کیوسک امروز؛ خالص‌سازی گریزناپذیر/ راهگذر ریلی ایران-قرقیزستان/ برکناری مدیران شرکت‌کننده در مراسم تجلیل از پزشک بی‌حجاب!/ التهاب افزایش دلار در شرایط جنگی/ جیب‌های کوچک، قیمت‌های بزرگ!

به گزارش فرانیوز، نگاهی داریم به عناوین و گزارشات چند روزنامه صبح کشور که در ادامه می خوانید؛

روزنامه اعتماد به موضوعی تحت عنوان خالص‌سازی گریزناپذیر پرداخته و نوشته است:

این روزها مجموعه ای از اقدامات در حوزه های گوناگون به اجرا در می آید که از نظر ناظران سیاسی و اجتماعی تعجب آور است رفتار با دانشگاهیان و اخراج استادان، پذیرش نیروهایی جدید برای دانشگاه که از مسیر متعارف قبلی انجام نمیشود.

انتصابات و استخدامهای عجیب و غریب در نظام اداری و آموزش و پرورش و دانشگاه ها اقدامات مشابه در حوزه های فرهنگی و رسانه ای تداوم فضای ناکارآمد رسانه ای و سیاسی جملگی نشان دهنده تسریع حرکت به سوی آنچه خودشان خالص سازی نامیده اند است.

این مجموعه اقدامات چه معنایی دارد؟ آیا تهاجمی است یا تدافعی؟ نتیجه آن چه خواهد بود؟ برخی تحلیلگران این اقدامات را نابخردانه و بی نتیجه میدانند. شاید بتوان در میان مدت با این برداشت موافق بود که بنده هم این گونه فکر می کنم ولی مساله قدری پیچیده تر است. این ساختار چاره ای جز در پیشگیری این سیاستها ندارد مگر اینکه تغییرات جدی را بپذیرد چرا؟

پذیرش «دیگری» در جامعه و سهیم دانستن آنان در قدرت نیازمند وجود مقدماتی است، به ویژه صیانت ذات و حفظ بقا، موتور اصلی این پذیرش است. به عبارت دیگر نیروی سیاسی هنگامی دیگری» را می پذیرد که پذیرش او را برای صیانت ذات خود موثرتر از عدم پذیرش او بداند بر این اساس رفتار «دیگری» نیز در این ماجرا نقش دارد با این توضیح فرآیند خالص سازی تصوری است که جناح غالب از موقعیت «دیگری» و پذیرش آن دارد جناح غالب در کمتر زمینهای قادر به رقابت با «دیگری» است.

همچنین نمیتواند حداقلی از انتظارات عمومی جامعه و مردم را برآورده کند. مهمترین جایی که این واقعیت خود را بازتاب میدهد رسانه است جناحی که بیش از ۹۵ درصد رسانههای داخلی را در اختیار دارد و قویترین نیروهای خود را در این بخش متمرکز کرده و پیش از این هم در انحصار رسانهای کوشا بوده، اکنون با وضعیت فاجعه بار مخاطب و اقناع آن مواجه است. این وضع محصول شکست انحصار رسانه ای و ناتوانی آنان در دفاع از ارزشها و عملکردهای خود است.

کار آنان به جایی رسیده که میگویند چرا چند رسانه محدود و مستقل اقدامات مفید این جناح را بازتاب نمی دهند و اگر زورشان برسد این رفتار رسانه ها را جرم انگاری خواهند کرد.

همچنان که فشارها به این رسانه ها و روزنامه نگاران روند افزایشی دارد از بد روزگار آنان قادر به حذف رسانه های فرامرزی نیستند، بنابراین اقداماتشان علیه ،اینترنت فضای مجازی مطبوعات مستقل گرچه بر اساس همان قاعده پیش گفته گریزناپذیر است ولی ناخواسته تیغه رسانه را علیه خود تیزتر میکنند.

علت دیگر خالص‌سازی پاسخ مادی به طرفداران یا خرید طرفدار از این طریق است این جریان در عمل دچار بحران طرفدار شده است به همان دلیل بالا که روزنهای باز برای دفاع از اقدامات خود ندارد در نتیجه نیروهایش را جز با انگیزههای مادی و پست و مقام نمیتواند حفظ کند یا در صورت امکان افزایش دهد، ولی این شیوه نیز ظرفیت بسیار محدود و البته زیان باری دارد.

