما آمریکا بر سر دو راهی قرار گرفتهاست که انتخاب کند آیا میخواهد این حملات را تحمل کند یا اینکه مجبور به عقبنشینی شود. هیچیک از این دو گزینه مطلوب نیستند. این حملات ضعف عراق را در تواناییاش برای دفاع از تمامیت ارضی در مقابل حملات خارجی نشان داد و باعث شد که نسبت به هر زمان دیگر نسبت به فشار ایران آسیبپذیرتر به نظر برسد. برای جلوگیری از فشارهایی که برای عقبنشینی از خاک عراق به آمریکا وارد میشود، واشنگتن باید حمایتهایش را از نیروهای پدافند هوایی عراق برای مقابله با حملات موشکی و پهپادی که از زمان حملات ۷ اکتبر تشدید شدهاند، افزایش دهد. بغداد هم باید از این فرصت استفاده کند و فشار را بر گروههای شبهنظامی برای کاهش حملات بیثباتکننده افزایش دهد. در گذشته دولت عراق موفقیتی در کنترل گروههای شبهنظامی نداشتهاست، اما حالا که ایران مستقیماً به خاک عراق حمله کردهاست، شاید این گروهها انگیزه بیشتری برای فاصله گرفتن از تهران داشتهباشند.
توماس واریک، پژوهشگر مرکز اسکوکرافت برای استراتژی و امنیت: اقدامهای ایران علیه ایالات متحده آمریکا و متحدانش تقریباً همیشه به شکل غریبی متقارن هستند. ایران کاری میکند که انتقام آن معمولاً چیزی شبیه به تحریم، حمله سایبری، توقیف نفتکش و چیزی مشابه آن است. آنگاه ایران انتقامی میگیرد که شاید دقیقاً عین کار طرف مقابل نباشد، اما مشابه است. حمله روز ۱۵ ژانویه ایران به اربیل در ابتدا یک تشدید تنش بسیار شدید به نظر میرسید.
اما بعد از آنکه غبارها خوابید و هویت افراد کشتهشده مشخص شد، بار دیگر آثار غیرمستقیم اقدامات ایران روشن شد. ایران آمریکا را هدف قرار نداد، بلکه یک تاجر مشهور کُرد را هدف قرار داد که ادعا میکرد با اسرائیل همکاری میکند. بدون توجه به صحت ادعای ایران، این حمله همه اذهان را متوجه حمله ۲۵ دسامبر ۲۰۲۳ اسرائیل به سوریه کرد که ژنرال موسوی از فرماندهان سپاه را هدف قرار داد. باید دید که آیا این مسئله همان تقارن غریب است یا نه، اما چنین برآوردی با الگوی رفتار ایران همخوانی دارد.
ایران میتوانست از کانالهای دیپلماتیک استفاده کند و از بغداد یا اربیل بخواهد که اقدامهای ضدایرانی را در خاک عراق کنترل کنند. در مقابل بغداد یا اربیل این توانایی را داشتند که به ایران اصرار کنند جلوی رفتارهای ضدآمریکایی گروههای نیابتیاش را در خاک عراق بگیرد. این واقعیت که ایران به استفاده از خاک عراق برای حملاتش ادامه میدهد، به این معنی است که ایران توجیه مناسبی برای شکایت از دیگران برای اقدام مشابه ندارد. جنگ در سایه به این ترتیب همچنان ادامه پیدا خواهد کرد.