کیوسک امروز؛ جامعه بین دو سنگ آسیاب تورم و مالیات گرفتار شده است/ اصلاح‌طلبان و ترس از نداشتن رأی!/ فاجعه ناترازی انرژی در ایران/ صف آرایی دوباره قدرت‌ها در پرونده هسته‌ای ایران/ خودروسازی یا خودروبازی؟

به گزارش فرانیوز، نگاهی داریم به عناوین و گزارشات چند روزنامه صبح کشور که در ادامه می خوانید؛

روزنامه اعتماد نوشت: جامعه بین دو سنگ آسیاب تورم و مالیات گرفتار شده است

وحید شقاقی شهری، اقتصاددان و استاد دانشگاه خوارزمی با اشاره به دوبرابر شدن درآمدهای مالیاتی در بودجه سال ۱۴۰۳ :گفت در همه دنیا بیش از ۸۰ درصد از درآمدهای دولتها از بخش مالیات است و با وجود آنکه میانگین نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی در جهان بالای ۱۵ درصد است اما در ایران هر دو نسبت پایین بوده و کمتر از ۵۰ درصد بودجه عمومی دولت از مالیات است و نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی هم حدود ۵ درصد است شقاقی شهری ادامه داد: اینکه دولت برای سال آینده سراغ افزایش مالیاتها رفته و آن را ۴۰ درصد اضافه کرده به دلیل ساختار سیاسی دستوری است که منجر به تشدید نارضایتیها میشود اینکه گفته میشود در همه جای دنیا مالیات مهمترین منبع درآمدی دولت هاست و مردم و شرکتها هم از پرداخت مالیات رضایت دارند و افرادی که مالیات نمی دهند در جامعه تحقیر میشوند به این دلیل است که مالیات دادن مردم و ارتقای خدمات دولتی یک موضوع دو طرفه است.

این اقتصاددان با اشاره به سخنان میلتون فریدمن، اقتصاددان امریکایی گفت او گفته است اگر میخواهید طبقه متوسط جامعه ای را نابود کنید این جامعه را بین دو سنگ آسیاب تورم – مالیات قرار دهید در میان این سنگ آسیاب طبقه متوسط نابود می شود چراکه از یک طرف باید مالیات پرداخت کند و از سوی دیگر باید مالیات پنهان را به دلیل تورم که ماحصل سیاستهای غلط دولت بوده را پرداخت کند.

او افزود معمولا دهک های بالا با خروج سرمایه روبه رو هستند یا اینکه عملکرد شفافی ندارند و در تورهای مالیاتی هم نمی افتند متاسفانه در ایران مالیات بر ثروت هم وجود ندارد و این مدل مالیات تصویب نشده است بنابراین طبقه دهم یا مرفه و صدک بالایی یک درصدی به دلیل عدم وجود پایه مالیاتی ثروت از مالیات فرار میکنند و بیشتر این مالیاتها را طبقه متوسط میدهند.

شقاقی شهری با بیان اینکه ابزارهای مالیاتی باید به صورت هوشمندانه باشند ادامه داد: در طول ۱۰۰ سال گذشته دوره ای را سراغ ندارم که بیش از ۳ سال تورمهای بالا به مردم ایران تحمیل شده باشد اما از ۱۰۰ سال گذشته تاکنون ۷ سال است که تورم در ایران بالاست و این مساله باعث له شدن طبقه متوسط زیر بار گرانیها شده است که در کنار تورم بالا مالیات را هم افزایش داده اند و سن بازنشستگی هم تغییر داده شده اما در مقابل خدمات دولت و بهره وری همچنان پایین است.

روزنامه جوان در مطلبی درباره اصلاح‌طلبان و ترس از نداشتن رأی! نوشت:

روزنامه آرمان ملی درباره لیست انتخاباتی ندادن اصلاح طلبان گفته که آنها از نداشتن رأی میترسند و به همین دلیل نامزد و لیستی معرفی نکرده اند.

آرمان ملی که از رسانه‌های اصلاح طلبان است، نوشته: «چالش اصلی جریان اصلاحات در شرایط کنونی میزان مشارکت مردم در انتخابات است این وضعیت در انتخابات سال های ۹۲ ۹۴ و ۱۴۰۰ وجود داشته و اصلاح طلبان به جای اینکه با رویکرد ایجابی در انتخابات حضور پیدا کنند با رویکرد سلبی در انتخابات حاضر شده اند. این وضعیت به خصوص در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ و انتخابات مجلس در سال ۹۴ وجود داشت.

