واکنش ها به همکاری دانشگاه‌های بریتانیا با جمهوری اسلامی در توسعه فناوری پهپادی

تعدادی از سیاستمداران ارشد بریتانیایی نسبت به کمک چند دانشگاه بریتانیا به جمهوری اسلامی در توسعه فناوری قابل استفاده در هواپیماهای بدون سرنشین و جت‌های جنگنده ابراز نگرانی کردند.

به گزارش فرانیوز، نشریه جوییش کرونیکل روز گذشته در گزارشی نوشت که در تحقیقات خود دریافته است که حداقل ۱۱ دانشگاه بریتانیا، از جمله دانشگاه کمبریج، امپریال کالج لندن و کالج تخصصی هوافضا دانشگاه کرانفیلد در توسعه فناوری می‌تواند در برنامه هواپیماهای بدون سرنشین و جت‌های جنگنده استفاده شود، به حکومت ایران کمک کرده‌اند.

این گزارش‌ها حاکی است دست‌کم ۱۶ پروژه مشترک میان محققان دانشگاهی بریتانیا با ایران در زمینه پهپادها و موتورهای آن انجام شده است.

این نشریه عنوان کرد که در یکی از این پروژه‌ها که با حمایت مالی تهران انجام شده، محققان در بریتانیا بر روی بهبود عملکرد موتورهای پهپادها برای افزایش ارتفاع، سرعت و برد آنها کار کرده‌اند.

یکی دیگر از دانشگاه‌های انگلیسی با همتایان ایرانی خود برای آزمایش سیستم‌های کنترل پیچیده جدید برای موتورهای جت، با هدف افزایش «مانورپذیری و زمان پاسخ» آنها در «کاربردهای نظامی» همکاری کرد.

بر اساس گزارش‌های منتشر شده مشارکت تحقیقاتی در قالب تبادل نظر و نگارش مشترک مقالات در زمینه‌های نظامی صورت گرفته است و همکاری آکادمیک با آن دسته از دانشگاه‌های ایران نیز که زیر تحریم‌های غرب قرار دارند، در جریان بوده است.

بر اساس این گزارش‌ها، مؤسسه تحقیقاتی دانشگاه کرنفیلد که در علوم پایه، مهندسی و فناوری هوافضا تخصص دارد، شریک تحقیقات ایران بوده در حالی که این مؤسسه با نیروی هوایی بریتانیا نیز «مشارکت راهبردی» دارد.

یکی از بخش‌های کلیدی تحقیقات ایران و انگلیس که توسط جوییش کرونیکل کشف شد، نشان می‌دهد که این تحقیقات مشترک توسط احمد نجاران خیرآبادی، محقق کالج امپریال و دانشمندان دانشگاه صنعتی شاهرود و دانشگاه فردوسی مشهد انجام شده.

در این تحقیقات ارتقا موتورهای سبک‌وزن و دو زمانه مورد استفاده در پهپادهای شاهد ۱۳۶ که روسیه از آنها برای حمله به اهداف اوکراینی استفاده می‌کند مورد بررسی قرار گرفته است.

این مطالعه مزایای نصب سیستم تزریق سوخت در چنین موتورهایی را مورد بررسی قرار داد و نشان داد که سیستم پیشران ارتقا یافته «مزایایی مانند قدرت بالا، مصرف سوخت پایین… استقامت پرواز بالا، تحمل شرایط محیطی شدید» را دارد.

در این گزارش نام ایرانیان دیگری که در دانشگاه‌های بریتانیایی مشغول به کار هستند نیز آمده است. مانند دکتر سهیل جعفری، مدرس مدیریت و کنترل حرارتی توربین گاز در دانشگاه کرانفیلد که به صورت مشترک با فردی در داخل ایران با نام سید جلال محمدی دولابی مشغول تحقیق بر روی بهبود قابلیت مانور جت‌ها بوده است.

در همین رابطه لرد پولاک، عضو مجلس اعیان بریتانیا و رئیس انجمن محافظه‌کاران دوستان اسرائیل، گفت: واضح است که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برنامه‌های هواپیماهای بدون سرنشین ایران را کنترل می‌کند و روس‌ها از این سلاح‌ها در جنگ پوتین علیه اوکراین استفاده می‌کنند.

او همچنین ادامه داد: «این واقعیت که آن‌ها در دانشگاه‌های بریتانیا حضور دارند، یکی از دلایلی است که باید از مدت‌ها قبل سپاه پاسداران را در فهرست تروریستی قرار می‌دادیم.»

دیوید لامی، وزیر خارجه «دولت در سایه» با ابراز نگرانی از این موضوع عنوان کرد که دولت موظف است تحقیقات در این مورد را به‌سرعت آغاز کند.

همچنین دیوید دیویس، یک وزیر پیشین عضو حزب محافظه‌کار باسابقه نظامی، نیز با اشاره به تحریم‌های کشورش علیه توان پهپادی ایران گفت تحریم تنها زمانی کارایی دارد که اداره‌ها و نهادهای مسئول نظارت دقیقی داشته و تحریم‌ها را اعمال کنند. او افزود «اگر چنین شده بود، دانشگاه‌های بریتانیا نمی‌توانستند به ایران در بهبود سیستم‌های تسلیحاتی‌اش کمک کنند.»

همکاری و مطالعات مشترک میان دانشگاه‌های ایران با مراکز آکادمیک در غرب یا سایر نقاط جهان یک امر رایج بوده که هنوز در برخی از زمینه‌های محدود در جریان است.

اما دانشگاه‌های برتر ایران مانند صنعتی شریف که نام برخی از مهره‌های علمی آن در طرح‌های هسته‌‎ای جمهوری اسلامی ایران برده شده، از سوی آمریکا و برخی از کشورهای غربی تحریم شده‌اند.

بریتانیا صادرات فناوری نظامی به ایران را ممنوع کرده و به‌تازگی نیز تحریم‌های سنگین‌تری علیه نهادها و اشخاصی در ایران تعیین کرد که در امر انتقال و تجهیز روسیه به پهپادهای انتحاری کمک کرده‌اند.