آنان برای حفظ این نیروها مجبورند چشم بر هر خطا و فساد آنان ببندند، نمونه اش توزیع خودروی رانتی میان نمایندگان یا استفاده از مواردی از وقف و… است که همه را با سکوت و حمایت رد کردند و قطعا عوارض آن بسیار سنگین است، به ویژه در شرایطی که مردم هر روز با مشکلات بیشتری مواجه میشوند. شکستهای آنان در عرصه قانونگذاری و سیاست گذاری نیز کم نیست، هر چند ادامه این راه را نیز گریزناپذیر میدانند طرح صیانت طرح حجاب، طرح فرزندآوری طرح مربوط به برجام و…. همگی به نوعی بازتاب دهنده این شکست ها هستند ولی گمان دارند که نپیمودن این راه برای آنان عوارض بیشتری دارد.

آنان میان دو وضعیت بد قرار دارند که اتفاقا به دلایلی وضعیت بدتر را انتخاب کرده اند چرا میان بد و بدتر وضعیت بدتر را پذیرفته اند؟ چون هزینه های آن فوریتر و نقدتر است، در حالی که هزینه های وضعیت بدتر نسیه و در آینده است ضمن اینکه به نظر میرسد مدیریت متمرکزی در سیاست گذاری روند موجود وجود ندارد، هر مجموعه ای در حال انجام وظیفه ای است که مطابق میل و منافع مدیر خودش است مجموعه نیروهای آنان در ذیل یک راهبرد مشخص و با مدیریت متمرکز و هدایتگر آن راهبرد فعالیت نمیکنند این را بیش از هر جا در سیاستهای اقتصادی میتوان دید. اگر از این زاویه نگاه کنیم خالص سازی دو ویژگی دارد که گریزناپذیر است.

اولین آن پایان ناپذیری خلوص است. هر گاه نیرویی را حذف مید کنند و به مرحله خلوص مورد نظر میرسند، تازه متوجه میشوند که خالص سازی باید ادامه یابد و نیروهای دیگری هم هستند که باید حذف شوند تا خالص سازی محقق شود. خالص سازی چون آب دریاست که هر چه بیشتر میخوری، تشنه تر می شوی. ویژگی دوم آن تشدید ناکارآمدی است.

خالص سازی معطوف به حذف «دیگری» است به نحوی است که نیروی باقیمانده یا «خودی»، بقایش نه براساس صلاحیت حرفه ای بلکه براساس روابط و تعهدات گروهی است و همین مساله موجب ناکارآمدی و ابتذال دستاورد میشود و نیروهای منتقد و مخالف را قدرتمندتر و موازنه قوا را علیه جناح غالب تقویت میکند. این تحلیل نشان میدهد که منافع کوتاه مدت خالص سازی برای جناح عالی نقد و قطعی هر چند ناپایدار و اندک است.

در مقابل هزینه های آن گرچه کلان است ولی در میان مدت و از نظر آنان احتمالی و نه قطعی است آنان در هزینه و فایده کردن حالات گوناگون، خالص سازی را ترجیح میدهند که منافع آن نقد و قطعی است و هزینه هایش احتمالی و نسیه در آینده است. این فرآیند مثل مار گرسنه ای است که از دم خود ارتزاق میکند و هر چه بیشتر آن را میخورد به مرگ و نابودی خود نیز نزدیکتر میشود یا مجبور است همه آنچه را که خورده بالا بیاورد.

روزنامه جوان به مبحثی درباره راهگذر ریلی ایران-قرقیزستان پرداخت.

مدیر دپارتمان مطالعات کریدورها و سیاست‌پژوهی راه اندیشکده جهان معاصر معتقد است باید از زاویه اقتصاد سیاسی به اهمیت کریدور ریلی ایران و قرقیزستان نگریست چه آنکه این پروژه میتواند حضور ما را در آسیای میانه پررنگتر کند و باید بدانیم آسیای میانه نقطه مهمی در جهان .است رژیم موقت، اسرائیل عربستان و ترکیه بسیار در این منطقه سرمایه گذاری میکنند و ایران هم باید جای پای خود را محکم کند در غیر این صورت ژئوپلتیک بحران به منطقه آسیای میانه کشیده شده و مسائل امنیتی برای ما ایجاد می شود اگر با ذهنیت درست و با دیپلماسی اقتصادی پیش برویم آورده اقتصادی پرباری به همراه خواهد داشت.

علاوه بر مسیر ترانزیتی پای ما را به معادن این منطقه باز میکند و فعالیت های شرکتهای عمرانی ما گسترش می یابد که همه اینها آورده اقتصادی است.