واقعیت این است که دلیل اصلی این موضوع نیز این بود که نتیجه رویکرد سلبی به خصوص در دور دوم ریاست جمهوری آقای روحانی منفی شد و با نارضایتی شدیدی که وجود آمد سرمایه جریان اصلاحات از بین برفت و میزان مشارکت نیز کاهش پیدا کرد.

در واقع در انتخابات مجلس در سال ۱۳۹۸ اصلاح طلبان به صورت حداقلی در انتخابات حضور پیدا کردند که این وضعیت در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ نیز ادامه پیدا کرد.

در واقع حضور اصلاح طلبان باعث بالا رفتن مشارکت در انتخابات نمی شود بلکه ،برعکس احتمال مشارکت بالا باعث حضور اصلاح طلبان میشود.

وقتی تحلیلها و پیش بینی ها بگوید که مشارکت بالاست اصلاح طلبان میآیند و روی موج سوار میشوند و همه چیز را به نفع خود مصادره میکنند وقتی هم عملکردشان باعث نارضایتی مردم شده و مشارکت پایین می آید، میگویند ما انتخابات را تحریم کرده ایم.

نکته قابل تأمل این است که حزب سیاسی باید بتواند در فضای سیاسی جامعه تغییر ایجاد کند بزنگاه ایجاد چنین تغییراتی انتخابات است اما به نظر میرسد عملکرد ضعیف مجلس سابق که دست اصلاح طلبان بود و نیز ناکارآمدی دولت روحانی که دولت اصلاح طلبان ،بود توانایی احزاب اصلاح طلب برای جذب سرمایه اجتماعی ایجاد تغییر و نیز رأی آوری در انتخابات را کاملاً تضعیف کرده است.

روزنامه تجارت درباره فاجعه ناترازی انرژی در ایران نوشت:

مدیر عامل انجمن انرژیهای تجدید پذیر ایران با بیان اینکه «بازار متشکل ریالی در حوزه انرژی ایجاد شود گفت از نظر مجموع ذخایر نفت و گاز در دنیا اول هستیم؛ اما با ناترازی برق در تابستان و ناترازی گاز در زمستان و ناترازی بنزین در روزهای پر مصرف مواجه هستیم و اجرای طرح های بهینه سازی مصرف هم موفق نبوده است.

سید مسلم موسوی ، ضمن اشاره به وجود قوانین و برنامه های فراوان در حوزه بهینه سازی مصرف انرژی» اظهار کرد: در این حوزه مطالعات فراوانی در مرکز پژوهشهای مجلس وزارت نفت شرکت بهینه سازی مصرف سوخت، وزارت نیرو و مراکز متعدد پژوهشی صورت گرفته است، همچنین در شورای اقتصاد، از حدود ۱۰ سال پیش پروژه ها و طرح های کلانی تعریف شد؛ اما در عمل توفیق خاصی در این زمینه حاصل نشده است؛ زیرا سرمایه گذاری در حوزه مصرف بهینه انرژی صرفه اقتصادی نداشته باشد.

موسوی ضمن اشاره به کسری افزایش مصرف بنزین در تابستان گفت: از ده پانزده سال پیش کارشناسان حوزه انرژی شرایط امروز را پیش بینی میکردند و هشدار می دادند که در اوایل ۱۴۰۰ با ناترازی گاز و برق و بنزین مواجه خواهیم شد. عضو هیئت علمی سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران در بیان دلیل ناترازیها توضیح داد هم از نظر مجموع ذخایر نفت و هم از نظر گاز در دنیا اول هستیم؛ اما با ناترازی برق در تابستان و ناترازی گاز در زمستان و ناترازی بنزین در روزهای پر مصرف مواجه هستیم؛ زیرا قیمتهای انرژی در کشور نسبی است؛ گاز و گازوئیل مصرفی نیروگاهها یارانه ای است. قیمت تبدیل انرژی به ازای هر کیلو وات ساعت نزدیک به ۷۰۰، ۸۰۰ تومان تمام می شود؛ ولی کشور ما به صورت متوسط آن را به قیمت ۱۰۰ تومان به هر مصرف کننده میدهد یعنی به ازای هر کیلو وات ساعت حدود ۷۰۰ تومان یارانه به هر مصرف کننده داده میشود.

موسوی یکی از دلایل شرایط نامطلوب اقتصادی و کسری بودجه دولت را صرف شدن عمده درآمدهای دولت برای یارانه های انرژی دانستد کرد و گفت: قیمت ها در حوزه انرژی منصفانه نیست؛ مثلا قیمت یک لیتر بنزین از قیمت یک لیتر آب معدنی هم ارزان تر است. وقتی قیمت ها متناسب نیست مصرف خود بخود بالا میرود

موسوی گفت: متأسفانه در برخی از دوره های مجلس شورای اسلامی بعضی از نمایندگان به نام حمایت از مردم سیاستی را پایه گذاری کردند که الان گریبانگیر خود مردم شده و معضلاتی را برای کشور ایجاد کرده است و آن هم ثابت نگه داشتن قیمت حامل های انرژی بود؛ غافل از اینکه این سیاست باعث ایجاد مشکلاتی عدیده در حوزه گاز و برق و بنزین میشود. وی با بیان اینکه اصلاح قیمت حامل های انرژی ضروری است، درباره روش این اقدام توضیح داد: وقتی دولت قیمت انرژی را مشخص میکند بعد از یکی دو سال تورم ایجاد می شود.

مصرف انرژی در کوتاه مدت کاهش پیدا می کند ولی در بلند مدت دوباره به مسیر خودش بر می گردد و افزایش می یابد چون با تورمی که ایجاد میکند دوباره قیمتهای نسبی در حوزه انرژی در مقایسه با سایر کالاها ارزان می شود و مصرف دوباره افزایش پیدا میکند موسوی درباره «اصلاح قیمت حامل های انرژی توضیح داد این موضوع به این معنا نیست که قیمتها افزایش پیدا کند بلکه به این معنا است که یک «بازار متشکل ریالی در حوزه انرژی ایجاد شود و خود بازار قیمت انرژی را مشخص کند نه دولت ضمن اینکه به این معنا هم نیست که قیمت انرژی مان را با قیمت فوب خلیج فارس مقایسه کنیم چون درآمدها و هزینه های ما در کشور، ریالی است.

مدیر عامل انجمن انرژی های تجدید پذیر ایران گفت: این اقدام، قطعا تبعات سیاسی و اجتماعی دارد. متأسفانه دولت قبل قصد داشت با کج سلیقگی قیمت بنزین را اصلاح کند که دوباره همان سیاستدغلط قبلی را در پیش گرفت و باز هم قیمت توسط دولت تعیین شد؛ ضمن اینکه این اقدام به یکباره و بدون اطلاع رسانی و فرهنگ سازی و بدون ایجاد زیر ساختهای لازم صورت گرفت که اثر منفی داشت.

روزنامه شرق در گزارشی تحت عنوان صف‌آرایی دوباره قدرت‌ها در پرونده هسته‌ای ایران نوشت:

روز گذشته بار دیگر تروئیکای اروپایی پیرو اتهامات پیشین بر مرتبط بودن پیشرفتهای ایران در برنامه هسته ای با اهداف تولید تسلیحات اتمی مطالبی عنوان کرد؛

در حالی که ایران بارها تاکید کرده است تولید و به کارگیری تسلیحات اتمی جایی در دکترین دفاعی آن ندارد و ماهیت برنامه هسته ای آن صرفا صلح آمیز است.

تروئیکای اروپایی در بیانیه ای مشترک در جلسه شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی با مطرح کردن ادعاهایی واهی درباره اجرای تعهدات برجامی توافق هسته ای ایران گفت: متأسفانه گزارش مدیر کل بار دیگر تأیید میکند که ایران فعالیتهای هسته ای خود را با نقض بیشتر تعهدات برجامی پیش برده است اقدامات اخیر ایران از جمله لغو انتصاب بازرسان آژانس در سپتامبر نشان دهنده خودداری ادامه دار و مصمم همکاری لازم با آژانس بین المللی انرژی اتمی است.

البته پیش از این هم مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی ۲۵ شهریور خبر داد که جمهوری اسلامی ایران مجوز فعالیت شماری از بازرسان این نهاد بین المللی برای راستی آزمایی برنامه هسته ای اش را لغو کرده است.