معاون اول رئیس جمهور ایران و نخست وزیر قرقیزستان در حاشیه بیست و دومین اجلاس شورای نخست وزیران کشورهای عضو سازمان همکاریهای شانگهای دیدار و گفتگو کردند و در این دیدار که وزرای نفت و راه و شهرسازی و برخی رؤسای دستگاههای ذی ربط نیز حضور داشتند توافقات مهمی برای گسترش همکاریهای فیمابین اتخاذ شد. در نخستین گام در پی توافق مسئولان ارشد دو کشور وزرای راه مأمور شدند در همین سفر با ادامه مذاکرات برای راه اندازی یک کریدور ریلی از قرقیزستان تا ،ازبکستان ترکمنستان و ایران تفاهم کنند.

درباره ابعاد راهاندازی کریدور ریلی -تهران- بیشکک با فرشاد عادل، پژوهشگر مطالعات استراتژیک و اندیشه سیاسی و مدیر دپارتمان مطالعات کریدورها و سیاست پژوهی راه اندیشکده جهان معاصر به گفتگو نشسته ایم.

پروژه ریلی ایران و قرقیزستان میتواند مکملی برای پروژههایی باشد که چینیها مدنظر دارند؛ مانند خطی که به «سی کی یو» یا خط چین، قرقیزستان و ازبکستان معروف است این خط ریلی را مدتهاست که چینی ها دنبال میکنند تا راه اندازی شود توسعه این خط از ۲۵ سال پیش مدنظر آنها بوده اما در سالهای گذشته پررنگتر شد. رؤسای چین و قرقیزستان توافق اولیه را برای ساخت این خط ریلی انجام دادند اما به دلایل مختلفی این اتفاق نیفتاد.

خط ریلی مدنظر چینیها این است که به طول ۵۲۳ کیلومتر باشد که ۲۱۳ کیلومتر آن در چین ۲۶۰ کیلومتر در قرقیزستان و ۵۰ کیلومتر در ازبکستان باشد که قرار است بخشی از مسیر باری چین به اروپا باشد. این خط ریلی طول مسیر را به ۹۰۰ کیلومتر کاهش میدهد و مدت سیر قطار را تا هشت روز کمتر می.کند. بنابرین موضوع مهم این است که خط ریلی میتواند جایگزینی برای مسیر چین قزاقستان و روسیه .باشد با توجه به معضلات شش بحران جنگ روسیه و اوکراین و این تحلیلها که ممکن است ماجرای جنگ روسیه و اوکراین بلندمدت باشد این مهم میتواند برای چینیها آلترناتیو (جایگزین) باشد و شرایطی را فراهم کند که توسعه اقتصادی را در منطقه هم جوار استان سین کیانگ که کشور قرقیزستان است حاکم .کند همچنین امنیت آرامش و توسعه را به وجود بیاورند و با ذهنیتی که چینیها در پهنه و راه دارند این مسئله مهم است.

قبلاً با اهمیت منطقه قفقاز آشنا نبودیم و به آن نمیپرداختیم و این موجب شکل گیری بحرانهایی در این منطقه شد که شاید با نقش آفرینی پررنگتر ایران این بحرانها رخ نمیداد و امروز هم شاهد توسعه نفوذ رژیم صهیونیستی در قفقاز و به طور ویژه در جمهوری آذربایجان نبودیم شاید این اتفاق برای آسیای میانه هم بیفتد. اگر به این مسائل نپردازیم رقبایی مانند ترکیه و عربستان، نفوذ ریشه دار فرهنگی ایران را در آسیای میانه نیز به چالش خواهند کشید و قطعاً برای ما این مسائل خوب نخواهد بود. جا پای خود را می توانیم در آسیای میانه با ایجاد روایت علمی و رسانه ای و تأکید بر همکاری با چین در منطقه محکم کنیم و شکل بدهیم. اگر این اقدامات انجام نشود این مسئله برای ما خوب نخواهد بود. محکم کردن جا پای خود در آسیای میانه با تأکید برهمکاری با اقتصادهای بزرگ مانند چین میسر خواهد بود.

روزنامه کیهان به بحث برکناری مدیران شرکت‌کننده در مراسم تجلیل از پزشک بی‌حجاب! پرداخت.

پس از کشف حجاب یک پزشک در همایش تجلیل از پزشکان نمونه رئیس دانشگاه علوم پزشکی مازندران مدیران شرکت کننده در این مراسم را برکنار کرد به گزارش خبرگزاری فارس از ساری سه تن از مدیران بهداشت و درمان و دانشکده پرستاری و مامایی و پیراپزشکی آمل در ادامه ماجرای برخورد با هنجارشکنی مراسم روز پزشک آمل تغییر کردند و مدیران جدید شبکه بهداشت و درمان شهرستان آمل دانشکده مامایی و پرستاری حضرت زینب پیراپزشکی و پردیس پزشکی و بیمارستان امام خمینی آمل منصوب شدند.