رافائل گروسی همچنین اول آذر نیز بار دیگر از لغو مجوز ورود چند بازرس این سازمان برای ورود به ایران انتقاد کرد و آن را ضربه ای جدی به کار سازمان خواند.

هر چند رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نیز هم زمان مدعی شد جمهوری اسلامی ایران در حالی که فعالیت ۱۲۷ بازرس آژانس بین المللی انرژی اتمی را تأیید کرده سه یا چهار بازرس اروپایی مغرض را از ادامه فعالیت در سایتهای ایران منع کرده است.

محمد اسلامی گفت که ۱۲۰ بازرس آژانس اجازه ورود به ایران را کسب کرده اند در حالی که بحث مجوز داشتن یا مجوز نداشتن بازرسان آژانس همچنان حاشیه ساز است، روز گذشته لا را هولگیت» نماینده آمریکا در سازمانهای بین المللی در وین در بیانیه ای در جلسه شورای حکام ضمن حمایت از مواضع تروئیکای اروپا آلمان، فرانسه و انگلیس درباره نظارت و راستی آزمایی آژانس بین المللی انرژی اتمی در ایران اعلام کرد مایلیم از این فرصت استفاده کرده و حمایت یک میلیون یورویی آمریکا برای کمک به تداوم فعالیتهای راستی آزمایی و نظارتی در ایران طی سال آتی را اعلام کنیم.

هولگیت در این بیانیه که در وبگاه نمایندگی آمریکا در وین منتشر شده است گفت میدانیم که آژانس برای اجرائی کردن این هدف به ۲.۲ میلیون یورو نیاز دارد و به همین دلیل از کشورهای عضو که امکان آن را دارند میخواهیم کمبود ۱.۲ یورویی را جبران کنند.

نماینده آمریکا با مطرح کردن ادعاهایی درباره همکاریهای آژانس و ایران گفت: این کمک ما نشان دهنده حمایت راسخ و محسوس مان از آژانس بین المللی انرژی اتمی بوده و با توجه به اقدامات اخیر ایران در جهت تضعیف توان آژانس برای انجام دادن مسئولیتهای پادمانی آن از جمله از طریق لغو انتصاب بازرسان خبره آژانس در سپتامبر اهمیت ویژه ای دارد.

در ادامه اتفاقهای روز گذشته اولیانوف سفیر و نماینده دائم روسیه نزد سازمانهای بین المللی مستقر در وین در نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت از ایالات متحده آمریکا و سه کشور فرانسه، آلمان و انگلیس موسوم به تروئیکای اروپایی میخواهیم به جای تلاش برای از مسیر خارج کردن یا ممانعت از تعاملات بین ایران و آژانس انرژی اتمی بر احیای برجام تمرکز کنند که به نوبه خود شرایط مساعدی را برای تهران برای واکنش متقابل ایجاد میکند.

سازمان انرژی اتمی نیز به دنبال انتشار گزارشهای مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی به شورای حکام در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۳ نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران نزد دفتر سازمان ملل متحد و دیگر سازمانهای بین المللی مستقر در وین نظرات و ملاحظات خود را در قالب یادداشتی توضیحی ارائه و به گزارشهای پادمانی و برجامی مدیرکل آژانس واکنش نشان داد در بخشی از نظرات و ملاحظات ایران در مورد گزارشهای مدیرکل به شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی آمده است جمهوری اسلامی ایران به طور کامل به تعهدات خود از جمله موافقت نامه پادمان جامع (INFCIRC/۲۱۴) پایبند بوده و تمام تلاش خود را به کار گرفته است تا آژانس بتواند به طور مؤثر فعالیتهای راستی آزمایی خود را در ایران از جمله اقدامات نظارتی و مراقبتی (C/S) در مورد مواد و فعالیتهای هسته ای در ایران انجام دهد که در نظام راستی آزمایی آژانس منحصر به فرد است. تفکیک موضوعات در دو گزارش با عناوین فوق به درستی رعایت نشده است. برخی از موارد مرتبط با برجام در گزارش پادمانی NPT تکرار شده است و بالعکس برخی از موارد مرتبط با موضوعات پادمانی NPT در گزارش برجام دیده میشود. به عنوان مثال فعالیتهای راستی آزمایی و نظارتی مرتبط با ساخت سانتریفیوژها لوله های روتور و بیلوز که در محدوده برجام تعریف شده اند نباید تحت دستور کار موافقت نامه پادمانی NPT گزارش شوند.

در بخشی دیگر هم آورده شده: ماده ۲ موافقت نامهدپادمان جامع (CSA) تصریح میکند آژانس حق و تعهد خواهد داشت که تضمین کند مطابق با شرایط موافقت نامه یاد شده در مورد تمام مواد‌ چشمه یا مواد شکافت پذیر ویژه در کلیه فعالیتهای هسته ای صلح آمیز در داخل قلمرو ایران تحت صلاحیت این کشور یا تحت کنترل آن در هر نقطه با هدف انحصار راستی آزمایی اینکه چنین موادی به سمت ساخت سلاح های هسته ای یا سایر وسایل انفجاری هسته ای منحرف نشده اند پادمان اعمال خواهد شد.

بنابراین هرگونه گسترش اقدامات راستی آزمایی در مورد مواد و فعالیتهای غیر هسته ای فراتر از موافقت نامه پادمان جامع (CSA) از نظر حقوقی قابل توجیه نیست.

به‌ دنبال خروج غیر قانونی آمریکا از برجام و ناتوانی اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی آلمان فرانسه و انگلستان در اجرای تعهدات خود ایران بر اساس بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام تمام اقدامات شفاف ساز داوطلبانه فراتر از موافقت نامه پادمان جامع خود از جمله اجرای که اصلاحی ۱/۳ شده همان طوری که در بند ۶۵ پیوست ۱ برجام مشخص شده است را متوقف کرد.

همچنین در ادامه تأکید شده که نامه اخیر سه کشور اروپایی آلمان فرانسه و انگلستان به رئیس شورای امنیت در ۱۴ نوامبر ۲۰۲۳ با بستن چشم بر علت اصلی وضعیت فعلی پیرامون برجام عمدا اطلاعات نادرستی در مورد تعهدات ایران ذیل برجام و برنامه صلح آمیز هسته ای آن منتشر میکند تصمیم ایران برای توقف اجرای تعهدات خود تحت برجام کاملا مطابق با حقوق ذاتی آن طبق بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام و در پاسخ به خروج غیر قانونی آمریکا از برجام همراه با ناتوانی سه کشور اروپایی آلمان فرانسه و انگلستان در پایبندی به تعهدات خود بود.

این واقعیت آشکار به هیچ وجه نمیتواند مبنایی برای سه کشور اروپایی آلمان فرانسه و انگلستان برای خودداری از انجام تعهدات خود باشد. تصمیم سه کشور اروپایی آلمان فرانسه و انگلستان مبنی بر خودداری از انجام تعهدات لغو تحریمهای خود که در بند ۲۰ ضمیمه ۷ برجام در روز انتقال (۱۸) اکتبر (۲۰۲۳ مشخص شده است اقدامی غیرقانونی و یکی دیگر از مصادیق. صریح عدم انجام قابل توجه تعهدات آنها در تخطی از برجام و قطع نامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد بود.

ادعای وجود کارخانه در مقیاس آزمایشی اعلام نشده که بین سالهای ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۳ استفاده شد، توسط هیچ سند معتبری پشتیبانی نشده است.

اشاره آژانس به تنها تصاویر ماهواره ای بی کیفیت برای ارزیابی اینکه «کانتینرهای خارج شده از ورامین در نهایت به تورقوز آباد منتقل شدند….» صحیح قابل اثبات و قابل راستی آزمایی نیست.

هزاران کانتینر مشابه در سراسر کشور در حال حرکت هستند. بنابراین نمیتواند ادعای خروج و انتقال از یک مکان به مکان دیگر را پشتیبانی کند. در مورد بند ۹ درباره تور قوزآباد لازم است به موارد زیر توجه شود ارزیابی آژانس بر اساس اطلاعات و شواهد معتبر نیست.

تور قوزآباد در واقع یک مکان صنعتی است که شامل انواع انبارها برای نگهداری مواد شوینده مواد شیمیایی مواد غذایی پارچه و منسوجات لاستیک و قطعات خودرو لوله و اتصالات و برخی ضایعات صنعتی است.