تغییر مدیریتی در این دستگاهها به علت حضور مسئولان آنها در جلسه ای بوده که یک پزشک قانون شکن بدون حجاب مورد تقدیر قرار گرفت و مدیران حاضر در آن جمع در قبال این هنجارشکنی واکنش اعتراضی نداشتند.

پس از واکنشهای گسترده به انتشار یک ویدئو از مراسم تجلیل از پزشک جراحی که بدون حجاب در این مراسم شرکت کرده بود، وی با انتشار کلیپی عذرخواهی کرد.

اعتراضات پس از واکنش اول این پزشک افزایش چشمگیری پیدا کرد. وی در یک استوری اینستاگرامی گفته بود: «مسئولان میدانستند می دانستند که من نه روسری نه توسری نمی پذیرم دانشگاه علوم پزشکی مازندران ضمن ارسال نامهای خواستار تعلیق کار پزشک مذکور شد.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی بابل هم به فارس گفت: با توجه به سوابق قبلی این پزشک پرونده عضویت هیئت علمی وی برای انجام مراحل قانونی برای سلب عضویت به هیئت تخلفات اساتید ارسال شد همچنین تا زمان صدور رأی این پزشک حق ورود به دانشگاه و حضور در کلاس را ندارد.

روزنامه ابرار اقتصادی از التهاب افزایش دلار در شرایط جنگی نوشت.

یک تحلیلگر بازارهای مالی ضمن اشاره به طبیعی بودن روند این روزهای نرخ دلار با توجه به مسائل سیاسی بین المللی گفت: سطح تقاضا کنترل شده، اما بالاخره چنین واقعیت سیاسی موجب تغییر و تحولاتی در بازار خواهد شد. به گزارش ایسنا، مجید شاکری – تحلیلگر بازارهای مالی – درباره دلایل گرانی دلار در روزهای اخیر توضیح داد: وقتی یک اتفاقی سیاسی با این سطح اهمیت ( تشدید حملات به نوار غزه ) رخ میدهد به هر حال تنشی به بازار وارد میکند که روند آن طبیعی است، اما تغییرات قیمتی در همین حد است.

وی با اشاره به اینکه تغییری در منابع بانک مرکزی رخ نداده گفت: سطح تقاضا کنترل شده و هیچ اتفاقی نیفتاده است.

شاکری در پاسخ به انتقادات مطرح شده درباره رشد پایه پولی عنوان کرد: این بحث کاملا فنی است در کنترل ترازنامه رشد پایه پولی هیچ اهمیتی ندارد، زیرا فارغ از اینکه در لایه مابین بانک ها ، بانک مرکزی و دولت چه اتفاقی رخ میدهد، کل رشد نقدیندگی کنترل شده است.

روزنامه شرق به موضوعی با عنوان جیب‌های کوچک، قیمت‌های بزرگ پرداخت.

«شرق» بررسی کرد؛ چرا با وجود کاهشی بودن نرخ تورم و صعودی شدن نرخ رشد اقتصادی، احساس مردم از شرایط اقتصادی متفاوت است؟

مرکز آمار ایران اعلام کرد که نرخ تورم سالانه و نقطه به نقطه در مهر امسال کاهشی شده است. این در شرایطی است که پیش از این بانک مرکزی مرکز آمار ایران و سازمان برنامه و بودجه اعلام کرده بودند که اقتصاد کشور در چهار ماه ابتدای امسال رشد قابل توجه بین حدود شش تا هشت درصد را به ثبت رسانده اما بسیاری از مردم کشور معتقد هستند که این اعداد و ارقام روی کاغذ نمودی در زندگی واقعی آنها نداشته است.

بر اساس آخرین گزارش مرکز آمار ایران نرخ تورم سالانه خانوارهای کشور که منظور از آن درصد تغییرات میانگین قیمتها در یک سال منتهی به ماه جاری در مقایسه با دوره مشابه سال قبل از آن است با کاهشی جزئی نسبت به شهریور به ۴۵٫۵ درصد رسیده است و نرخ تورم نقطه به نقطه هم که منظور از آن درصد تغییرات میانگین قیمتهای ماه جاری نسبت به ماه مشابه سال قبل است به ۳۹٫۲ درصد رسیده است. این نرخ در شهریور ۳۹٫۵ درصد بوده و در این بخش هم شاهد افت شیب نزولی نرخ تورم هستیم.