این مکان در چنین منطقه ای برای ذخیره سازی مواد هسته ای مناسب نیست. همان طور که مکر را گفته شد محل مورد نظر یک انبار ضایعات صنعتی است که جابه جایی کانتینرها در آنجا یک ضرورت اجتناب ناپذیر است. جابه جایی کانتینرها از یک منطقه صنعتی تنها مدرکی برای ادعای آژانس است که نمیتوان آن را مبنای محکمی برای هرگونه ادعا در نظر گرفت.

بنابراین اتهام جابه جایی مواد هسته ای و تجهیزات نمیتواند به عنوان مبنای محکمی محسوب شود جمهوری اسلامی ایران در زمینه انجام تحقیقات گسترده در مورد سابقه فعالیتهای انجام شده در این مکان منشأ ذرات گزارش شده توسط آژانس را پیدا نکرد. هیچ گونه فعالیت یا انبار هسته ای در این مکان وجود نداشته است.

با این حال احتمال وجود چنین ذراتی از طریق خرابکاری را نمیتوان منتفی دانست. در مورد فرض نادرست آژانس مبنی بر برچیدن کانتینرها از این مکان به صورت دست نخورده اطلاعاتی که ثابت میکند صحت فرض آژانس نادرست است قبلا به آژانس ارائه شده است. در ادامه این گزارش در بند ۱۰ آمده است: «… ذرات مواد هسته ای شناسایی شده در ورامین و تور قوز آباد…». بایستی تأکید شود که استفاده از عبارت ذرات مواد هسته ای به جای ذرات اورانیوم که در گزارش قبلی (V/۲/۲۰۲۳) منعکس شده است منجر به تفسیر نادرست می شود. صرف وجود چند ذرات اورانیوم در مکانهای ادعا شده که ممکن است در هر مکانی از یک کشور یافت شود نباید به عنوان یک موضوع پادمانی تلقی شود. در پایان هم تأکید شده است: «آژانس نباید ارائه تضمین در مورد صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران را به افزایش دانش خود درباره فعالیتهای غیر هسته ای ایران پیوند دهد.

روزنامه هم‌میهن در مطلبی با عنوان خودروسازی یا خودروبازی نوشت:

بحران صنعت خودرو جدی تر از آن است که بتوان با برنامه و طرح های پیشنهادی یک وزیر از آن خارج شد.

خواسته یا ناخواسته این صنعت در دو دهه اخیر به دلیل انتخاب مدیران سیاسی نه تخصصی در کنار سیاست گذاری های اشتباه و خروج درآمدهای ،آن از ریل حرکتی خود خارج شده است.

متاسفانه بازگشت این صنعت به ریل اصلی کار سخت و پیچیده ای است زیرا به اذعان کارشناسان صنعت خودرو مافیای پرقدرتی در این صنعت فعال هستند که تنها در صورت نابسامان بودن حیات خواهند داشت.

حال وزیر صمت در جدیدترین اظهارات خود مجدداً به رقابتی شدن این صنعت تاکید کرده است؛ موضوعی که پیش از این بارها توسط او بیان شده بود این در حالی است که لازمه رقابتی شدن این صنعت توسعه و رونق آن در کنار داشتن استراتژی مدون و مشخصی است که کارشناسان بر آن تاکید دارند.

با این حال عباس علی آبادی این بار جدی تر از همیشه صنعت خودروسازی در کشور را زیر سوال برده و به خودروبازی خودروسازان پرداخته است.

کارشناسان در گفت وگو با هم میهن ضمن علاقه مندی به رویا و آرزوی وزیر صمت معتقدند که بحران موجود در صنعت خودروسازی در شرایط کنونی اقتصادی کشور امری شدنی نیست.

عباس علی آبادی وزیر صمت در جمع بسیج دانشجویی کشور با بیان اینکه ما در کشور ۳۶ خودروساز داریم گفته است: «به نظر من این خودروسازان به جای اینکه خودروساز باشند خودروباز هستند. چرا که خودروسازی یک مقیاس اقتصای و مقیاس موضوعی دارد که خودروسازان ما این دو مقیاس را محقق نکردند و ما باید خودروسازی را به سمت شرایط رقابتی ببریم متاسفانه ما در این حوزه آنچه که میبینیم این است که شرایطی را برای مردم تکلیف میکنیم که این وضعیت ما را به سمت پیشرفت نخواهد برد. البته او در حوزه خودرو موارد زیادی را بیان و اعلام کرده است وقت آن رسیده که صنعت خودرو در کشور متحول شود بنابراین باید به سمت خودروهای نسل آینده کشور که خودروهای برقی و هوشمند است حرکت کنیم.»

این اظهارات توسط وزیر صمت در حالی بیان میشود که زیر ساخت های کنونی اقتصادی و صنعتی کشور به گونه ای هستند که خودروسازان داخلی در تولید خودروهای با کیفیت و انبوه دچار مشکلات عدیده ای هستند بنابراین در این شرایط انتظار تولید خودروهای برقی بیش از اینکه یک برنامه جدی باشد راه اشتباه را برگزیدن است. در سالهای اخیر روند افزایش قیمت خودرو و تفاوت قیمت آن در کارخانه و بازار آزاد موجب شده تا رانت خاصی برای عده ای ایجاد شود.

متاسفانه سیاستهای تدوین شده برای اصلاح فضای موجود نیز هیچ کدام منجر به خروجی مطلوب برای خودروسازان و مصرف کننده نهایی نبوده است. چند صدایی در این صنعت چه در بخش تولید و توزیع و چه در فروش و حتی قیمت گذاری دستوری موجب شد تا بار دیگر شورای رقابت که از صحنه بازی در این صنعت حذف شده بود مجدداً به منصه حضور بازگردد. این رویه موجب شد عرضه خودرو در بازار سرمایه نیز متوقف شود.

با این حال وزیر صمت به عنوان اصلیترین متولی تصمیم گیری در این صنعت تنها گفتار درمانی میکند و با بیان اینکه «مردم در خرید خودرو عجله نکنند شرایط رو به بهبود است معتقد است: «با واردات خودرو افزایش تولید و سیاستهای در پیش گرفته شده دولت، آرامش به بازار خودرو بر میگردد. این در حالی است که دولت در واردات خودرو و عرضه آن در بازار دچار مشکل است و هنوز این موضوع به سرانجام نرسیده است.

بابک صدرایی کارشناس صنعت خودرو با بیان اینکه وضعیت کنونی خودروهای کشور ماحصل دستاوردهای کلی جهت گیری صنعتی و اقتصادی کشور است به هم میهن :گفت تعداد خودروسازهای فعال کشور ۶ تا ۷ عدد بیشتر نیستند و سایر خودروسازها تنها مجوز دارند اما فعالیتی ندارند. تعدادی از این خودروسازها در حوزه خودروهای سنگین فعالیت دارند و بخشی نیز نگرش تولید داشتند و با اخذ مجوز بیشتر مونتاژ کارند. بنابراین اینکه تصور کنیم تعداد زیادی خودروساز در کشور داریم صحیح نیست.

او با اشاره به مشکلات و جهت گیری های سیاسی و اقتصادی تاکید :کرد مشکلات این صنعت در قالب یک وزارتخانه گنجانده نمیشود متاسفانه وضعیت صنعتی ایران به گونه ای است که با وجود اینکه تحریمها برطرف شده بود اما خودروسازان برتر تمایلی برای حضور و سرمایه گذاری در ایران را نداشتند زیرا ایران به لحاظ سیاسی و موضع گیریهایی که در سطح بین المللی دارد، برای سرمایه گذاران ریسک بالایی دارد.»

این کارشناس خودرو معتقد است مادامی که مسائل اقتصادی در ایران حل نشود و نتوانیم به ثبات نرخ ارز برسیم مادامی که از تولید به روش درست استفاده نشود – نه اینکه مانع واردات شویم تا تولید جان بگیرد – مادامی که موانع تولید برطرف نشود و تا زمانی که مافیای خودرو در قدرت باشند و مهمتر اینکه تفکر و بینش اقتصادی در کشور تشکیل نشود، رشد و توسعه صنعت خودروسازی امکان پذیر نخواهد بود. به همین دلیل شرکت خودروسازی خصوصی ایجاد نخواهد شد که بتواند با خودروسازهای اروپایی همکاری داشته باشد.