بیشترین نرخ تورم سالانه مربوط به استان های یزد و چهارمحال و بختیاری به ترتیب با ۵۶,۵ و ۵۳٫۵ درصد است. کمترین نرخ تورم سالانه هم مربوط به دو استان تهران و بوشهر به ترتیب با ۴۰٫۷ و ۴۵٫۵ درصد است. این موضوع در حالی رخ میدهد که همچنان تورم سالانه کشور در ارقامی بالاتر از ۴۰ درصد ثبت شده است و نرخ تورم ماهانه مجددا افزایشی شده و به ۲٫۳ درصد رسیده است. این نرخ در شهریور ماه دو درصد بوده است.

بر اساس گزارش مرکز آمار ایران در یک ماه گذشته دو بخش آموزش و مسکن بیشترین سهم را در افزایش نرخ تورم ماهانه داشتند نرخ تورم بخش آموزش صرفا در یک ماه اخیر معادل ۲۱٫۶ درصد بوده که در نوع خود این نرخ تورم در یک ماه کم سابقه است.

افزایش تقاضا توسط خانوارها برای خرید ملزومات تحصیلی و رونق نسبی بازار خرید در این بخش منجر به افزایش محسوس قیمتها در کالاها و خدمات این بخش شده است.

بخش مسکن نیز همچنان با نرخ تورم بالای ماهانه مواجه است. در یک ماه گذشته نرخ تورم بخش مسکن، آب، برق و سایر نسبت به شهریور ۴٫۳ درصد رشد داشته است. لازم به ذکر است که شاخص بخش مسکن در این بخش از تغییرات قیمت اجاره بهای مسکن خدمات نگهداری و تعمیرات واحد مسکونی و هزینه های آب، برق و…. محاسبه میشود و تغییرات قیمت مسکن را شامل نمی شود از سوی دیگر بخش میوه و خشکبار نیز تورم منفی ۳.۴ درصدی را نسبت به شهریور ثبت کرده است. روند تغییرات نرخ تورم سالانه و نرخ تورم نقطه به نقطه نشان می دهد که شیب نزولی نرخ تورم سالانه و نقطه به نقطه کاهش داشته و با توجه به صعودی شدن مجدد نرخ تورم ماهانه به نظر می رسد نباید انتظار کاهش محسوسی در نرخهای تورم را داشت.
همچنین مشاهده میشود که همچنان از خرداد ماه سال جاری نرخ تورم نقطه به نقطه کمتر از نرخ تورم سالانه است.

با وجود اینکه مرکز آمار ایران نرخ تورم در مهر ماه را کاهشی اعلام کرده اما هادی حق شناس اقتصاددان معتقد است که نرخ تورم در وضعیت هشداردهنده قرار دارد.

او به «شرق» توضیح میدهد که نرخ تورم در نیمه اول امسال کاهشی شد اما در یکی دو ماه اخیر دوباره نوسان پیدا کرده است و باید گفت که عامل اصلی کاهش نرخ تورم نه بهبود وضعیت اقتصاد که کاهش شدید قدرت خرید مردم است. او توضیح میدهد که نرخ تورم نقطه به نقطه سالانه در پنج سال گذشته بالای ۴۵ درصد بوده و این موضوع قدرت خرید مردم را رفته رفته به شدت کاهش داده است تا حدی که هم اکنون تقریبا اغلب درآمد مردم صرف خوراک و مسکن میشود و بخش ناچیزی از آن به آموزش اختصاص دارد.

این اقتصاددان تأکید میکند که در سالهای گذشته سهم مواد غذایی و مسکن در سبد هزینه خانوار از ۵۰ درصد تجاوز نمیکرد اما در حال حاضر سهم مواد غذایی و مسکن در سبد هزینه های خانوار به ۷۰ تا ۸۰ درصد رسیده و در مقابل سهم سفر، تفریحات و سایر هزینه های خانوار کاهشی شده است.

این کارشناس در ادامه میگوید که به همین علت احساس مردم از واقعیتهای اقتصادی با اعداد و ارقام اعلام شده در تناقض است ضمن اینکه واقعیتهای سیاسی مانند ابهام در وضعیت سیاست خارجی سبب شده انتظارات تورمی مردم افزایشی باشد.

به گفته این اقتصاددان کسری بودجه دولت، محقق نشدن درآمدهای نفتی و انتظارات تورمی مردم و ابهام در بخشهایی از شرایط سیاست خارجی کشور همه و همه حاکی از آن است که وضعیت اقتصاد کلان کشور چشم انداز بهبود نداشته باشد.

در همین زمینه چندی پیش مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی پیش بینی کرد که دولت تا پایان سال ۱۴۰۲ حدود ۳۸۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه داشته باشد.