صدرایی با بیان اینکه صنعت خودروسازی در ایران علاوه بر تحریم های خارجی از تحریمهای داخلی رنج میبرد اعلام کرد قوانین و بخشنامه و ساختارهای اقتصادی و رانتی موجود در کشور مانع حضور شرکتهای خودروساز میشود. حتی برخی از شرکتهای خودروساز چینی نیز برای فعالیت در ایران دچار مشکل شده اند ایران در سازمان تجارت جهانی عضو نیست. در لیست سیاه اف ای تی اف قرار دارد و مواردی مشابه به این موجب شده تا ریسک سرمایه گذاری در ایران بالا باشد. حتی اگر تحریم هم نباشیم در شرایط نرمال سرمایه گذار از سرمایه گذاری در ایران
هراس دارد.»

این کارشناس خودرو با اشاره به ضعفهای مدیریتی و حاکم بودن روابط به ضوابط در صنعت خودروسازی گفت: در کنار ضعف های مدیریتی، عدم آینده نگری و نبود ،بهره وری صنعت خودروسازی را به اینجا رسانده است و هم اکنون نیز استراتژی صنعت خودروسازی وجود ندارد. البته در کلان استراتژی مدون صنعتی و اقتصاد کلان نداریم برای همین برنامه ای برای تولید کلان در تمامی ابعاد صنعت از جمله خودروسازی نداریم خودروسازی بخشی از برنامه کلان است و متاسفانه در کشور ارتباطات میان صنایع شکل نگرفته است در این میان حتی روابط بین الملل صنعتی نیز نداریم برای همین نه تنها خودروسازی بلکه تمامی صنایع مشکل دارند.»

او معتقد است که امروز به جای اینکه برای صنعت خودروسازی برنامه مدون داشته باشیم از آن فرار میکنیم و به دنبال خودروی برقی هستیم در حالی که باید به این موضوع در کنار توسعه صنعت خودروسازی نگاه شود. در فضای کنونی صنعت خودروسازی نمیتواند به سمت رقابتی شدن حرکت کند یک سال و اندی از مصوبه آزادسازی واردات خودرو میگذرد در این مدت تنها چندهزار دستگاه وارداتی داریم که در گمرگ مانده‌اند. بنابراین نمیتوان امیدوار بود که آرزوهای وزیر صمت برای صنعت خودروسازی محقق شود زیر ساختهای صنعتی کشور به گونه ای نیست که بتوان امیدی برای صنعت خودروسازی داشت.

محمدرضا نجفی منش کارشناس خودرو و رئیس انجمن صنایع همگن قطعه سازی با بیان اینکه مشکل اصلی صنعت خودروسازی در کشور قیمت گذاری دستوری و مدیریت دولتی آن است به هم میهن گفت: خصوصی سازی صنعت خودرو همواره مورد توجه دولتها بوده است اما تاکنون برای خصوصی سازی آن تلاش جدی صورت نگرفته است. لازمه رقابتی شدن بازار خودرو این است که مجلس، دولت افکار عمومی و تمامی فعالان بخش خصوصی آن را طلب کنند. همیشه گفته ام اگر ایران خودرو دولتی نمیشد امروز از شرکتهای خودروسازی کره ای جلوتر بود.

او با بیان اینکه دولت هر باری که در صنعتی ورود کرده است جز خرابکاری خروجی نداشته است اعلام کرد تنها راه خلاص شدن صنعت خودروسازی از شرایط کنونی این است که خصوصی شود. صنعت خودروسازی به معجزه نیاز دارد اما این معجزه با تلاش به دست می آید و با دست روی دست گذاشتن اتفاقی رخ نمی دهد. اینکه دولت شرایط این را دارد که صنعت خودروسازی به صعنت خصوصی تبدیل شود، موضوع مهمی است اما بر اساس تجربیاتم معتقدم که باید بخش خصوصی برای این کار تلاش کند.

نجفی منش درباره اینکه آیا حضور خودروساز خارجی به خروج بحران از صنعت خودروسازی ایران کمک خواهد کرد یا نه؟ گفت: «تمامی صنایع از جمله خودروسازی باید رقابتی شوند تا شاهد رونق بازار باشیم. شکی نیست که حضور خودروسازان خارجی میتواند به افزایش کیفیت خودرو کمک کند زیرا زمانی که خودروسازان خارجی همچون رنو به ایران آمد علاوه بر افزایش کیفیت شاهد رضایت مردم نیز بودیم. خصوصی سازی صنعت خودرو علاوه بر رقابتی شدن به تولیدات با کیفیت منجر خواهد شد.»